Κατά πλειοψηφία εγκρίθηκε από την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής το νομοσχέδιο «Κύρωση της Συμφωνίας για την τροποποίηση της Συνθήκης για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας μεταξύ του Βασιλείου του Βελγίου, της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, της Δημοκρατίας της Εσθονίας, της Ιρλανδίας, της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου της Ισπανίας, της Γαλλικής Δημοκρατίας, της Ιταλικής Δημοκρατίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Λετονίας, της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, της Δημοκρατίας της Μάλτας, του Βασιλείου των Κάτω Χωρών, της Δημοκρατίας της Αυστρίας, της Πορτογαλικής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, της Σλοβακικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Φινλανδίας».
Με το νομοσχέδιο κυρώνεται η τροποποίηση της Συμφωνίας για τη μεταφορά και την αμοιβαιοποίηση των εισφορών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης που υπεγράφη στις Βρυξέλλες στις 27 Ιανουαρίου 2021 και 8 Φεβρουαρίου 2021. Η βασική τροποποίηση που εισάγεται με τη Συμφωνία αναφέρεται στον προσδιορισμό των κανόνων αμοιβαιοποίησης των εκ των υστέρων συνεισφορών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης.
Οι κανόνες αμοιβαιοποίησης
Οι εν λόγω κανόνες δεν είχαν προβλεφθεί στην αρχική Συμφωνία, ο προσδιορισμός τους καθίσταται όμως αναγκαίος δεδομένης και της απόφασης για τη θέση σε ισχύ του κοινού μηχανισμού ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης από την 1η Ιανουαρίου 2022, δηλαδή δύο (2) χρόνια νωρίτερα σε σχέση με τις προβλέψεις της αρχικής συμφωνίας για τη θέσπιση του μηχανισμού, στη βάση της συμφωνίας που επιτεύχθηκε στη συνεδρίαση της Ευρωομάδας (Eurogroup) της 30ης Νοεμβρίου 2020.
«Πρόκειται για συμφωνία, η οποία αφορά, αφενός μεν τη βέλτιστη, πιο επαρκή οργάνωση λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, αφετέρου, μέσω των τροποποιήσεων - αλλαγών, οι οποίες εισάγονται, θωρακίζεται σε μεγάλο βαθμό ακόμα περισσότερο το ευρωπαϊκό πιστωτικό σύστημα, αφενός μεν με τους διαθέσιμους πόρους που μπορεί να έχει στην αναγκαία περίπτωση ο ESM, αφετέρου δε με την αναγκαία αξιοπιστία, η οποία χρειάζεται, δηλαδή, η δυνατότητα προσφυγής, αν ποτέ χρειαστεί, στην ενίσχυση του ESM για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εξυγίανσης», ανέφερε ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Ζαββός και εξήγησε:
«Η τροποποίηση της συνθήκης της συμφωνίας του ESM, έχει ως σημαντικότερη αλλαγή αυτή που περιέχεται στην τροποποιημένη συνθήκη του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας και σχετίζεται με την παροχή από τον μηχανισμό σταθερότητας του κοινού μηχανισμού ασφαλείας στο ενιαίο ταμείο εξυγίανσης. Δηλαδή, στο ταμείο αυτό που χρηματοδοτείται μέσω των εισφορών που καταβάλλουν τα πιστωτικά ιδρύματα των κρατών μελών. Οι πόροι του ταμείου χρησιμοποιούνται για να χρηματοδοτήσουν περιπτώσεις εξυγίανσης πιστωτικών ιδρυμάτων και όπως ξέρουμε είναι πλήρως αμοιβαιοποιημένοι μετά και το πέρας της μεταβατικής περιόδου, ήτοι ήδη από το 2024.
Ο κοινός μηχανισμός ασφάλειας είναι μια πιστωτική γραμμή που δίνει o ESM στο ταμείο στις περιπτώσεις ανάγκης. Το ύψος των πόρων του κοινού μηχανισμού ασφάλειας, δηλαδή η δύναμη πυρός, είναι ίσο με το ύψος του ενιαίου ταμείου εξυγίανσης. Δηλαδή, κατά προσέγγιση 60 δισεκατομμύρια ευρώ με ανώτατο ονομαστικό όριο περίπου τα 68 δισεκατομμύρια ευρώ. Υπάρχει, μάλιστα, πρόβλεψη για την άμεση απόφαση του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας, σχετικά με τη χρήση του μηχανισμού ασφάλειας που θα πρέπει να γίνεται εντός 12 ωρών από την υποβολή του αιτήματος από το ενιαίο συμβούλιο εξυγίανσης».
Ο Μηχανισμός Ασφαλείας και οι πόροι
Η εισηγήτρια της ΝΔ, Μίκα Ιατρίδη ανέφερε ότι «η βασικότερη αλλαγή που εισάγεται με τη Συμφωνία είναι η λειτουργία, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, του κοινού Μηχανισμού Ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης σε περίπτωση που οι πόροι του Ταμείου δεν επαρκούν για τη στήριξη πιστωτικών ιδρυμάτων, τα οποία τελούν σε καθεστώς εξυγίανσης. Επιπλέον, μέσω της Συμφωνίας, εισάγονται βελτιώσεις στη λειτουργία των χρηματοδοτικών μέσων του Μηχανισμού και ιδίως σε σχέση με το προληπτικό πιστωτικό όριο υπό όρους, ενώ διευρύνεται ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ως προς την παρακολούθηση της μακροοικονομικής και χρηματοοικονομικής κατάστασης των μελών του και ιδίως σε σχέση με την εκπόνηση της ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους σε περίπτωση αιτήματος χρηματοδοτικής συνδρομής».
«Η Συμφωνία θωρακίζει ακόμη περισσότερο το ευρωπαϊκό πιστωτικό σύστημα και αυξάνει τη δυνατότητα αποτελεσματικής αντιμετώπισης μελλοντικών πιστωτικών κρίσεων. Ενισχύεται ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και καθίσταται αποτελεσματικότερη η λειτουργία των χρηματοδοτικών του μέσων με σκοπό τη διασφάλιση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στη ζώνη του ευρώ», είπε η βουλευτής της ΝΔ και πρόσθεσε ότι η Κύρωση της Συμφωνίας αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη θέση σε ισχύ του κοινού μηχανισμού ασφαλείας για το ενιαίο ταμείο εξυγίανσης, μέσω του οποίου ενισχύεται η σταθερότητα του ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού συστήματος ενώ διευρύνεται ο ρόλος του μηχανισμού ως προς την παρακολούθηση της μακροοικονομικής και χρηματοοικονομικής κατάστασης των μελών του.
ΣΥΡΙΖΑ: Οι τράπεζες να είναι μέρος της λύσης
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης αξιοποίησε τη συζήτηση προκειμένου να θέσει το ζήτημα της παροχής ρευστότητας στην πραγματική οικονομία. «Πρέπει να καταλάβουν οι τράπεζες και αυτό είναι μέλημα και καθήκον της δικιάς σας κυβέρνησης, ότι πρέπει να είναι μέρος της λύσης. Ο φόβος τους για τη δημιουργία ή για την πιθανή δημιουργία νέων κόκκινων δανείων, δεν τους απαλλάσσει από το καθήκον που έχουν και αυτό πρέπει εσείς ως κυβέρνηση να το καταστήσουμε σαφές στις τράπεζες, ότι ουσιαστικά η επιβίωση και η κερδοφορία των τραπεζών, εξαρτάται από την επένδυση των κεφαλαίων στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας», είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόσθεσε ότι «η ρευστότητα κατευθύνεται σε αυτούς οι οποίοι δεν έχουν ανάγκη», σημειώνοντας ότι το 60% των επιχειρηματικών δανείων, απορρίπτεται από τις τράπεζες.
Από τις 840.000 περίπου μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρόσβαση στη χρηματοδότηση απευθείας στις τράπεζες, έχουν μόνο 15.000 με 25.000 επιχειρήσεις. Από τις 840.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρόσβαση μέσω των εγγυημένων δανείων ή επιδοτήσεων, είχαν και έχουν περίπου 100.000 επιχειρήσεις.
Κίνημα Αλλαγής: Έχουμε αποδείξει την ευρωπαϊκή μας συνείδηση
«Με τη νέα Ευρωπαϊκή αυτή Συμφωνία που έρχεται σήμερα προς κύρωση, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας αναλαμβάνει, θα έλεγα, διευρυμένο ρόλο και εισέρχεται σε μια νέα εποχή. Η στήριξη, λοιπόν, της τραπεζικής ένωσης των χωρών της ευρωζώνης και η άμεση αντιμετώπιση των χρηματοπιστωτικών προβλημάτων των κρατών- μελών μέσω του Μηχανισμού, αναδεικνύουν τη σημασία του», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του Κινήματος Αλλαγής, Δημήτρης Κωνσταντόπουλος και πρόσθεσε:
«Εμείς, το ΠΑΣΟΚ, το Κίνημα Αλλαγής, έχουμε αποδείξει στην πράξη τη γνήσια ευρωπαϊκή μας συνείδηση. Και όταν χρειάζεται, αναλαμβάνουμε και το βάρος του λόγου και των πράξεων μας. Αναμένουμε, λοιπόν, από την κυβέρνηση να πράξει το ίδιο, κύριε υπουργέ, και να αναλάβει τις ευθύνες της. Να διορθώσει, δηλαδή, τα λάθη του παρελθόντος, προστατεύοντας την εθνική οικονομία και φυσικά, το εθνικό συμφέρον».
