Η πρωτόγνωρη για τη χώρα μας θεομηνία δεν άφησε μόνο τεράστια προβλήματα στα σπίτια και τις υποδομές της Θεσσαλίας, αλλά συνθήκες που θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία των πολιτών στην περιοχή και απαιτείται άμεση αντιμετώπιση. Στα απόνερα της κατακλυσμιαίας βροχόπτωσης αποσυντίθενται χιλιάδες πνιγμένα ζώα, η λάσπη, τα λιμνάζοντα μολυσμένα νερά, αλλά και το ακατάλληλο για οικιακή χρήση νερό, αποτελούν μεγάλη απειλή για την υγεία των κατοίκων και μπορεί οι επιπτώσεις να είναι πολύ σοβαρές.
Το Υπουργείο Υγείας για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων αντέδρασε άμεσα. Η αναπληρώτρια υφυπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στην πληγείσες περιοχές και συντονίζει σειρά δράσεων με στόχο την αντιμετώπιση των κινδύνων για τη δημόσια υγεία και την προστασία του πληθυσμού της Περιφέρειας. Οι υγειονομικές υπηρεσίες βρίσκονται σε αυξημένη επαγρύπνηση.
Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας αναλύει σε συνέντευξη που παραχώρησε στη δημοσιογράφο του ΑΠΕ-ΜΠΕ Έφη Φουσέκη, τον σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας τονίζοντας: «Έχουμε αναπτύξει το Συντονιστικό Κέντρο Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο περιφερειακό εργαστήριο του ΕΟΔΥ και συνεδριάζουμε σε καθημερινή βάση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να εκτιμούμε άμεσα την κατάσταση ανά περιοχή -κάθε περιοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά- και να λαμβάνουμε στοχευμένα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας βάσει των αναγκών που προκύπτουν».
Προτεραιότητα αποτελεί η προστασία της υγείας των πολιτών και είναι απαραίτητη η λήψη μέτρων και η τήρηση κανόνων ατομικής προστασίας. Μέχρι σήμερα τα κυριότερα προβλήματα υγείας είναι γαστρεντερικά και λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Οι πολίτες επισκέπτονται για θέματα υγείας τις 26 δομές της περιοχής και επιπλέον, ξεκινάνε προγραμματισμένες και συστηματικές επισκέψεις σε κάθε χωριό που έχει πληγεί, με κινητές μονάδες του ΕΟΔΥ και ομάδες γιατρών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της 5ης ΥΠΕ, ώστε να παρέχεται υγειονομική φροντίδα σε κάθε πολίτη που έχει ανάγκη.
«Μέχρι τώρα, από τα επιδημιολογικά στοιχεία που έχουμε, δεν υπάρχει λόγος για πανικό. Φυσικά δεν εφησυχάζουμε, παρακολουθούμε διαρκώς την κατάσταση» σημειώνει η κυρία Αγαπηδάκη.
Υπογραμμίζει επίσης ότι το Υπουργέιο Υγείας επιχειρεί και στην ψυχολογιή υποστήριξη των πληγέντων
Η συνέντευξη της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Ειρήνης Αγαπηδάκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ έχει ως εξής:
Βρίσκεστε στη Θεσσαλία από την πρώτη στιγμή που επλήγη από την κακοκαιρία. Ποια είναι η κατάσταση σχετικά με τη δημόσια υγεία στην περιοχή και τα άμεσα προβλήματα;
Η καταστροφή που προκάλεσε η κακοκαιρία είναι μεγάλη και το τελευταίο πράγμα που θέλει κανείς να ακούσει αυτή τη στιγμή είναι ότι χρειάζεται να λάβει και επιπλέον μέτρα για να προστατέψει την υγεία του, όμως είναι απαραίτητο. Από την πρώτη στιγμή, βρισκόμαστε στο πεδίο σε συνεργασία με τον υπουργό Υγείας κ. Χρυσοχοϊδη, όλα τα στελέχη του Υπουργείου: ο κ. Θεμιστοκλέους, ο κ. Βαρτζόπουλος και εγώ.
Σε σχέση με τα ζητήματα Δημόσιας Υγείας, έχουμε αναπτύξει το Συντονιστικό Κέντρο Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο περιφερειακό εργαστήριο του ΕΟΔΥ, και συνεδριάζουμε σε καθημερινή βάση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να εκτιμούμε άμεσα την κατάσταση ανά περιοχή -κάθε περιοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά- και να λαμβάνουμε στοχευμένα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας βάσει των αναγκών που προκύπτουν. Μέχρι τώρα, από τα επιδημιολογικά στοιχεία που έχουμε, δεν υπάρχει λόγος για πανικό. Φυσικά δεν εφησυχάζουμε, παρακολουθούμε διαρκώς την κατάσταση.
Τα άμεσα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι αφενός τα λιμνάζοντα νερά και αφετέρου η ποιότητα του νερού στο δίκτυο υδροδότησης. Το επιχειρησιακό σχέδιο που εφαρμόζουμε περιλαμβάνει τρεις βασικούς άξονες: α) επιδημιολογική επιτήρηση των μεταδιδόμενων νοσημάτων (όπως π.χ. λοιμώξεις του αναπνευστικού και του γαστρεντερικού) στις 26 υπηρεσίες υγείας του ΕΣΥ σε Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία και Τρίκαλα, β) εντομολογική επιτήρηση και γ) δειγματοληψίες υδάτων προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα και η καταλληλότητα του νερού. Για κάθε έναν από αυτούς τους άξονες, λαμβάνουμε, όπως είπα, τα κατάλληλα στοχευμένα μέτρα παρέμβασης.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες το επόμενο διάστημα αναμένεται αύξηση κρουσμάτων αναπνευστικών λοιμώξεων (covid-19), ιού του Δυτικοί Νείλου και άλλων λοιμώξεων. Ποια μέτρα λαμβάνονται;
Η περιοχή της Θεσσαλίας είναι μια περιοχή στην οποία εμφανίζονται κρούσματα Δυτικού Νείλου κάθε χρόνο. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα νερά της πλημμύρας κατέστρεψαν ακόμα και τα αυγά των κουνουπιών. Τώρα, όμως, καθώς το νερό μειώνεται αλλά παραμένουν στάσιμα ύδατα και ενόσω η θερμοκρασία παραμένει υψηλή, ευνοείται η εμφάνιση των κουνουπιών. Έτσι, κάνουμε εντομολογική επιτήρηση σε συνεργασία με τις υπηρεσίες του ΕΟΔΥ και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και προβαίνουμε στις εξής παρεμβάσεις: τοποθετούμε επιπλέον 70 παγίδες σε διάφορες περιοχές που έχουν πληγεί και λαμβάνουμε και δείγματα από τα στάσιμα ύδατα. Για τον λόγο αυτό, είμαστε σε θέση να εντοπίζουμε ενήλικα κουνούπια (που ανιχνεύουν οι παγίδες) αλλα και προνύμφες (από τα στάσιμα νερά), ώστε να διαπιστώσουμε έγκαιρα αν χρειάζονται επιπλέον μέτρα (π.χ. ψεκασμοί από αέρος) και να αποτρέψουμε έξαρση ασθενειών που μεταδίδονται με διαβιβαστες όπως είναι τα κουνούπια. Επιπλέον, δώσαμε κατάλληλες οδηγίες ώστε: α) να απολυμαίνονται οι χώροι που βρίσκονταν τα νεκρά ζώα αμέσως μετά τη συλλογή τους, β) να απολυμαίνονται οι εξωτερικοί χώροι μετά τη συλλογή λάσπης. Και οι δύο αυτές διαδικασίες (τόσο της συλλογής των νεκρών ζώων όσο και της συλλογής λάσπης αλλά και της απολύμανσης, γίνονται από ειδικά συνεργεία. Επιπλέον, ξεκινάμε παρέμβαση απολύμανσης των στάσιμων υδάτων ώστε να μειώσουμε το ρυπαντικό και μολυσματικό φορτίο και να εμποδίσουμε περαιτέρω την ανάπτυξη προνυμφών.
Στη κριτική ότι οι οδηγίες προστασίας που δίνονται δεν μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς τα κατάλληλα μέσα, τι έχετε να απαντήσετε;
Είμαστε δίπλα στους πολίτες από την πρώτη στιγμή, ενημερώνουμε διαρκώς και προσπαθούμε να τους παρέχουμε όσα χρειάζονται προκειμένου να προστατευθούν.
Έχουμε εξασφαλίσει ότι θα υπάρχει επάρκεια σε εμφιαλωμένα νερά, τρόφιμα, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η διανομή κατάλληλου εξοπλισμού. Συνολικά διανέμονται 25.000 γαλότσες και προστατευτικές στολές στους πολίτες, ώστε να μην μολύνονται από τα λιμνάζοντα νερά. Οι συνθήκες είναι δύσκολες και πρωτόγνωρες. Το κατανοώ.
Φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι όταν λέμε ότι το νερό είναι ακατάλληλο σε μια περιοχή, δεν εννοούμε ότι δεν μπορεί απλά να το πιει κάποιος, δεν μπορεί ούτε να πλυθεί, να το χρησιμοποιήσει για τις ανάγκες τις καθημερινές. Αυτό από μόνο του είναι κάτι δύσκολο. Όμως να ξέρουν ότι είμαστε και θα παραμείνουμε δίπλα τους.
Επιπλέον, παρεμβαίνουν, όπως είπα και νωρίτερα, συνεργεία για να καθαριστούν σπίτια, αυλές, σχολεία και δρόμοι στα χωριά από τις λάσπες, αλλά και να απολυμανθούν όλοι οι χώροι. Δεν είμαστε εδώ απλά για να δίνουμε οδηγίες, αλλά για να παρεμβαίνουμε προκειμένου να προστατέψουμε την υγεία των πολιτών- και αυτό γίνεται με πολλούς τρόπους και σε διάφορα επίπεδα.
Οι δομές υγείας τι προβλήματα αντιμετωπίζουν;
Τις πρώτες ημέρες αντιμετωπίζαμε προβλήματα υδροδότησης και ρευματοδότησης, ωστόσο πλέον οι υγειονομικές δομές στη Θεσσαλία είναι λειτουργικές. Θέλω να ευχαριστήσω όλο το υγειονομικό προσωπικό που δίνει και αυτή τη μάχη με αυταπάρνηση. Για τις δομές υγείας τώρα, δεν έχουμε προβλήματα όσον αφορά τη συρροή ασθενών σε αυτές, τα θέματα που υπάρχουν είναι κυρίως κτιριακά και αφορούν σε συγκεκριμένες δομές, όπως π.χ. το Κέντρο Υγείας Παλαμά το οποίο καταστράφηκε, και έχουμε ήδη εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης. Κάθε δομή που καταστράφηκε θα αποκατασταθεί και θα λειτουργήσει ξανά, πλήρως.
Μέχρι τότε, έχουμε εγκαταστήσει μια πλήρως λειτουργική κινητή μονάδα της 5ης ΥΠΕ στο κλειστό γυμναστήριο του Παλαμά, ώστε να εξυπηρετούνται οι κάτοικοι της περιοχής που έμειναν άστεγοι και φιλοξενούνται εκεί. Φυσικά αυτό είναι κάτι προσωρινό. Όσον αφορά τον Βόλο, κι εκεί είχαμε προβλήματα και στο Κέντρο Υγείας και στο Γενικό Νοσοκομείο, τις οποίες αντιμετωπίζουμε. Να ξέρετε όμως, και να ξέρουν και οι πολίτες, ότι οποιοδήποτε θέμα προκύψει στη λειτουργία των δομών υγείας επιλύεται αμεσα, για αυτό και οι πολίτες επισκέπτονται καθημερινά τις δομές υγείας και λαμβάνουν την απαιτούμενη βοήθεια. Επιπλέον, ξεκινάμε προγραμματισμένες και συστηματικές επισκέψεις σε κάθε χωριό που έχει πληγεί, με κινητές μονάδες του ΕΟΔΥ και ομάδες γιατρών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της 5ης ΥΠΕ, ώστε να παρέχουμε υγειονομική φροντίδα σε κάθε πολίτη που έχει ανάγκη.
Η θεομηνία δημιούργησε και ψυχικά τραύματα στους κατοίκους της περιοχής. Πώς θα προστατευτεί η ψυχική υγεία αυτών των ανθρώπων;
Σωστά, έχετε δίκιο. Η ψυχική υγεία των πλημμυροπαθών συμπολιτών μας είναι ένα εξίσου σημαντικό θέμα, το οποίο παρακολουθούμε. Ήδη το Υπουργείο Υγείας, και συγκεκριμένα ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Βαρτζόπουλος, υλοποιεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ψυχικής υποστήριξης. Πιο συγκεκριμένα, στην περιοχή έχουν σταλεί ειδικές κινητές μονάδες επαγγελματιών ψυχικής υγείας των δημοσίων υπηρεσιών και της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχικής Υγείας «Αργώ», που επισκέπτονται τους πληγέντες πόρτα-πόρτα και παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη, ενώ παραπέμπουν τυχόν ασθενείς ή ανάπηρους στις αρμόδιες υπηρεσίες. Παράλληλα, σε συνεργασία με την Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι λειτουργοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εθελοντικές οργανώσεις έχουν ενημερωθεί για τρόπους και μεθόδους ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Και το ίδιο θα γίνει άμεσα με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς των σχολείων της περιοχής, ώστε να στηριχθούν κατάλληλα τα παιδιά και οι έφηβοι, ενώ θα σταλεί και ειδική κινητή μονάδα του Κέντρου Παιδοψυχικής Υγιεινής της 1ης ΥΠΕ Αττικής. Κάτι άλλο που μας ανησυχεί είναι η εκδήλωση μετατραυματικών ψυχικών φαινομένων. Γι' αυτό και η απόφαση του Υπουργείου είναι οι κινητές αυτές μονάδες να παραμείνουν για μεγάλο διάστημα στη Θεσσαλία.