Εφιαλτική διάκριση ανάμεσα σε όσους νοσησαν και όσους είναι υγιεις χαρακτηρισε το "υγειονομικό διαβατήριο" ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Μιλώντας στην διαδικτυακή συζήτηση του Κύκλου Ιδεών με θέμα "πανδημία ως νιοηθικη πρόκληση", ο Ευ. Βενιζέλος επισήμανε οτι ειδικά στους εργασιακους χώρους το "υγειονομικό διαβατήριο" παραβιάζει τα προσωπικά δεδομένα.
Στο ενδεχόμενο να υπάρξει στιγματοποίηση ανθρώπων αναφέρθηκε και η Έφη Βαγενά, καθηγήτρια Βιοηθικής και Πολιτικής Υγείας στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης (ΕΤΗ), που συμμετείχε στη συζήτηση. Μίλησε για την ετερότητα που δημιουργείται. Άρρωστος και υγιής, εμβολιασμένος ή όχι. «Μία έννοια διαμόρφωσης του άλλου που θα αυτοματοποιηθεί και τον οποίο απομακρύνουμε» ανέφερε, επισημαίνοντας πως αυτό θα έχει επιπτώσεις στην κοινωνική κατάσταση.
«Θεωρούσαμε πως είχαμε τον έλεγχο και ο ιός μας έδειξε πως το σύστημα είναι εύθραυστο» σημείωσε και πρόσθεσε: «Φεύγει η αυτοπεποίθηση και η σιγουριά και δημιουργείται αίσθημα φόβου». Το οποίο –όπως διευκρίνισε- μας οδηγεί σε επιλογές που δεν θα κάναμε και το συναίσθημα αυτό οδηγεί ακόμη και σε πολιτική εκμετάλλευση.
Οδηγεί, ανέφερε, σε εκπτώσεις σε αξίες και δικαιώματα και σε ένα πλαίσιο συναλλαγής. «Θα δώσω προσωπικά δεδομένα ή ελευθερία για να πάρω κάτι άλλο για την υγεία» τόνισε με τον κ. Βενιζέλο να προσθέτει πως αυτό μας φέρνει αντιμέτωπους και με φαινόμενα λαικισμού.
«Δεν ξέρω τι μορφή κοινωνίας θα διαμορφωθεί. Εάν θα μας οδηγήσει σε κοινωνική αλληλεγγύη και ταυτόχρονα στο εμείς και οι άλλοι» σχολίασε η κυρία Βαγενά.
Στο κατά πόσο η κρίση αποτελεί μία φάση στη ζωή μας ή ήρθε για να μείνει αναφέρθηκε Δημήτρης Λιγνάδης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, ο οποίος πήρε μέρος στη διαδικτυακή συζήτηση του Κύκλου Ιδεών. «Εάν πρόκειται για μία φάση, ο οργανισμός μετά θα το απωθήσει και θα το ξεχάσουμε» ανέφερε, αλλά υπάρχει και ένα άλλο ενδεχόμενο «να μείνει σαν ένα ίζημα φόβου».
Μιλώντας για το θέατρο το παρομοίασε ως την Εκκλησία του Δήμου όπου συνέρχονταν οι πολίτες. «Είναι απαραίτητη η φυσική σωματικότητα πομπού και δέκτη» σχολίασε, υποστηρίζοντας πάντως πως μπορεί το θέατρο να υποκατασταθεί, αλλά όχι να αντικατασταθεί.
Αναρωτήθηκε επίσης κατά πόσο η αλληλεγγύη εκπορεύεται από μία χριστιανικού τύπου αγάπη ή από τον φόβο στη λογική μην μείνω μόνος, να βρω άλλη δουλειά κ.ά. «Υπάρχει διαστολή ιστορικού χρόνου και συστολή του προσωπικού χρόνου» τόνισε.
Σε μία αναφορά στον Μενέλαο των ομηρικών επών όπου ένα σπουργίτι του είπε «από αλλού να το περιμένεις και από αλλού να σου ‘ρχεται. Έτσι είναι η μοίρα» παρέπεμψε ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης, που επίσης πήρε μέρος στη συζήτηση, λέγοντας πως όσοι πίστευαν πως έχουμε κατακτήσει το χώρο μας ζούσαν σε φενάκη. «Εμείς τρώμε τα πάντα και τους πάντες. Εμάς κάποιος δεν θα μας φάει» είπε, ανατρέχοντας σε μία κουβέντα που του είπε φίλη του. Και αυτοί είναι οι ιοί, πρόσθεσε. «Θα αφήσει ίχνη» σχολίασε επισημαίνοντας τα καλά όπως τον εκσυγχρονισμό του Δημοσίου αλλά και τα αρνητικά όπως την απώλεια της σωματικής επαφής.
Γίνεται ένας αγώνας μεταξύ μνήμης και λήθης σημείωσε ο κ. Βενιζέλος, αναφέροντας το δικαίωμα στη λήθη για να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις. Ωστόσο, αυτό είναι δύσκολο όταν αυτές διαρκούν. «Ο λογαριασμός μας με αυτό που λέγεται κορονοϊός δεν έχει λήξει. Μπορεί να μην είναι εύκολο να το σβήσουμε από τη μνήμη μας» υπογράμμισε.
Στο θέμα αναφέρθηκε και η κυρία Βαγενά, παραπέμποντας στο SARS, όπου μπορεί ο κόσμος να βγήκε έξω, αλλά η χρήση μάσκας έχει μείνει στην κουλτούρα τους. «Θα μας φύγει ο ιός αλλά θα έχουμε παγιώσει καταστάσεις» τόνισε. Μεταξύ αυτών και τον τρόπο χρήσης προσωπικών δεδομένων.