«Μεταρρύθμιση παντού» ήταν το εμβληματικό σύνθημα που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στο πλαίσιο της ΔΕΘ. Μια συνθήκη για την οποία ψηφίστηκε το 2019, καθώς είχε γίνει ευρεία κοινωνική συνείδηση ότι πρέπει να αλλάξουν οι αποστεωμένοι κρατικοί οργανισμοί, οι θεσμοί και η νοοτροπία.
Ως τώρα υπήρχε η αντικειμενική δικαιολογία της πανδημίας, που αναπροσανατόλισε τους κυβερνητικούς στόχους και επέβαλε την (φαινομενικά μη συνάδουσα με την ιδεολογία της ΝΔ), κοινωνική πολιτική των βοηθημάτων και των διαφόρων pass.
Ωστόσο, η έναρξη της δεύτερης τετραετίας, με τη συντριπτική εκλογική διαφορά έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, λειτούργησε επαναπαυτικά. Εξ ου και το περίφημο rotation, που περισσότερο εξυπηρέτησε εσωτερικές διευθετήσεις (και αποδυναμώσεις πόλων εσωτερικής ισχύος) παρά την διοικητική αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.
Ωστόσο, τα γεγονότα ενίοτε λειτουργούν ως ξυπνητήρι και διακόπτουν τη μειλίχια επανάπαυση. Η Ρόδος και ο Έβρος (ακόμη και η Θεσσαλία, παρότι ήταν κάτι πρωτόγνωρο και μη αντιμετωπίσιμο με οχτώ δισ. τόνους νερού), αφύπνισαν την κυβερνητική ηγεσία. Τα γεγονότα οδηγούν, όπως είπε ο Πρωθυπουργός, «σε ένα ριζικό επανασχεδιασμό για το αύριο». Σε ένα restart.
Τουλάχιστον ο Πρωθυπουργός δείχνει να έχει συνείδηση της περιρρέουσας ατμόσφαιρας . Ακούει τις αιτιάσεις και τις επικρίσεις. Γι’ αυτό αναφέρθηκε «σε όσους λένε ότι δεν ξεκινήσαμε καλά» και τους απάντησε ότι «στο τέλος θα κερδίσουμε τον πόλεμο, όπως τον κερδίσαμε και την προηγούμενη 4ετία». Οψόμεθα!
Είναι απολύτως θετική η άμεση συγκρότηση «Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας» στα υπουργεία Περιβάλλοντος και Υποδομών. Και είναι πλέον θετικό το αίτημα συνδρομής από το εξωτερικό, από ειδικούς επιστήμονες που θα προσφέρουν τη γνώση και εμπειρία τους.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι και στο παρελθόν έχουμε προσφύγει στη σοφία ειδικών του εξωτερικού, αλλά από κεκτημένη ταχύτητα οι εισηγήσεις τους καταχωνιάζονταν και αράχνιαζαν σε συρτάρια των υπουργείων. Αιτία η γνωστή «ρέμπελη» διάθεση του ελληνικού δημοσίου και η φοβία των πολιτικών τους ηγεσιών να ανοίξουν μέτωπα με θύλακες τοπικών και οικονομικών συμφερόντων.
Αναγκαστική είναι και η υποχρεωτική ασφάλιση έναντι των φυσικών καταστροφών. Υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες όπου είναι υποχρεωτική. Και όπως είπε ο Μητσοτάκης «είναι μια μορφή συλλογικής προστασίας, όπου έχουμε χρέος να μετέχουμε όλοι».
Θετικότατη θεωρείται και η απόφαση για συμμετοχή του στρατού στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Δεν είναι μόνο η ηθική υποχρέωση καθώς όπως είπε ο Πρωθυπουργός, μια χώρα που αξιοποιεί το 3% του ΑΕΠ, πρέπει να αξιοποιεί τις ένοπλες δυνάμεις για τις φυσικές καταστροφές. Είναι και η εγρήγορση, η εμπειρία και η μάχιμη ψυχολογία που θα αποκτήσουν εμπράκτως τα ειδικά τμήματα των ενόπλων δυνάμεων που θα χρεωθούν το αντίστοιχο έργο, και το οποίο θα χρειαστεί αν ο μη γένοιτο...
Παρότι οι διαρροές της κυβέρνησης είχαν προϊδεάσει για «άδειο καλάθι» (καθώς η ΔΕΘ επί δεκαετίες δεν ήταν έκθεση καινοτομίας αλλά προεκλογικές εξαγγελίες οικονομικών παροχών), ξάφνιασε το ξεπάγωμα των τριετιών και το επίδομα προϋπηρεσίας από την 1η/1/2024. Βρίσκονταν σε αναστολή από το 2012 και θα ενεργοποιούνταν εφόσον η ανεργία έπεφτε κάτω του 10%. Δηλαδή σε ένα με δύο χρόνια.
Μόνο μια απόλυτη σιγουριά για την πορεία της οικονομίας, ή μια έκτακτη προσφυγή σε κάλπες θα αιτιολογούσε την επίσπευση του μέτρου. Και επειδή το δεύτερο δεν φαίνεται να ανατέλλει στον ορίζοντα, αναγκαστικά τείνουμε να πιστεύουμε το πρώτο. Η ζωή βέβαια θα δείξει το τεκμηριωμένο ή το βεβιασμένο της εξαγγελίας.
Ευχαριστημένοι θα είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι καθώς και οι 200.000 πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ καθώς μηδενίζεται μόνιμα η συμμετοχή στα φάρμακά τους. Αυτά ήταν αναμενόμενα.
Αναμενόμενη ήταν και η διακήρυξη για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Μια επαγγελία που έχει ακουστεί ηχηρά από όλες τις κυβερνήσεις και όλους τους πρωθυπουργούς της μεταπολίτευσης. Και η αποτυχία ήταν το ίδιο ηχηρή διαχρονικά. Εάν ο Μητσοτάκης κατορθώσει να την αντιμετωπίσει, θα αποτελέσει τομή στην κρατική ιστορία 200 χρόνων και θα γίνει σημείο αναφοράς!
Πιστεύουμε ότι θα προσπαθήσει. Και ο λόγος είναι αφενός τα γεγονότα, οι φυσικές καταστροφές που δημιούργησαν την ανάγκη εξεύρεσης πρόσθετων πόρων, για να καλύψουν τις πληγές. Αφετέρου, οι οικονομικές υποσχέσεις προς τον δημόσιο τομέα που και αυτές αναγκαιούνται την εξεύρεση πρόσθετων πόρων.
Θετικές και οι εξαγγελίες της αποδέσμευσης 2.500 αστυνομικών από τη φύλαξη δημοσίων προσώπων και η συμβολικοί μείωση της δικής του φρουράς κατά 50%, ώστε όλοι αυτοί οι αστυνομικοί να βρεθούν στον δρόμο. Ωστόσο, εναπομένει το ουσιαστικότερο. Ο εκσυγχρονισμός της αστυνομικής εκπαίδευσης, προκειμένου αυτή να γίνει πιο αποτελεσματική στη δημόσια προστασία.
Ενδεικτικά τα ανωτέρω. Οι εξαγγελίες δεν αποτελούν πανάκεια. Ούτε επαφίονται την καλή θέληση της κυβερνητικής ηγεσίας. Μάλλον υπάρχει κάτι σοβαρότερο. Η συνειδητοποίηση ότι με αυτό το κράτος δεν πάει άλλο. Οι καιροί είναι άγριοι, δεν επιτρέπουν την επανάπαυση, και αυτή η επανάπαυση θα γκρεμίσει και την κυβέρνηση. Δεν έχει άλλη επιλογή από το να αγωνιστεί να αλλάξει τη χώρα. Αλλιώς η κατηφορική πορεία της χώρας θα την παρασύρει – και όλους μας μαζί.