Τον Ιούλιο του 2019 οι Έλληνες πολίτες έθεσαν τον ΣΥΡΙΖΑ εκτός εξουσίας. Την 21η Μαϊου του 2023 τον έθεσαν με την ψήφο τους εκτός συγκυρίας. Έδωσαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στη ΝΔ μια καθαρή και μεγάλη νίκη.
Η νίκη αυτή είναι μια νίκη και για την Ευρώπη. Την αφορά άμεσα, καθώς χτυπά στον πυρήνα των διακυβεύσεων που αναδύονται από το νέο γεωπολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των δίδυμων κρίσεων - ενεργειακή και πληθωριστική - που την ακολούθησαν.
Οι Έλληνες πολίτες ψήφισαν υπέρ της ασφάλειας, της σταθερότητας, της προσδοκίας ενός καλύτερου μέλλοντος σε μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα, υπέρ του συγκεκριμένου προγράμματος και σχεδίου και όχι υπέρ της δημιουργικής ασάφειας και ενός δήθεν «προοδευτισμού» που το μόνο που πρεσβεύει εντέλει είναι η καθήλωση και η συντήρηση.
Είναι νίκη για την Ευρώπη, γιατί η Ελλάδα γίνεται το θετικό παράδειγμα της Ευρώπης των ασταθών συμμαχικών κυβερνήσεων, των ανόδων των άκρων και του λαϊκισμού. Στέκεται απέναντι σε λογικές παραλυσίας και στα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα.
Η νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη συντελεί έτσι ένα δεύτερο συντριπτικό πλήγμα στον λαϊκισμό των άκρων σε μια περίοδο που δεν περισσεύουν οι δυνάμεις του πραγματισμού, του μέτρου, της λογικής και της προοπτικής στην Ευρώπη.
Οι Έλληνες έτσι επιλέγουν να κάνουν το μεγάλο βήμα όχι απλώς για να μείνουν Ευρώπη, αλλά και για να είναι ισότιμοι στην Ευρώπη. Γίνονται έτσι νέο υπόδειγμα στο γκρίζο τοπίο άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Την ώρα που πολλές κοινωνίες μπροστά στις αυξανόμενες αβεβαιότητες της συγκυρίας βιώνουν κρίσεις υπαρξιακές που τις οδηγούν στα άκρα και στον λαϊκισμό, η Ελλάδα βρίσκει την ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη οι σημερινές ηγεσίες, που καλούνται να λειτουργήσουν σε περιβάλλονται μόνιμων κρίσεων (perma-crisis), να έχουν ανοικτό το βλέμμα στον κόσμο και ταυτόχρονα να εγγυώνται την ασφάλεια και τη σταθερότητα στο εσωτερικό.
Αυτό έκανε πράξη ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετατρέποντας τη ΝΔ στο μεγαλύτερο κεντροδεξιό κόμμα της Ευρώπης, σε ένα διεθνές περιβάλλον που μοιάζει όλο και πιο απειλητικό, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα την ανάκαμψη που έχει ήδη κάνει την Ελλάδα την ευχάριστη έκπληξη της ευρωζώνης.
Βλέμμα και πολιτική ανοικτή στον κόσμο, που ξέρει να διαβάζει τη διεθνή συγκυρία και φροντίδα εντός συνόρων για την κοινωνία.
Ένα νέο πολιτικό υπόδειγμα ρεαλιστικών απαντήσεων στα προβλήματα του σήμερα και του αύριο, μιας χώρας που αποζητά κανονικότητα. Που θέλει να βρίσκεται στον ευρωπαϊκό πυρήνα σε όλα της και όχι να είναι ένα μικρό χωριό του Αστερίξ, προκεχωρημένο φυλάκιο ενός κακώς εννοούμενου εξαιρετισμού με τον οποίο συχνά αδικεί τον ίδιο της τον εαυτό.
Είναι η ενσάρκωση του «Ζωτικού Κέντρου» του Arthur Schlesinger Jr., που όπως σημειώνουν σε άρθρο τους στο Foreign Affairs οι Peter Trubowitz και Brian Burgoon γίνεται σήμερα, εν μέσω της απειλής νέων κυμάτων λαϊκισμού, βασικό πρόταγμα για τις δυτικές ηγεσίες, καθώς στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και παρά την ενιαία αντίδραση της Δύσης, οι δυνάμεις των άκρων επελαύνουν σε σειρά ευρωπαϊκών χωρών.
Προβλήματα υπήρχαν και θα υπάρχουν. Το σημαντικό είναι ο αγώνας για την επίλυσή τους. Η αντιμετώπισή τους με επάρκεια και η ανάγνωση της διεθνούς συγκυρίας σε συνδυασμό με τις εσωτερικές αναγκαιότητες.
Δυνάμεις του «όχι σε όλα» θα υπάρχουν πάντα, αλλά όχι για πάντα. Είναι αυτοί που έχουν την απαίτηση να σταματήσει η γη να γυρίζει και να προσαρμοστεί η πραγματικότητα στα δικά τους στενά μέτρα. Η Ελλάδα έχει πληρώσει ακριβά την εποχή των εύκολων τσιτάτων και των μαγικών λύσεων. Το 2023 δεν είναι ούτε 2019, ούτε 2015. Η Ελλάδα μοιάζει έτοιμη να γυρίσει σελίδα οριστικά και να γράψει το νέο κεφάλαιο του μέλλοντός της.
*Η Αριστοτελία Πελώνη είναι σύμβουλος του Πρωθυπουργού σε διεθνή θέματα και σχέσεις με διεθνή ΜΜΕ και δημοσιογράφος.