Του Γιάννη Σιδέρη
Πάλι καλά, ο Πρωθυπουργός στο χθεσινό του διάγγελμα θυμήθηκε τους τραγικούς νεκρούς, που τους είχε ξεχάσει το βράδυ της αναίτιας δημόσιας σύσκεψης, όταν τον ενδιέφερε να καλύψει τις ευθύνες της κυβέρνησής του μιλώντας για ασύμμετρες απειλές.
Κήρυξε τριήμερο πένθος, και κατόπιν εορτής θυμήθηκε ότι είναι ώρα κινητοποίησης και αγώνα, ενώ τόσο ο ίδιος όσο και βασικά κυβερνητικά στελέχη, επιδόθηκαν σε ένα καταιγισμό επίκλησης αλληλεγγύης - όπως αυτή που… έδειξαν οι ίδιοι το 2007…
Από την πρώτη στιγμή η στήλη έγραψε πως δεν επικρίνει - πολιτικά - την κυβέρνηση γι αυτό καθεαυτό το θέμα των πυρκαγιών, με την έννοια ότι είναι διαχρονικό πρόβλημα της ελληνικής πολιτικής τάξης και της προβληματικής Δημόσιας Διοίκησης. Συνέβη όμως τώρα, και ελπίζουμε ότι η Δικαιοσύνη μέσω της έρευνας που διέταξε η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, θα εντοπίσει ευθύνες και θα τις αποδώσει. Εκτός αν ψάχνει για φυσικούς εμπρηστές και μόνο.
Αυτό που αναδύεται από τις δραματικές μαρτυρίες των κατοίκων που χτυπήθηκαν σφοδρά, είναι το αδιανόητο αλαλούμ που επικράτησε. Κανείς δεν τους προειδοποίησε για τον επερχόμενο κίνδυνο, κανείς δεν συντόνισε την έξοδό τους από τη ζώνη της φωτιάς, κανείς δεν συντόνισε τους εθελοντές ιδιώτες ώστε να τους κατευθύνει σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δράσης. Υπήρξε μια συγκινητική προσφορά και αυτενέργεια ιδιωτών, ελευθέρων επαγγελματιών, ιδιοκτητών πλωτών μέσων, μικρών επιχειρήσεων, και όλα μέσα σε ένα γενικό ασυντόνιστο πανδαιμόνιο. Ακόμη και οι αιμοδότες δεν ήξεραν που να απευθυνθούν για να δώσουν αίμα!
Και όμως στα χαρτιά υποτίθεται ότι υπάρχει οργανόγραμμα που στοχεύει διαδοχικά στην πρόληψη, τη θωράκιση, την αντιμετώπιση και τη διαχείριση των καταστροφών.
Τα όργανα της Πολιτικής Προστασίας αποτελούνται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τη Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας (μετέχουν οι υπουργοί Εσωτερικών, Οικονομικών, Άμυνας, Ανάπτυξης και Ναυτιλίας, Περιβάλλοντος, Μεταφορών, Υγείας, Γεωργίας, Προστασίας του Πολίτη, καθώς και ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος). Η έρευνα της Δικαιοσύνης θα πρέπει να φτάσει ως εκεί και αν γίνει γνωστό πότε, πόσες φορές συνεδρίασε και τι αποφάσεις πάρθηκαν.
Παράλληλα στο Κεντρικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας μετέχουν γραμματείς των ανάλογων υπουργείων, και είναι αρμόδιο για τον συντονισμό της διάθεσης και των Μέσων προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι καταστροφές. Δεν ξέρουμε αν οι ίδιοι οι Γραμματείς το ξέρουν και αν συνεδρίασαν ποτέ.
Υπάρχει φυσικά ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, και αποκεντρωμένα όργανα, που είναι οι Περιφερειάρχες, οι Γενικοί Γραμματείς των Περιφερειών, οι Νομάρχες, οι Δήμαρχοι και οι Πρόεδροι Κοινοτήτων.
Υποτίθεται ότι συντονίζονται και δρουν ενιαία σε προγραμματισμένη κατεύθυνση. Η πυρκαγιά, η φρικωδία του θανάτου, όπως και η τραγωδία της Μάνδρας, έδειξαν ότι όλος ο οργανισμός ήταν παραλυμένος, ένα οργανόγραμμα αποτυπωμένο μόνο στα χαρτιά, με κόμβους ανύπαρκτους ή ασύνδετους μεταξύ τους, όπου κάθε δύναμη δρούσε για λογαριασμός της, επειδή δεν τα συντόνιζε κάποιος.
Όποια κυβέρνηση και να ήταν την ώρα της φωτιάς, ίσως θα έκανε περίπου τα ίδια, μέσα σε ένα διαχρονικά αναποτελεσματικό κράτος. Αλλά θα ήταν πιο σεμνή, περισσότερο αυτοσυγκρατημένη και απολογητική, όπως και λιγότερο καταγγελτικά τα όργανά της στα social media.
Έτυχε όμως να είναι η παρούσα στη διάρκεια της οποίας συνέβη το αποτρόπαιο (δεύτερο μετά αυτό της Μάνδρας) και η έρευνα της Δικαιοσύνης θα πρέπει να είναι γενναία, και να αποδώσει ευθύνες (απλό παράδειγμα: η Περιφέρεια ισχυρίζεται ότι έδωσε εντολή εκκένωσης στο Μάτι. Ο δήμαρχος διαψεύδει. Άλλωστε δεν είναι δική του δουλειά. Η αλήθεια μπορεί να βρεθεί και οι ευθύνες να αποδοθούν).
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανακοίνωσε κάποια μέτρα, ανεπαρκή μάλλον για την περίσταση, αλλά ας πούμε τόσο δύναται η κυβέρνηση (πίστωση 20.000.000 δήμων και πολιτών που έχουν πληγεί, δημιουργία ειδικού λογαριασμού με συμμετοχή Δημοσίου και ιδιωτών για αποκατάσταση των υλικών ζημιών, ενίσχυση 19 μικτών περιπολιών αστυνομίας και πυροσβεστικής για την αστυνόμευση των περιοχών, παράταση υποβολής δηλώσεων φορολογίας, ΦΠΑ, απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ 2018, κλπ).
Το βασικό που δεν έκανε πρωθυπουργός ήταν η δημιουργία μιας επιτροπής στην οποία θα προΐστατο ένας «υπερυπουργός» υπό την ευθύνη του οποίου θα ετίθετο όλη η προσπάθεια, η διοίκηση και η διαχείριση, όσον αφορά στην ανασυγκρότηση της περιοχής. Επίσης δεν άλλαξε άρδην το οργανωτικό μοντέλο Πολιτικής Προστασίας. Χωρίς να χρειάζονται γραφειοκρατικές αλλαγές, ένα στέλεχος να αναλάβει το γενικό συντονισμό όλων των υπηρεσιών της Πολιτικής Προστασίας, υπό την απόλυτη δικαιοδοσία του, εδώ και τώρα.
Ως εκτεταμένο υστερόγραφο: Όταν γίνεται αναφορά στην αναγκαιότητα της αλληλεγγύης, αυτή αφορά τους δοκιμαζόμενους πληγέντες. Όχι την κυβέρνηση που θέλει να εγκλωβίσει και να αποδυναμώσει την όποια κριτική της αντιπολίτευσης, με την επίκληση της αξίας της αλληλεγγύης. Και δεν χρειάζεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να τονίζει ιδιαίτερα την ανάγκη της συμφιλίωσης. Δεν έχουμε καναν εμφύλιο. Κριτική προς την ανικανότητα της κυβέρνησης έχουμε από την αντιπολίτευση και γίνεται σύμφωνα με τον θεσμικό της ρόλο. Αδικεί την εικόνα του ο Πρόεδρος.
