Του Γιάννη Κτιστάκη *
Υπάρχει παράδειγμα άλλης θρησκευτικής κοινότητας Ελλήνων στη χώρα μας, πλην της μουσουλμανικής της Θράκης, στην οποία ο υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων αναμιγνύεται επιλέγοντας την ηγεσία της ή το εκλεκτορικό σώμα από το οποίο προέρχεται η ηγεσία της; Στους Έλληνες Καθολικούς; Στους Έλληνες Εβραίους; Στους Έλληνες Γνησίους Ορθόδοξους Χριστιανούς (του Παλαιού Ημερολογίου); Στους Έλληνες Μάρτυρες του Ιεχωβά; Η απάντηση είναι αρνητική.
Υπάρχει παράδειγμα άλλου κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Βουλγαρία) ή έστω αμιγούς βαλκανικού κράτους (π.χ. Αλβανία) όπου ο επιχώριος υπουργός επιλέγει τον επικεφαλής θρησκευτικής μειονότητας συμπατριωτών του ή το αντίστοιχο εκλεκτορικό σώμα; Μουσουλμανικής μειονότητας, χριστιανικής ή άλλης; Η απάντηση είναι, πάλι, αρνητική.
Επιτρέπει η ευρωπαϊκή έννομη τάξη την επιλογή του θρησκευτικού ηγέτη από τον υπουργό ή από σώμα εκλεκτόρων επιλεγμένο από τον υπουργό; Η απάντηση είναι, επίσης, αρνητική, βασιζόμενη στη γνωστή ad hoc απόφαση του Δικαστηρίου του Στρασβούργου για την υπουργική ανάμιξη στην επιλογή των μουφτήδων στην Βουλγαρία: ακόμη κι αν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι διασφάλισης της θρησκευτικής ειρήνης (έντονη διχόνοια των πιστών) ή αποτροπής επικείμενης επέμβασης ξένης χώρας στο εσωτερικό των θρησκευτικών κοινοτήτων, δεν δικαιολογείται η υπουργική επέμβαση στον τρόπο ανάδειξης της ηγεσίας (Hasan and Chaush, 2000).
Τέλος, υπάρχει διάταξη της Συνθήκης Λωζάννης, η οποία ρυθμίζει τα των μουφτήδων; Δεν υπάρχει. Τη σαρία ή τα ιεροδικεία; Καμία. Οι δε διατάξεις της συνθήκης περί των μειονοτικών ευαγών ιδρυμάτων (βακουφίων) αφορούν αποκλειστικά τη «λαϊκή» οργάνωση της μειονότητας και δεν πρέπει να συγχέονται με τα της μουφτείας, γι' αυτό άλλωστε ρυθμίζονται από άλλο νομοθέτημα (ν. 3647/2008).
Κοντολογίς, δεν υπάρχει νομικό έρεισμα για την υπουργική (κυβερνητική) ανάμιξη στα της ηγεσίας της θρησκευτικής μειονότητας, είτε αυτή ονομαστεί διορισμός του μουφτή (ισχύον σύστημα), είτε έμμεση εκλογή (εκλεκτορικό σώμα), είτε άμεση εκλογή. Τα επιχειρήματα, άλλωστε, υπέρ της υπουργικής ανάμιξης είναι αθεμελίωτα, προϊόντα μιας παρατεταμένης εθελοτυφλίας της ελληνικής διπλωματίας για τη δήθεν αποτελεσματικότητα της πολιτικής αμοιβαιότητας με την Τουρκία.
Η χειραφέτηση της μειονότητας της Θράκης, όπως συμβαίνει ήδη με τις περισσότερες μειοψηφούσες ομάδες στην Ελλάδα, είναι η μόνη σύννομη, υπεύθυνη και αποτελεσματική πατριωτική πολιτική.
* Ο Γιάννης Κτιστάκης είναι Επίκουρος καθηγητής Νομικής στο ΔΠΘ
* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 21ης Δεκεμβρίου
