Στη γραμμή ότι δεν θα επιτρέψει να διακυβευτεί η δημοσιονομική σταθερότητα της οικονομίας και όλα τα μέχρι σήμερα επιτεύγματα, κινήθηκε στην ομιλία του ο πρωθυπουργός, αποφεύγοντας πολλές νέες εξαγγελίες, παρά εστιάζοντας περισσότερο στην ανάγκη ενός restart σε κάθε επίπεδο του κρατικού μηχανισμού και στον απολογισμό όσων θετικών αλλά και παραλείψεων συνέβησαν κατά τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές.
Στη λογική αυτή εντάσσονται η εξαγγελία ότι πρέπει να ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος για την υποχρεωτική ασφάλιση των περιουσιών απέναντι στις καταστροφές, η ανακοίνωση ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις θα αξιοποιηθούν και στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης, αλλά και το μήνυμα ότι πρέπει και οι πολίτες να γίνουν μέτοχοι της δημόσιας ευθύνης.
Δεσμεύτηκε για μεταρρυθμίσεις παντού, ανεξαρτήτως ποιοι και πόσοι θα δυσαρεστηθούν και πολιτικού κόστους και ότι η κυβέρνηση τα βάζει και θα τα βάλει με την ανομία όπου χρειαστεί, προκειμένου να πάψει να υπάρχει η αίσθηση της ατιμωρησίας. «Δεν συγκυβερνούμε με τους ισχυρούς. Δεν συγκυβερνούμε με κολοσσούς της ενέργειας, των τροφίμων, με ιδιοκτήτες ομάδων ποδοσφαίρου, με κομματικούς φίλους. Η πολιτεία ξεκίνησε το κυνήγι της παρανομίας από τη Μύκονο κι όχι από ένα ψαρονήσι», ανεφερε σε κάποιο σημείο.
Αναμενόμενα, ο «πόλεμος» με την κλιματική κρίση κυριάρχησε σε μεγάλο μέρος της ομιλίας του, με τον πρωθυπουργό να ξεκαθαρίζει ότι πρακτικές και νοοτροπίες του παρελθόντος δεν θα γίνουν ανεκτές, γεγονός που αφορά τους πάντες, από φορείς, οργανισμούς, υπουργεία, όπως όμως και κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Στο μέτωπο της οικονομίας ξεχωρίζει η εξαγγελία για το ξεπάγωμα των τριετιών από τον Ιανουάριο του 2024, όπως και κάθε επιδόματος προϋπηρεσίας που βρισκόταν σε αναστολή από το 2012. Εξήγγειλε επίσης, νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο, αλλά και μέτρα όπως η υποχρεωτική ασφάλιση των περιουσιών απέναντι στις φυσικές καταστροφές, και η συνέχιση του market pass μόνο για Θεσσαλία και Έβρο.
Σε κάθε πάντως περίπτωση, ο πρωθυπουργός απέφυγε το παραδοσιακό μοντέλο της εξαγγελίας μαζικών παροχών από το βήμα της ΔΕΘ. Και επανέλαβε σε αρκετά σημεία της ομιλίας του, τη δέσμευσή του να μην θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα, και στέλνοντας με τον τρόπο αυτό σαφές μήνυμα στις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης, όπως η Moody's, ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, χωρίς να διακυβεύσει τα μέχρι τώρα επιτεύγματα. Ασφαλώς και αποτελεί επιτυχία η αναβάθμιση την Παρασκευή του αξιόχρεου της χώρας κατά δύο σκαλιά από τον αμερικανικό οίκο, κυρίως όμως είναι μια απόδειξη ότι η κυβέρνηση πρέπει να παραμείνει πιστή στην πολιτική της δημοσιονομικής σταθερότητας.
Ακούγοντας πάντως τον πρωθυπουργό ήταν σαφές πως βασικός του στόχος ήταν να στείλει το μήνυμα πως το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι να διορθώσει τα κακώς κείμενα στον κρατικό μηχανισμό, να πετύχει νίκες στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης και να αλλάξει το μέχρι σήμερα μοντέλο, όπως δείχνει και η εξαγγελία του για άμεση δημιουργία «Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας», ο οποίος ανατίθεται στα υπουργεία Περιβάλλοντος και Υποδομών.
Ανακοίνωσε επίσης ότι το market pass θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος του έτους αλλά μόνο για Θεσσαλία και Έβρο, μίλησε για υποχρεωτική ασφάλιση για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις απέναντι στις φυσικές καταστροφές, αλλά και ένα ευρύ πλέγμα 10 μέτρων για την φοροδιαφυγή, τα οποία θα εξιδεικυεθούν προσεχώς, για τη Δημόσια Υγεία, καθώς επίσης παρεμβάσεις στη βραχυχρόνια μίσθωση, όπως η επιβολή ΦΠΑ και τελών.
Κεντρική θέση στις εξαγγελίες έχουν τα μέτρα αύξησης του εισοδήματος του ιδιωτικού τομέα, με το ξεπάγωμα των τριετιών και των επιδομάτων προϋπηρεσίας από τον Ιανουάριο του 2024 να βρίσκονται στο επίκεντρο, μια ρύθμιση που έρχεται ένα-δύο χρόνια νωρίτερα απ’ ότι αναμενόταν, καθώς με βάση το νόμο του 2012, θα επανέρχονταν όταν η ανεργία θα έπεφτε κάτω του 10%. Όπως ωστόσο είπε ο Κυρ. Μητσοτάκης, την Κυριακή ο υπουργός Εργασίας, Αδ. Γεωργιάδης, πρόκειται να εξειδικεύσει το μέτρο, δηλαδή ποιους αφορά, και πως θα εφαρμοστεί.
Αναλυτικά τα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός ανά τομέα, έχουν ως εξής:
Τα μέτρα για την οικονομία
- Ξεπαγώνουν από 1η Ιανουαρίου 2024 οι «τριετίες» και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρίσκονταν σε αναστολή απ’ το 2012
- Αύξηση των αμοιβών στο Δημόσιο από 01/01/2024 κατά 10,5%. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν 660.000 υπάλληλοι αποκτούν έναν πρόσθετο μισθό τον χρόνο
- Σε 1.340.000 δηλώσεις το αφορολόγητο αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί
- Σε 200.000 πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ μηδενίζεται η συμμετοχή στα φάρμακα
- Νέα μέτρα με στόχο τη διατήρηση σταθερών και μειωμένων τιμών σε βασικά προϊόντα
- Συνέχιση του «Market Pass» έως το τέλος του έτους στη Θεσσαλία και στον Έβρο
- Νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο
- Αύξηση κατά 8% του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος από τον Δεκέμβριο
- Καταβολή έκτακτης αρωγής σε όσους αδικεί η «προσωπική διαφορά» Κατρούγκαλου, με έμφαση στους χαμηλοσυνταξιούχους
- Νέα ετήσια αύξηση στους συνταξιούχους τον Ιανουάριο
- Επιστροφή του Ειδικού Φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο
- Συνέχιση του Επιδόματος Θέρμανσης, με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά
- Συμπληρωματική πρόνοια για το ρεύμα, για τους πιο ευάλωτους καταναλωτές
- Καταβολή μόνο μίας εισφοράς 10% επί των πρόσθετων αμοιβών από τους συνταξιούχους που εργάζονται, αντί της σημερινής επιβάρυνσης των αποδοχών τους κατά 30%
- Εξυγίανση και ενίσχυση του ανταγωνισμού των πιστωτικών ιδρυμάτων, ανάδειξη και 5ου τραπεζικού πυλώνα και παροχή δανείων και από μη τραπεζικούς φορείς
- Κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των κρατικών ομολόγων ως μία νέα εναλλακτική επιλογή αποταμίευσης
- Μείωση στο μισό του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών
- Ανάδειξη της υπηρεσίας IRIS, με την οποία ποσά έως 500 ευρώ ημερησίως διακινούνται χωρίς τραπεζική προμήθεια
Οι παρεμβάσεις μας περιέχουν στοχευμένες απαντήσεις στην επίκαιρη επίθεση του πληθωρισμού. Τον κύριο κορμό τους όμως συγκροτούν μέτρα που ήρθαν για να μείνουν. Γιατί οι ετήσιες αυξήσεις στο Δημόσιο, στις συντάξεις και στον Κατώτατο Μισθό είναι μόνιμες. pic.twitter.com/3IKivt5Slj
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 16, 2023
Προχωράμε στην εξυγίανση και την ενίσχυση του ανταγωνισμού των πιστωτικών ιδρυμάτων. Παίρνουμε μέτρα προστασίας των δανειοληπτών και σωστής ενημέρωσής τους, αλλά και μέτρα που θα μειώσουν το κόστος του χρήματος. pic.twitter.com/pi9elK2viz
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 16, 2023
Μειώνονται κατά 2.500 οι αστυνομικοί που φρουρούν πολιτικούς
Αναφορικά με την ΕΛ.ΑΣ., είπε ότι αποδεσμεύονται 2.500 στελέχη της που είναι αποσπασμένα στη φύλαξη προσώπων και επιστρέφουν στους δρόμους για να ενισχυθεί η ασφάλεια των πολιτών. «Και ξεκινώ μειώνοντας στο μισό την προσωπική μου ασφάλεια» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης καταχειροκροτούμενος.
Η Δικαιοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο των μεταρρυθμίσεών μας. Με στοχευμένες αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα που αφορούν τόσο το βάρος, όσο και την εφαρμογή των ποινών. Και με ψηφιοποίηση των διαδικασιών, ώστε να προσεγγίσουμε, έως το 2027, τους χρόνους αποφάσεων της Ευρώπης. pic.twitter.com/SzZHgxB1Xa
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 16, 2023
Μέτρα για τη στέγη, τους νέους, την οικογένεια
- Το εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση 3 ή περισσότερων ακινήτων από τον Ιανουάριο θα υπόκειται σε ΦΠΑ και στα τέλη που ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
- Καταβολή του «Youth Pass», 150 ευρώ σε 200.000 18άρηδες και 19άρηδες
- Διπλασιάζεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος «Σπίτι Μου» για πολίτες 25-39 ετών. Έχουν εγκριθεί ήδη 4.700 χαμηλότοκα δάνεια. Στόχος να αποκτήσουν σπίτι συνολικά 10.000 νέοι. Με τις παράλληλες δράσεις για τη στέγη, να ευνοηθούν τελικά 150.000 πολίτες.
Μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής
- Έως την άνοιξη του 2024 οι ταμειακές μηχανές 450.000 επιχειρήσεων θα διασυνδεθούν με τα POS
- Επέκταση ηλεκτρονικών πληρωμών σε όλη τη λιανική αγορά
- Υποχρεωτικά ηλεκτρονικές πληρωμές και στις αγοραπωλησίες ακινήτων, όπου καταργούνται οριστικά τα μετρητά
- Δρομολογούνται τα ψηφιακά τιμολόγια και τα ηλεκτρονικά βιβλία
- Ενεργοποίηση, από τον Ιανουάριο, του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής. Όλα τα στοιχεία του ηλεκτρονικού εμπορίου θα πρέπει να διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ
- Τα περισσότερα προνοιακά επιδόματα θα πληρώνονται μόνο μέσω πιστωτικών καρτών
- Πρόστιμο διπλάσιο του ύψους τους για συναλλαγές άνω των 500 ευρώ με μετρητά
Οι φοροφυγάδες θα υποχρεωθούν στο αυτονόητο, να πληρώσουν τους φόρους που αναλογούν στο πραγματικό τους εισόδημα. Και σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται τα μέτρα που αναγγέλλουμε. Μέτρα, τα οποία υπηρετούν τον ορθολογισμό στην αγορά, αλλά και τη δικαιοσύνη στην κοινωνία. pic.twitter.com/vl8Hk2r9HB
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 16, 2023
Μέτρα για τις φυσικές καταστροφές
- Υποχρεωτική η ασφάλιση για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις για φυσικές καταστροφές. Προχωρά και η αναδιάρθρωση της ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής.
- Συγκροτείται Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας υπό τα Υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος, με σκοπό τον κεντρικό σχεδιασμό και την υλοποίηση των αντιπλημμυρικών έργων. Ταυτόχρονα, θα γίνουν εισηγήσεις για μόνιμες λύσεις στην άρδευση.
- Έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για όσους ασφαλίζουν τα ακίνητά τους για φυσικές καταστροφές, στο πλαίσιο συστήματος κινήτρων και αντικινήτρων που θα ενθαρρύνουν την ασφάλιση.
- Διπλασιάζεται από το 2024 το Αποθεματικό για Φυσικές Καταστροφές από τα 300 στα 600 εκατομμύρια ευρώ. Το πρόσθετο ποσό θα προέλθει από αύξηση του φόρου ημερήσιας διαμονής από 1 έως 6 ευρώ, ιδίως σε πολυτελή ξενοδοχεία.
- Πρόσληψη πυροσβεστών και δασικών.
- Ταχεία εκτέλεση του προγράμματος «Αιγίς» και πιο συστηματική συνεργασία της Πολιτικής Προστασίας με τις Ένοπλες Δυνάμεις, με συγκεκριμένα πρωτόκολλα που θα ενεργοποιούνται προληπτικά.
- Προμήθειες σε drones εντοπισμού της φωτιάς, με αισθητήρες θερμότητας και με κάμερες στα σημεία κινδύνου.
- Στη Θεσσαλία, άρχισαν την Παρασκευή οι πρώτες πληρωμές από την κρατική αρωγή.
- Ψηφίστηκε στη Βουλή η διάταξη για την ανασυγκρότηση των βαρέων υποδομών στις μεταφορές.
Για 2 πράγματα δεσμεύομαι: πρώτον, ό,τι χάσαμε, Πολιτεία και Πολίτες θα το ξαναχτίσουμε μαζί. Καλύτερα και χωρίς τα λάθη του παρελθόντος, με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους. Και δεύτερον, θα κάνουμε τα πάντα, ώστε η άνιση μάχη με την Κλιματική Κρίση να μην γίνει μια μάχη χαμένη. pic.twitter.com/Lm620gdGKq
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 16, 2023