Τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα δείχνουν ευθέως οι Γιάννης Βαρουφάκης και Τζέιμς Γκαλμπρέιθ ως τον εντολέα για την εκπόνηση του σχεδίου Plan X, που θα οδηγούσε τη χώρα από το ευρώ στη δραχμή το οποίο βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης με αφορμή το βιβλίο του Αμερικανού οικονομολόγου.
Σε εκτενές άρθρο τους στην "Εφημερίδα των Συντακτών" οι κ. Βαρουφάκης και Γκαλμπρέιθ παραδέχονται ότι σκέψεις για την επιστροφή στη δραχμή υπήρχαν πολύ πριν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές το 2015 και μάλιστα είχαν γίνει και σχετικές συζητήσεις με ξένους παράγοντες ωστόσο η εκπόνηση των σχεδίων άρχισε μετά την νίκη του ΣΥΡΙΖΑ με εντολή, όπως υποστηρίζουν, του κ. Τσίπρα.
Συγκεκριμένα οι δύο άνδρες αναφέρουν στο άρθρο τους πως:
"Ενα «όχι» στην τρόικα, όπως προειδοποιούσαμε τον Αλέξη Τσίπρα από το 2013, είχε νόημα μόνο στην περίπτωση που υπήρχαν προετοιμασία και εφαρμογή Σχεδίου Αποτροπής των απειλών της τρόικας – κυρίως του κλεισίματος των τραπεζών. Η συζήτηση για το τι έπρεπε να περιλαμβάνει αυτό το σχέδιο ήταν έντονη μεταξύ όσων εξ ημών συμφωνούσαμε πως η Ορθολογική Ανυπακοή είναι η βέλτιστη επιλογή για να τεθεί τέλος στην κρίση που απειλεί τη βιωσιμότητα της Ελλάδας.
Θυμόμαστε μια ιδιαίτερα ουσιαστική αντιπαράθεση, τον Οκτώβριο του 2013, μεταξύ ημών και του Χάινερ Φλάσμπεκ (ανώτατου στελέχους του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών επί υπουργίας Οσκαρ Λαφοντέν) ως προς το περιεχόμενο του κατάλληλου σχεδίου. Η συζήτηση έγινε στο πλαίσιο συνεδρίου που διοργανώσαμε στο Οστιν των Ηνωμένων Πολιτειών, με τη συμμετοχή των Αλέξη Τσίπρα, Γιώργου Σταθάκη και Νίκου Παππά.
Αποψη του Φλάσμπεκ (που στην Ελλάδα ενστερνίζονται οι κ. Λαπαβίτσας, Λαφαζάνης κ.ά.) ήταν ότι το σχέδιο με το οποίο η νέα κυβέρνηση θα αντιστεκόταν στην τρόικα έπρεπε να αφορά το Grexit, καθιστώντας πιστευτή την απειλή «είτε δέχεστε την ουσιαστική αλλαγή του Μνημονίου είτε εμείς φεύγουμε από το ευρώ». Εμείς διαφωνήσαμε, κρίνοντας ότι η απειλή του Grexit δεν μπορούσε να είναι πιστευτή καθώς το κόστος του, τόσο από οικονομική όσο και από πολιτική σκοπιά, ήταν απαγορευτικό. Γι'' αυτό αντιπροτείναμε Σχέδιο Αποτροπής που βασιζόταν στη σταθερή σηματοδότηση προς την τρόικα κινήσεων εντός της ευρωζώνης οι οποίες θα κόστιζαν στην τρόικα περισσότερο από το να υποχωρήσει όσον αφορά το χρέος, τη λιτότητα και μεταρρυθμίσεις που πλήττουν την τρόικα εσωτερικού (αντί για τον λαό).
Σε αντίθεση λοιπόν με τον Φλάσμπεκ, εμείς προτείναμε στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ την επιλογή της Ορθολογικής Ανυπακοής που βασιζόταν σε Σχέδιο Αποτροπής, που ούτε προέκρινε την έξοδο από την ευρωζώνη ούτε χρησιμοποιούσε το Grexit ως απειλή.
Τον Ιανουάριο του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε στον ελληνικό λαό την πρότασή μας: Ορθολογική Ανυπακοή απέναντι στην τρόικα στη βάση του Σχεδίου Αποτροπής των απειλών της, χωρίς την απειλή Grexit που πρέσβευαν ο Φλάσμπεκ και άλλοι. Απορρίπτοντας το greek success story και την τρομολαγνεία της τρόικας εσωτερικού, ο ελληνικός λαός την ενέκρινε. Το υπουργείο Οικονομικών αμέσως τίμησε αυτή την εντολή χτίζοντας τη διαπραγματευτική στρατηγική σε τρεις πυλώνες:
1. Εκπόνηση σοβαρών προτάσεων δημοσιονομικής πολιτικής και πραγματικών μεταρρυθμίσεων (στις οποίες συνεισέφεραν τ. υπουργοί Οικονομικών της Βρετανίας και των ΗΠΑ, η Lazard, γερμανικοί επενδυτικοί οίκοι, πανεπιστημιακοί.
2. Μετριοπαθής αλλά στιβαρή παρουσίαση των προτάσεων αυτών στο Eurogroup, στις πρωτεύουσες της Ε.Ε. και στην Ουάσινγκτον.
3. Προετοιμασία του Σχεδίου Αποτροπής των απειλών της τρόικας.
Το Plan X
Το 2012 η ΕΚΤ εκπόνησε σχέδιο για την αποπομπή της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Το ονόμασε Plan Z. Παράλληλα, οι Κεντρικές Τράπεζες της Γαλλίας και της Αγγλίας, οι μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες, αλλά και πολυεθνικές εταιρείες εκπονούσαν δικά τους σχέδια αντίδρασης σ' ένα Grexit. Μόνο οι ελληνικές κυβερνήσεις, που έφεραν τη χώρα στην πτώχευση και προ του Grexit, δεν εκπόνησαν αντίστοιχα σχέδια. Το κενό αυτό, για το οποίο έπρεπε να είναι υπόλογες όλες οι κυβερνήσεις της περιόδου 2000-14, δόθηκε εντολή από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να πάψει να υφίσταται.
Μαζί αναλάβαμε την ευθύνη για την εκπόνηση σχετικού σχεδίου, το οποίο ονομάσαμε Plan X, μια και εκείνο της ΕΚΤ είχε εξαντλήσει τα γράμματα του λατινικού αλφαβήτου. Ο πρόσφατος καταιγισμός κατηγοριών, από τα ΜΜΕ της τρόικας εσωτερικού, περί «συνωμοσίας», «άνομης μυστικότητας» και «πραξικοπήματος», μας διασκεδάζουν ιδιαίτερα! Ακριβώς επειδή στόχος μας ήταν να μην ενεργοποιηθεί ποτέ το Plan X (αλλά απλώς να υπάρχει σε περίπτωση που ο κ. Σόιμπλε και οι συν αυτώ κατάφερναν να πείσουν την κ. Μέρκελ και την ΕΚΤ να αποπέμψουν την Ελλάδα από την ευρωζώνη), η ομάδα του Plan X ήταν ολιγομελής, η ύπαρξη/λειτουργία της ήταν γνωστή μόνο στον πρωθυπουργό και το πόρισμά της το έλαβε μόνο εκείνος. Κι αυτό γιατί, αν διέρρεε η ύπαρξη εκείνης της ομάδας, το Grexit θα γινόταν αυτο-εκπληρούμενη προσδοκία.
Δεδομένης της αντίθεσής μας στο Grexit, είμαστε περήφανοι που τίποτα δεν διέρρευσε και που ο μόνος λόγος που η κοινή γνώμη σήμερα γνωρίζει για το Plan X είναι ότι εμείς την πληροφορήσαμε, όταν πλέον ήταν ασφαλές να το πράξουμε. Οσο για τα δυσάρεστα μέτρα που προέβλεπε στην περίπτωση που η ευρωζώνη, παράνομα, θα απέπεμπε τη χώρα (π.χ. ενεργοποίηση ενόπλων δυνάμεων για τη διατήρηση της τάξης), απλά ενισχύουν τη θέση μας ότι το Plan X σχεδιαζόταν για να μη χρειαστεί η εφαρμογή του".
Καταλήγοντας οι κ.κ Βαρουφάκης και Γκαλμπέιθ αναφέρουν πως "το δίλημμα που αντιμετωπίζει ο ελληνικός λαός από το 2010 το αντιμετωπίζει σήμερα, ιδίως μετά το Brexit, η Ευρώπη όλη.
Οσοι θέλουν να υπάρχει Ευρώπη ώστε να μείνουν σε αυτήν έχουν την υποχρέωση να απορρίψουν το Δόγμα της Υποταγής στις ευρω-αποδομητικές πολιτικές.
Ηδη, ανερχόμενες δυνάμεις της Δεξιάς και της Αριστεράς ζητούν την εφαρμογή του Plan X παντού. Εμείς εξακολουθούμε να διαφωνούμε. Γι'' αυτό, στο πλαίσιο του κινήματος DiEM25, συστρατευόμαστε με Ευρωπαίους δημοκράτες που πασχίζουν να διατηρήσουν ζωντανή την ιδέα μιας ενωμένης Ευρώπης με τον μοναδικό τρόπο που έχει δυνατότητα επιτυχίας: την πανευρωπαϊκή εφαρμογή της Ορθολογικής Ανυπακοής".
Σχετικά με το Σχέδιο Αποτροπής αναφέρουν πως αυτό σηματοδοτούσε στην τρόικα πως, "αν έκλεινε τις τράπεζες, θα προχωρούσαμε σε: αναδιάρθρωση των ελληνικών ομολόγων που κατείχε η ΕΚΤ (αναιρώντας τη δυνατότητα της ΕΚΤ, για νομικούς κατεξοχήν λόγους, να στηρίζει το ευρώ μέσω των προγραμμάτων ΟΜΤ και «ποσοτικής χαλάρωσης»), δημιουργία παράλληλου συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών σε ευρώ και νομοθέτηση της επανάκτησης της εθνικής κυριαρχίας επί της Τράπεζας της Ελλάδος".
