Οι μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ηγέτες των οποίων συνεδρίασαν την Παρασκευή στη Μάλτα, ζήτησαν να υπάρξει μια «ενιαία» και «διαρθρωτική» απάντηση στη μεταναστευτική κρίση, παρότι η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι είχε ανεβάσει τους τόνους, εκφράζοντας νέες επιφυλάξεις για τον ρόλο που παίζουν οι Mη Kυβερνητικές Oργανώσεις.
«Επαναλαμβάνουμε την αναγκαιότητα μιας σημαντικής αύξησης των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στις χώρες προέλευσης ή διέλευσης των μεταναστών», αναφέρουν στο τελικό ανακοινωθέν τους οι ηγέτες της MED9, στην οποία μετέχουν η Κροατία, η Κύπρος, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Μάλτα, η Πορτογαλία και η Σλοβενία.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου, ο πρωθυπουργός της Μάλτας Ρόμπερτ Αμπέλα, συνόψισε τη βούληση συνεργασίας των χωρών δηλώνοντας ότι «το ζήτημα θα πρέπει εν κατακλείδι να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του», με «φερέγγυες και σφαιρικές συνεργασίες με τους εταίρους μας της νότιας Μεσογείου». Συνεργασίες στο πρότυπο εκείνης που επιτεύχθηκε με την Τυνησία, υπό τις πιέσεις της Ιταλίας και της Γαλλίας, παρά τις αμφιβολίες που εκφράζουν οι προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις πρακτικές που ακολουθεί αυτή η χώρα του Μαγρέμπ.
Οι ηγέτες των κρατών και των κυβερνήσεων διατύπωσαν ένα παρόμοιο μήνυμα. Αρχής γενομένης από την πρωθυπουργό της Ιταλίας. «Αν δεν υπάρξουν δομικές λύσεις, όλος ο κόσμος θα παρασυρθεί από αυτό το πρόβλημα», είπε η Μελόνι, καταγγέλλοντας την «τύφλωση» εκείνων που πιστεύουν ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την πρόκληση εφαρμόζοντας εθνικές πολιτικές.
Αυτή η «έκτακτη κατάσταση» απαιτεί «σαφέστατα, μια ευρωπαϊκή, κοινή απάντηση και μας οδηγεί όλους να επιδείξουμε αλληλεγγύη στην Ιταλία», σχολίασε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, επιβεβαιώνοντας την απρόσμενη αλλά εντεινόμενη προσέγγιση του Παρισιού με τη Ρώμη.
Ο Μακρόν, που εμφανίζεται προοδευτικός και φιλοευρωπαίος και η Μελόνι, η οποία εξελέγη πέρσι πρωθυπουργός με το μεταφασιστικό κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας, προβάλλοντας ένα εθνικιστικό πολιτικό πρόγραμμα, συναντήθηκαν την Τρίτη στη Ρώμη και συμφώνησαν να συνεργαστούν για να καταπολεμήσουν την παράτυπη μετανάστευση, όπως ανακοίνωσε η Ιταλίδα πρωθυπουργός.
Κυρ. Μητσοτάκης: Δεν μπορεί οι διακινητές να αποφασίζουν ποιος θα μπει στην ΕΕ
Στην κλιματική αλλαγή, στο μεταναστευτικό και στην οικονομική διακυβέρνηση επικεντρώθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου των Ευρωπαίων ηγετών μετά τη Σύνοδο Κορυφής της MED9 στη Μάλτα.
Στην αρχή της ομιλίας του ο Κυρ. Μητσοτάκης μίλησε για το θέμα της κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας ότι οι πυρκαγιές στην Ελλάδα δείχνουν την ανάγκη να υπάρξουν άμεσες δράσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου, επισημαίνοντας ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει τη Μεσόγειο με δυσανάλογο τρόπο.
Ευχαρίστησε τους Ευρωπαίους ηγέτες της MED9, «που μας βοηθήσατε, καθώς είχαμε ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι με φωτιές και μετά ένα πολύ δύσκολο διάστημα με τις πλημμύρες» αλλά και για το ότι συμφωνούν «με την επιστολή που σας έστειλα, η οποία δείχνει την αναγκαιότητα να δώσουμε πιο γρήγορα έμφαση στην κλιματική αλλαγή» δίδοντας έμφαση σε μια πιο ολοκληρωμένη συνεργασία και σε θέματα πρόληψης.
«Να διασφαλίσουμε ισορροπία μεταξύ της ατζέντας μας για την μακροπρόθεσμη άμβλυνση του προβλήματος και τη βραχυπρόθεσμη λύση των συνεπειών από την κλιματική κρίση. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε τέτοια ισορροπία», σημείωσε και έθιξε το θέμα των ευρωπαϊκών κεφαλαίων για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές.
Επισήμανε ότι όταν προκύπτουν τέτοιες καταστροφές σε ορισμένες χώρες το πρόβλημα πολλαπλασιάζεται και έφερε ως παράδειγμα τη Λιβύη όπου είχαν 20.000 θανάτους από την ίδια κακοκαιρία που έπληξε την Ελλάδα.
Για το μεταναστευτικό, τόνισε ότι υπάρχει πρόοδος στην αντιμετώπιση του προβλήματος στο πλαίσιο της ΕΕ, τόνισε ωστόσο την ανάγκη να περιοριστεί η δράση των διακινητών. «Πρέπει τα ευρωπαϊκά κράτη και όχι οι διακινητές να αποφασίσουν ποιοι θα μπαίνουν στην ΕΕ και ποιοι όχι», υπογράμμισε.
«Είναι πιο ασφαλές να μπορέσουν τα κράτη να διασφαλίσουν ότι οι βάρκες δεν θα ξεκινούν από τις ακτές προς τη Μεσόγειο για να αποφύγουμε τέτοια φαινόμενα», τόνισε και αναφέρθηκε στις σχέσεις με την Τουρκία και στη θέσπιση κριτηρίων για τους αιτούντες άσυλο.
«Να έχουμε κοινή γραμμή», είπε και σημείωσε πως πρέπει «να παρέχουμε και τη δυνατότητα σε όσους θέλουν να έρθουν να βοηθήσουν και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της Ευρώπης αλλά με τους δικούς μας όρους».
Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε και στην πολιτική αποτροπής που ακολουθεί η χώρα μας στα χερσαία και στα θαλάσσια σύνορά της, αφιερώνοντας μεγάλη προσπάθεια και πόρους, πολιτική που - όπως τόνισε - έχει λειτουργήσει αποτρεπτικά και έχει περιορίσει τις ροές, στέλνοντας το μήνυμα στους διακινητές ότι είναι δύσκολο να φτάσει κανείς στην Ελλάδα.
Για την οικονομική διακυβέρνηση τόνισε πως δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος που επιτάσσουν δημοσιονομικές προσαρμογές που οδηγούν σε περαιτέρω ύφεση.
«Να επιστρέψουμε στην πρόταση της Επιτροπής που δίνει ευελιξία στα κράτη να μπορούμε να διαμορφώνουμε τη δική μας δημοσιονομική προσαρμογή και να έχουμε επενδύσεις για να υπερασπιστούμε την αυτονομία μας», είπε μεταξύ άλλων.
Κλείνοντας ο πρωθυπουργός ευχήθηκε τα καλύτερα στην Κύπρο για την επόμενη συνάντησή τους και είπε ότι η σημερινή σύνοδος ήταν επιτυχής και παραγωγική μορφή συνεργασίας.
DECLARATION OF THE 10TH SUMMIT OF THE SOUTHERN COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION (EU) / ON MIGRATION ISSUE #MED9
— George Syriopoulos (@GSyriopoulos) September 29, 2023
Valletta, 29 September 2023
The challenge of irregular migration remains a sensitive and complex reality that requires a sustained and holistic European response,… pic.twitter.com/fCTITURFuO
Στο περιθώριο της MED9 οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν επίσης με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν με την οποία συζήτησαν την εφαρμογή ενός «σχεδίου δέκα σημείων» το οποίο είχε παρουσιαστεί στα μέσα Σεπτεμβρίου ώστε να στηριχθεί η Ιταλία για να αντιμετωπίσει την κρίση, με αφορμή το ρεκόρ αφίξεων μεταναστών στη Λαμπεντούζα. Λόγω της κακοκαιρίας, οι αφίξεις σταμάτησαν για μία εβδομάδα, όμως ξανάρχισαν από σήμερα.
Σημειώνεται ότι μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου τουλάχιστον 990 άνθρωποι ναυάγησαν στην κεντρική Μεσόγειο, στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ιταλία ή, σε μικρότερο βαθμό, στη Μάλτα, προερχόμενοι από τη Βόρεια Αφρική, την Τουρκία ή τη Λιβύη, σύμφωνα με μια καταμέτρηση της Unicef που προειδοποιεί ότι η θάλασσα αυτή μετατρέπεται σε «νεκροταφείο για τα παιδιά και το μέλλον τους».
Περίπου 11.600 ασυνόδευτοι ανήλικοι επιχείρησαν να φτάσουν στην Ιταλία από τον Ιανουάριο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, δηλαδή 60% περισσότεροι σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, ανέφερε επίσης αυτή η υπηρεσία του ΟΗΕ για την προστασία των παιδιών.