Κάθε φορά – και είναι πολλές οι φορές - που αυτή η Κυβέρνηση, αποφασίζει και θεσπίζει για την προστασία των παιδιών, τα συναισθήματα είναι έντονα και αντιφατικά. Από τη μία ανακούφιση, ικανοποίηση, αισιοδοξία και σιγουριά για όσα σημαντικά επιτέλους αποφασίζονται και θεσμοθετούνται χωρίς άλλες αναβολές και από την άλλη, επειδή όσα θα έπρεπε να είναι αυτονόητα, γίνονται απαιτούμενα υπό την απειλή των πιο αυστηρών ποινών, με κυριεύει πόνος, θλίψη, θυμός και φόβος, για τα τόσα αβάσταχτα, άδικα, αποτρόπαια, που πολλές φορές δεν χωρά ανθρώπινος νους, σηκώνουν στις πλάτες τους χιλιάδες αθώα παιδιά, πολλά ήδη από τη γέννησή τους, σε αυτόν τον κόσμο, που μόνο αγγελικά πλασμένος δεν είναι.
Κάθε παραβίαση δικαιώματος παιδιού, κάθε περιστατικό παρενόχλησης εις βάρος παιδιού που βλέπει το φως, είναι γροθιά στο στομάχι και είδηση εξαιρετικά δύσκολη στη διαχείρισή της.
Και αυτό που πρώτα μας πονά και μας εξοργίζει είναι ότι δυστυχώς τα εγκλήματα που διαπράττονται εις βάρος παιδιών είναι τα λεγόμενα «βουβά» εγκλήματα, αυτά που αργούν πολύ να έρθουν στο φως ή δεν έρχονται ποτέ, επειδή τα παιδιά λόγω της θέσης αδυναμίας και εξάρτησης σε σχέση με τους βασανιστές τους συνήθως δε μιλούν.
Οι θύτες βλέπετε στην πλειοψηφία τους είναι άνθρωποι του στενού οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντός των παιδιών και οι αριθμοί έρχονται να το επιβεβαιώσουν.
Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές τα παιδιά δεν είναι καν σε θέση να αναγνωρίσουν το κακό που υφίστανται, να συνειδητοποιήσουν το έγκλημα που τελείται εις βάρος τους, λόγω της διανοητικής, σωματικής, ψυχικής και πνευματικής τους ανωριμότητας.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΑΣ, οι καταγγελίες για παιδιά που κακοποιήθηκαν σεξουαλικά το 2022 στη χώρα μας έχουν ξεπεράσει τα ποσοστά του προηγούμενου έτους. Πριν βιαστούμε όμως να βγάλουμε συμπεράσματα ας σκεφτούμε ότι αυτή η αύξηση έχει διπλή ανάγνωση. Δεν σημαίνει ότι όντως αυξήθηκαν τα περιστατικά κακοποίησης. Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι αυτή η αύξηση οφείλεται και στο γεγονός ότι ανοίγουν πια πολύ πιο εύκολα τα στόματα, τα παιδιά μιλούν περισσότερο και πιο ανοιχτά σε σχέση με το παρελθόν, το περιβάλλον πολιτειακής προστασίας ασφαλέστερο, αλλά και οι γονείς πια είναι πολύ πιο ενημερωμένοι και επομένως και οι καταγγελίες είναι περισσότερες.
Σε επίπεδο Ευρώπης συνολικά υπολογίζεται ότι ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα κάποιας μορφής σεξουαλικής κακοποίησης. Έτσι ονομάστηκε άλλωστε και η Καμπάνια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην υπηρεσία ενημέρωσης παιδιών, γονέων και εκπαιδευτικών για τον κανόνα του εσώρουχου και άλλων σημαντικών κανόνων και οδηγιών για την προστασία των παιδιών. Μετά την Ευρώπη, αν θέλαμε να στρέψουμε το βλέμμα στον κόσμο, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών κάθε χρόνο 150 εκατομμύρια κορίτσια και 73 εκατομμύρια αγόρια πέφτουν θύματα σεξουαλικής βίας. Μόνο μία λέξη…Σοκ.
Πίσω στην Ελλάδα όμως και επιτέλους τα βήματα των πρώτων χρόνων αυτής της Κυβέρνησης, γίνονται ήδη άλματα και στην παιδική προστασία με αποκορύφωμα το Εθνικό σχέδιο δράσης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση 2022-2027, που εκπονείται για πρώτη φορά στη χώρα μας και υλοποιείται με τη συνεργασία πλήθους υπουργείων, υπηρεσιών και της Ελληνικής Αστυνομίας.
Ένα εθνικό σχέδιο, ένα πλέγμα πολιτικών, με τρεις βασικούς στόχους: 1. τη διευκόλυνση της καταγγελίας του εγκλήματος, για τον περιορισμό των δραστών και την έγκαιρη διάσωση των θυμάτων που συχνά υποφέρουν σιωπηλά επί χρόνια, 2. τη μείωση των πραγματικών κρουσμάτων με αύξηση της διοικητικής και κοινωνικής επαγρύπνησης και 3. την αναπροσαρμογή των θεσμικών διαδικασιών ώστε να λειτουργούν υποστηρικτικά προς το παιδί-θύμα και την οικογένειά του.
Ενδεικτικά όσων ήδη υλοποιούνται για την επίτευξη των ως άνω στόχων:
Η θέσπιση ενός ενιαίου Εθνικού Πρωτοκόλλου Διαχείρισης Κρουσμάτων, ενός Εθνικού Αρχείου Καταγραφής και Επιτήρησης σεξουαλικά κακοποιημένων παιδιών και ενός Ειδικού Ποινικού Μητρώου στο οποίο θα καταχωρίζεται κάθε καταδικαστική απόφαση που αφορά αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής με θύματα ανήλικα πρόσωπα.
Ακόμη η θέσπιση της υποχρέωσης όλων των φορέων ιδιωτικών και δημόσιων που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά να αναπτύξουν δημόσιες Πολιτικές Παιδικής Προστασίας καθώς και να ορίσουν Υπεύθυνο Παιδικής Προστασίας σε κάθε φορέα.
Εθνική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για την μηδενική ανοχή της κοινωνίας στην σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση των παιδιών, για να μην μείνει κανένας πολίτης ανενημέρωτος. Πρόβλεψη ενημέρωσης και ενδυνάμωσης των ίδιων των παιδιών για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους.
Ανακοινώθηκε ακόμη η έναρξη του νέου προγράμματος του Κέντρου για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών, ειδικά για την προστασία της τόσο εύθραυστης ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων.
Τέλος με τις αλλαγές του Ποινικού Κώδικα και της Ποινικής Δικονομίας παράλληλα με την αυστηροποίηση των ποινών για αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης ανήλικων, αλλάζει ο τρόπος εξέτασης των θυμάτων κακοποίησης, ώστε να αποφεύγεται η δευτερογενής θυματοποίησή τους και προβλέπεται η δυνατότητα της κατά προτεραιότητα διεξαγωγής της κύριας ανάκρισης και εισαγωγής τέτοιων υποθέσεων στο ακροατήριο.
Συνολικά και συνοπτικά πρόκειται για ένα εθνικό σχέδιο που έρχεται να κινητοποιήσει το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, από την οικογένεια και το σχολικό περιβάλλον μέχρι τους χώρους εξωσχολικών δραστηριοτήτων, αλλά και κάθε πεδίο κοινωνικής συναναστροφής.
Άπαντες παρόντες για τον πιο ιερό στόχο, να σωθεί το παιδί! Κάθε ένα παιδί όποιο κι αν είναι το όνομά του, το φύλο του, το χρώμα του, όποιος κι αν είναι ο θεός του…
Κλείνοντας, επειδή για πολλά παιδιά το σπίτι, η οικογένεια δεν είναι η αυτονόητη ασφαλής και ζεστή αγκαλιά, αλλά η καθημερινή τους αβάσταχτη κόλαση και δυστυχώς η προστασία και σωτηρία αυτών των παιδιών είναι ο πιο δύσκολος στόχος, είναι σημαντικό εμείς, αν χρειαστεί, να μπορούμε να γίνουμε γι’αυτά τα παιδιά, οι φτερούγες που ποτέ δεν τα αγκάλιασαν. Επομένως, καθένας και καθεμία από εμάς ας έχει τις κεραίες ανοιχτές, ας ενημερωθεί και ας εκπαιδευτεί, ας μάθει το νομοθετικό πλαίσιο, ας μάθει να διαβάζει τα σημάδια, διότι ίσως κάποια στιγμή από εμένα ή από εσένα να εξαρτηθεί και η ίδια η ζωή ακόμα κάποιας παιδικής ψυχής …
Σας αφήνω με τα λόγια που συχνά πια σκέφτομαι - ειδικά αφού έγινα μητέρα - της Αμερικανίδας συγγραφέα Alice Walter … «Η πιο σημαντική ερώτηση στον κόσμο είναι ''Γιατί κλαίει το παιδί;''»
* Χρυσαυγή Ατσιδάκου, Γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας Φύλων ΝΔ
