«Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια στα νησιά μας στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κρήτη είναι μονόδρομος», υποστήριξε ο Αλ. Τσίπρας κατά την ειδική σύσκεψη που είχε, με αφορμή την τουρκική NAVTEX στο Καστελόριζο.
Θετική μεταστροφή γι’ αυτούς που θα μείωναν τις εξοπλιστικές δυνάμεις και θα το «ρίσκαραν» με την Τουρκία, όσο και για τον ίδιο που δήλωνε πως κάθε που θα παρουσιαζόταν πρόβλημα θα έπαιρνε ένα τηλέφωνο τον Ερντογάν και θα το έλυνε.
Ο αντιπολιτευτικός παροξυσμός πάντως είναι διαχρονικός και ενίοτε άλογος. Τη Δευτέρα ανακοίνωση του κόμματος έγραφε επί λέξει: «Ο κ. Μητσοτάκης οφείλει να εξηγήσει στον ελληνικό λαό για τη νέα παράνομη τουρκική NAVTEX»!
Λες δηλαδή και την είχε εκδώσει ο Μητσοτάκης και όφειλε «να εξηγήσει» στο λαό. Και αυτό σημειωτέον είναι ενός πρώην Πρωθυπουργού που ακόμη δεν έχει «εξηγήσει στον ελληνικό λαό» τι ακριβώς συζήτησε κατ΄ ιδίαν με τον Τούρκο Πρόεδρο επί δυο ώρες, τον Φεβρουάριο του 2019 στην Άγκυρα.
Δεν απαξιώνουμε την πρότασή του για επέκταση των χωρικών υδάτων νοτίως της Κρήτης. Αλλά «στα νησιά μας στην Ανατολική Μεσόγειο» τέτοια ώρα, χωρίς στάθμιση της ατμόσφαιρας, σαν κορώνα κλαπείσα από τον Βελόπουλο, ακούγεται.
Εμφιλοχωρεί βεβαίως και το απλό ερώτημα: Αυτόν τον «μονόδρομο», γιατί δεν τον ακολούθησε ο ίδιος επί 4,5 χρόνια, και τώρα στην εκρηκτική συγκυρία το απαιτεί από τον Μητσοτάκη; Μάλλον δεν το πρόκανε και αυτό.
Μονόδρομος επίσης κατά τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ είναι και η πίεση προς την ΕΕ για κυρώσεις, όπου κατηγόρησε το Μητσοτάκη ότι «έχει ρίξει λευκή πετσέτα».
Δεν διαφοροποιείται από τους αρχηγούς ΝΔ και ΚΙΝΑΛ ως προς αυτό, καθώς υπάρχει μια γενικότερη τάση στο πολιτικό προσωπικό και των τριών μεγάλων κομμάτων, να προσβλέπει στην ΕΕ, ευελπιστώντας σε κυρώσεις που ποτέ δεν έρχονται. Διαφοροποιείται στην οργίλη διατύπωση των προτάσεων του, λες και είναι στο χέρι μας αν θα αποφασίσουν οι άλλοι για κυρώσεις.
Παράλληλα επαίρεται συνέχεια για τα μέτρα που αποφασίστηκαν (αλλά δεν ελήφθησαν) επί κυβέρνησής του. Ποια μέτρα; Τον Ιούλιο του 2019 οι 28 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ ενέκριναν κείμενο, βάσει των αποφάσεων κορυφής, που προέβλεπε: Να αναστείλουν την συμφωνία περί ολοκληρωμένων αερομεταφορών, να υπάρξει μείωση της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία για το 2020, και να καλέσουν την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να επανεξετάσει τις δανειακές της δραστηριότητες στην Τουρκία, ιδίως σε ό,τι αφορά τα δάνεια με κρατική στήριξη (βασικά την κρατική εταιρεία πετρελαίων ΤΡΑΟ). Αυτά ήταν τα περίφημα μέτρα που «θα» λαμβάνονταν.
Παράλληλα το Συμβούλιο εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ, η Τουρκία δεν σταμάτησε τις παράνομες δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο, και στα κυπριακά χωρικά ύδατα». Καλούσε δε την χώρα «να ενεργεί με πνεύμα καλής γειτονίας και να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας.
Ναν μην το κουράζουμε, όλες οι ανακοινώσεις ως τώρα της ΕΕ κυμαίνονται στο μοτίβο «σοβαρές ανησυχίες», υπενθύμιση «αρχών καλής γειτονίας», και «δυσαρέσκεια» γιατί δεν εισακούστηκε από την Τουρκία.
Οι προαναφερθείσες απειλές κυρώσεων (και όχι κυρώσεις) ήταν απαλές ως χάδι για τον Ερντογάν, ενώ απαλότερες και από χάδι ήταν οι κυρώσεις που επέβαλε τον Φεβρουάριο του 2020 το Συμβούλιο RELEX της ΕΕ. Αφορούσαν κάποια ελάχιστα υψηλόβαθμα επιχειρησιακά στελέχη εταιριών που βοηθούσαν στις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, και συνίσταντο: Πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων που - ενδεχομένως - διέθεταν στην ΕΕ, και απαγόρευση εισόδου στα κράτη μέλη (τον… τσάκισαν τον Ερντογάν).
Αυτή τη φορά κάτι δείχνει να αλλάζει, με την σκληρή αποδοκιμαστική ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, και την κάποια δυσανεξία που δείχνει η ΕΕ (δηλώσεις Μπορέλ, Κούρτς κ.α).
Ο κρίσιμος παράγοντας όμως, ή μάλλον το μεγάλο πρόβλημα, είναι η Γερμανία.
Αφενός η διπλωματική της εμπειρία είναι πενιχρή. Μετά τον πόλεμο επικεντρώθηκε στο εσωτερικό της, πέτυχε την μεγέθυνση της οικονομίας της , αλλά το διεθνές διπλωματικό τοπίο είναι terra incognita – εν αντιθέσει με ΗΠΑ και τη Ρωσία, και παλιότερα τη Βρετανία.
Πέραν αυτού η Μέρκελ είναι πολλαπλώς τρωτή απέναντι στην Τουρκία. Η γείτων είναι π.χ. πελάτης των αμυντικών βιομηχανιών της χώρας της. Γερμανική εταιρία κατασκευάζει έξι επιθετικά υποβρύχια της σειράς 214. Και για τα οποία η Γερμανία δεν έχει δεσμευθεί ότι θα αναστείλει την παράδοσή τους (όπως π.χ. έκαναν οι ΗΠΑ με τα F-35).
Έτερον πρόβλημα είναι τα 4 εκατομμύρια των πολιτογραφημένων Τούρκων που ζουν στη Γερμανία, και εκ των οποίων τουλάχιστον τα 2 εκ ψηφίζουν. Στην πλειονότητά τους είναι οπαδοί του Ερντογάν ο οποίος μπορεί να κατευθύνει μονοκούκι την ψήφο τους. Και τρίτο πρόβλημα το μεταναστευτικό. Βέβαια αν η Ελλάδα - ως υπόθεση εργασίας – κατέρρεε, το μεταναστευτικό θα γινόταν εφιάλτης όχι μόνο δικός της.
Η σύνοδος Κορυφής της Πέμπτης θα είναι ενδεικτική για την στάση της ΕΕ, αλλά (ίσως φανεί εύκολο και απλοϊκό) καλές και απαραίτητες οι συμμαχίες, αλλά θα πρέπει να καταλάβουμε ότι το να περιμένουμε από άλλους να καθαρίσουν για πάρτη μας, δεν είναι λύση.
