Διακινείται η άποψη πως η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι ένα κεφάλαιο στο βιβλίο των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας, που ως γνωστόν δεν βρίσκονται και στο καλύτερο επίπεδο. Θα έλεγα μάλιστα πως ποτέ δεν είχαν υπάρξει χειρότερες τα τελευταία 50 χρόνια. Δηλαδή ο Ερντογάν για να πετύχει τους στόχους που έχει θέσει στη σχέση της χώρας του με τις ΗΠΑ, χρησιμοποιεί την πίεση προς την Ελλάδα, ώστε να ακουστεί στον Λευκό Οίκο, με τον οποίον δεν υπάρχει καμιά επαφή. Γιατί μια πολεμική εμπλοκή Ελλάδας- Τουρκίας στην παρούσα φάση, μεσούσης της ουκρανικής αντεπίθεσης, θα παραλύσει όλο το ΝΑΤΟ, κάτι που θα ανατρέψει όλους τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ.
Αυτή είναι η μια ανάγνωση της κακής πορείας των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ευρέως διαδεδομένη, που όμως διαψεύδεται από τα γεγονότα. Ποια είναι τα γεγονότα που τεκμηριώνουν την άποψη πως οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών έχουν τη δική τους αυτόνομη δυναμική και οι κακές αμερικανοτουρκικές σχέσεις απλώς διασταυρώνονται με αυτή τη δυναμική;
1. Η απόπειρα μαζικής παράνομης εισόδου χιλιάδων μεταναστών στον Έβρο έλαβε χώρα τις τελευταίες ημέρες του Φεβρουαρίου 2020 και διήρκεσε περίπου 20 ημέρες. Το τι συνέβη είναι γνωστό. Πρόεδρος στις ΗΠΑ ήταν ο Ντόναλντ Τραμπ με τον οποίο ο Τούρκος πρόεδρος είχε άριστες σχέσεις. Όποτε ήθελε σήκωνε το τηλέφωνο και συνομιλούσαν, όπως έκανε και με την Μέρκελ και με τον Πούτιν. Πρωθυπουργός στην Ελλάδα ήταν ο Μητσοτάκης.
2. Μετά από λίγους μήνες είχαμε την κρίση στο Αιγαίο με την περίφημη «επακούμβηση», τότε που φρεγάτα «Λήμνος» ουσιαστικά διεμβόλισε το τουρκικό σκάφος «Κεμάλ Ρέις», τον Αύγουστο του 2020. Και τότε πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Ντόναλντ Τραμπ.
3. Είναι γεγονός πως η έλευση στον Λευκό Οίκο του Τζο Μπάιντεν επιδείνωσε τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, καθώς και οι προσωπικές σχέσεις των δύο ηγετών βρίσκονταν, και παραμένουν, σε κάκιστο επίπεδο. Όμως, παρά τις τουρκικές προκλήσεις, η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη έδειξε πως υπήρχε η διάθεση να χαμηλώσουν οι τόνοι, καθώς η Τουρκία επιζητούσε εναγωνίως κάποια διαπιστευτήρια καλής συμπεριφοράς για να αναβαθμίσει τα F-16.
Το κίβδηλο αυτό σκηνικό το ανέτρεψε-και καλώς έπραξε-ο Μητσοτάκης όταν πήγε στον Λευκό Οίκο με τους χάρτες της «γαλάζιας πατρίδας» και στη συνέχεια στην πανηγυρική ομιλία του στο Κογκρέσο, όταν αναφέρθηκε με τον τρόπο του στην τουρκική επιθετικότητα. Αυτά εξόργισαν τον Ερντογάν που έκτοτε διέκοψε κάθε επικοινωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Βλέπουμε δηλαδή πως η πολιτική του Ερντογάν προσέλαβε αυτήν την κλιμακούμενη επιθετική μορφή απέναντι στην πατρίδα μας, όχι εξαιτίας των κακών σχέσεων του με τις ΗΠΑ, αλλά γιατί ο Μητσοτάκης αποδείχθηκε «σκληρό καρύδι». Ο Τούρκος πρόεδρος άλλα περίμενε και άλλα βρήκε είτε από κακή πληροφόρηση είτε γιατί υποεκτίμησε κι αυτός το σθένος τού Έλληνα πρωθυπουργού. Γι΄αυτό και ο τουρκικός Τύπος και τα ΜΜΕ αναπολούν τις ημέρες Τσίπρα και προβάλλουν τις αντικυβερνητικές δηλώσεις των στελεχών τού ΣΥΡΙΖΑ.
Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, οι Μητσοτάκης -Δένδιας ενημερώνοντας τη διεθνή κοινή γνώμη για την επιθετικότητα της Τουρκίας, συνέβαλλαν τα μάλα στην απομόνωσή της. Γι΄αυτό και ο Ερντογάν βρυχάται σε καθημερινή βάση, γνωρίζοντας πως τα περιθώρια ελιγμών του έχουν περιοριστεί ασφυκτικά. Το κόστος οποιασδήποτε τυχοδιωκτικής κίνησής του γνωρίζει πως θα είναι σημαντικά υψηλότερο από το όποιο όφελος, αν υπάρξει και αυτό.
