Στο ανομοιογενές μπλοκ χωρών που αποκρυσταλλώνεται ως «Παγκόσμιος Νότος» (Global South), κάτι σαν… τρίτος δρόμος στο νέο γεωπολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται - ένα μετα-αποικιοκρατικό, μεταψυχροπολεμικό και μεταπολιτικό σε πολλές εκφάνσεις του μπλοκ χωρών που διεκδικεί χώρο και ρόλο στη διεθνή σκηνή, η Ινδία επιδεικνύει δυναμισμό και τον απαιτούμενο πραγματισμό.
Η επίσημη επίσκεψη του Ινδού Πρωθυπουργού στην Αθήνα τον περασμένο Αύγουστο ήταν μια ένδειξη αυτού του πραγματισμού, αλλά και της ιστορικής ευκαιρίας για μια σχέση που μπορεί να είναι αμοιβαία και πολλαπλώς επωφελής για τις δύο χώρες, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία.
Ελλάδα και Ινδία έχουν στενούς πολιτισμικούς και ιστορικούς δεσμούς. Η χώρα μας έχει επίσης το προνόμιο να μπορεί να συνομιλεί με χώρες του Παγκόσμιου Νότου χωρίς να έχει αποικιοκρατικό παρελθόν. Ακόμα μεγαλύτερο προνόμιο είναι η γεωγραφική της θέση: στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, η Ελλάδα, χώρα μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα της Ινδίας προς την Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο τρίτος δρόμος λοιπόν, μπορεί να περνά από την Ελλάδα. Δεδομένης και της προστιθέμενης γεωπολιτικής αξίας του Ινδο-Ειρηνικού, για την Ε.Ε. και όχι μόνο, η ιστορική επίσκεψη του Narendra Modi στην Αθήνα, 40 χρόνια μετά την έλευση της Ίντιρα Γκάντι και το επόμενο βήμα της, η επίσημη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ινδία (21 και 22 Φεβρουαρίου), ανοίγει δρόμους και ρίχνει γέφυρες της Ανατολής με τη Δύση.
Η Ελλάδα μπορεί να είναι η στρατηγική, γεωπολιτική και εμπορική πύλη του Ινδο-Ειρηνικού με την Ευρώπη. Είναι ταυτόχρονα ζωτικό σημείο του Διαδρόμου Μέσης Ανατολής-Ινδίας-Ευρώπης (IMEC), που παρουσιάστηκε κατά την Προεδρία της G20 από την Ινδία τον περασμένο Σεπτέμβριο - ένα πρότζεκτ συνδεσιμότητας που περιλαμβάνει ένα δίκτυο μεταφορών (από πλοία μέχρι σιδηροδρομικές γραμμές) που θα συμπληρώσει τα υπάρχοντα οδικά και θαλάσσια δίκτυα και διαδρομές.
Οι υποδομές περιλαμβάνουν σιδηροδρομικές γραμμές που θα συνδέουν τα ΗΑΕ με το Ισραήλ μέσω της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας. Το πρότζεκτ περιλαμβάνει ηλεκτρικά καλώδια για την ενίσχυση της συνδεσιμότητας και αγωγούς για εξαγωγή καθαρού υδρογόνου.
Δεδομένου ότι οι διμερείς σχέσεις έχουν μπει σε τροχιά συνολικής αναβάθμισης με την κοινή δήλωση των δύο ηγετών τον περασμένο Αύγουστο για τη μετατροπή της σχέσης σε «στρατηγική συνεργασία», ανοίγεται πεδίο δόξης λαμπρό και ανοικτό σε συνέργειες σε πολλά επίπεδα: από την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια, μέχρι τις υποδομές, την ενέργεια, την υψηλή τεχνολογία, τους τομείς των τροφίμων, των φαρμάκων, της ναυτιλίας, της εκπαίδευσης. Πρόκειται για μια τεράστια αγορά με μεγάλη προοπτική και μερίδιο για τον ελληνικό τουρισμό.
Ενδεικτικό είναι ότι παρότι οι ελληνικές εξαγωγές προς την Ινδία έχουν αυξηθεί, με δυσκολία αντιστοιχούν σε 1 ευρώ ανά Ινδό. Η Ινδία έχει ετήσιο εξερχόμενο τουρισμό 40 εκατ. ατόμων υψηλού εισοδήματος και αποτελεί ένα πεδίο όπου υπάρχει μεγάλη προοπτική ανάπτυξης, την ώρα που η οικονομία της, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, θα αναπτύσσεται με ρυθμούς του 6.3% το 2024.
Αν τα geo-economics είναι η τάση που θα κυριαρχεί σε έναν όλο και πιο σύνθετο και αβέβαιο κόσμο, όπου η οικονομία και η βιομηχανική πολιτική θα είναι το πραγματικό πεδίο της μάχης, μαζί με τη συνδεσιμότητα -και η χώρα μας έχει να παρουσιάσει πολλές πρωτοβουλίες σε αυτό τον τομέα- η προστιθέμενη αξία των ελληνοϊνδικών σχέσεων είναι μεγάλη και συμπληρώνει όλα τα «κουτάκια».
Σε μια εποχή που οι γέφυρες ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, τον Βορρά και τον Νότο καθίστανται περισσότερο υπαρξιακές από ποτέ, η συγκυρία δημιουργεί μια μοναδική ευκαιρία: και αυτή είναι οι ελληνο-ϊνδικές σχέσεις να μην αποτελούν υποσημείωση της ιστορίας, όπως η θέση πολλών από τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου, αλλά μια ιστορία με πολλά κεφάλαια στο μέλλον.
* Η Αριστοτελία Πελώνη είναι ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού
