Την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της συνάντηση που είχε στη Λευκωσία με τον Πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Χριστοδουλίδη. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι σημαντικοί σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ αποτελούν χώρες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, «ένα τριμερές σχήμα που έχει αντέξει στον χρόνο» και που έχει δείξει την ωφέλειά του τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό επίπεδο, αλλά και σε άλλους τομείς.
Πρόσθεσε ότι στο Κυπριακό προσυπογράφει την προσέγγιση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ. «Η Ελλάδα θα είναι πάντα σταθερή υπέρμαχος αυτής της θέσης», είπε ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι σημαντικοί και σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για να επισημάνει ότι αντιμετωπίζει τις εξελίξεις με συγκρατημένη αισιοδοξία. Είπε ακόμη ότι τις επόμενες μέρες ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας θα μεταβεί στην Τουρκία, για συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογο του.
Εξάλλου, ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε την Κυπριακή Δημοκρατία για τη βοήθεια της κατά τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Ελλάδα.
Ν. Χριστοδουλίδης: Η επίλυση του Κυπριακού πρωταρχικής σημασίας για εμάς
Νωρίτερα, καλωσορίζοντας τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε, μεταξύ άλλων, ότι ο τριμερής μηχανισμός εντάσσεται στις περιφερειακές συνεργασίες που αποδεικνύουν τον ρόλο που Κύπρος και Ελλάδα, ως κράτη μέλη της ΕΕ, μπορούν να διαδραματίσουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
«Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για το Κυπριακό και για τα ελληνοτουρκικά. Θεωρώ ότι ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι καθοριστικής σημασίας μήνες για το πώς θα εξελιχθούν τα θέματα. Η Γενική Συνέλευση των ΗΕ, οι συναντήσεις που θα έχουμε, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Οκτωβρίου είναι καθοριστικής σημασίας και είμαστε εδώ για να υπάρξουν τέτοιου είδους εξελίξεις που θα οδηγήσουν σε θετικά βήματα και στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό.
Η επίλυση των διαφορών, η επίλυση των όποιων προβλημάτων, η επίλυση του Κυπριακού είναι πρωταρχικής σημασίας για εμάς. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της Κύπρου. Αυτό που πολύ ξεκάθαρα μετέφερα και πρόσφατα στον Βοηθό ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών είναι την ετοιμότητα μας για επανέναρξη των συνομιλιών το συντομότερο δυνατόν, για να οδηγηθούμε σε επίλυση του Κυπριακού, κάτι που θα έχει οφέλη για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία και είμαστε εδώ για να συνεργαστούμε με όλους τους γείτονες μας, στη βάση του διεθνούς δικαίου, στη βάση δεδομένων που θα οδηγούν σε οφέλη για όλους τους λαούς της περιοχής».
Οι δηλώσεις των δύο ηγετών κατά την έναρξη της συνάντησής τους αναλυτικά:
Δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη κατά την έναρξη της συνάντησής τους
Νίκος Χριστοδουλίδης: Με ιδιαίτερη χαρά σε καλωσορίζω, αυτή τη φορά στο πλαίσιο της πολύ σημαντικής τριμερούς συνάντησης με το Ισραήλ. Περιφερειακές συνεργασίες που ανάμεσα σε πολλά άλλα αποδεικνύουν και τον ρόλο που η Κύπρος και η Ελλάδα, η Ελλάδα και η Κύπρος, ως κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούν να διαδραματίσουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μία περιοχή με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία.
Φυσικά, θα έχουμε και την ευκαιρία να συζητήσουμε και για το Κυπριακό και για τα ελληνοτουρκικά. Θεωρώ ότι ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι καθοριστικής σημασίας για το πώς θα εξελιχθούν τα θέματα.
Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, οι συναντήσεις που θα έχεις, οι συναντήσεις που θα έχω και εγώ, αλλά και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Οκτωβρίου, είναι καθοριστικής σημασίας. Και είμαστε εδώ για να υπάρξουν τέτοιου είδους εξελίξεις που θα οδηγήσουν σε θετικά βήματα και στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Η επίλυση των διαφορών, η επίλυση των όποιων προβλημάτων, η επίλυση του Κυπριακού είναι πρωταρχικής σημασίας για εμάς.
Θα ήθελα να αξιοποιήσω την ευκαιρία να επαναλάβω ότι η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της Κύπρου. Και αυτό που -πολύ ξεκάθαρα- μετέφερα και πρόσφατα, με αφορμή την παρουσία του Βοηθού Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, είναι η ετοιμότητά μας για επανέναρξη των συνομιλιών το συντομότερο δυνατό και να οδηγηθούμε στην επίλυση του Κυπριακού. Μία επίλυση του Κυπριακού που θα οδηγήσει σε οφέλη για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Δεν μπορούμε, όπως λέω συχνά, να αλλάξουμε τη γεωγραφία και είμαστε εδώ να συνεργαστούμε με όλους τους γείτονές μας, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, στη βάση δεδομένων που θα οδηγούν σε οφέλη για όλους τους λαούς της περιοχής.
Με αυτά να σε καλωσορίσω και πάλι στην Κύπρο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αγαπητέ μου Νίκο, να σε ευχαριστήσω καταρχάς για την εξαιρετική σου φιλοξενία και για το πολύ όμορφο δείπνο το οποίο είχες την ευκαιρία να παραθέσεις σε εμένα και τη σύζυγό μου χθες το βράδυ.
Βρίσκομαι στην Κύπρο για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες εβδομάδες, αυτή τη φορά στα πλαίσια της τριμερούς συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ.
Ευχαριστώ τον Πρόεδρο @Christodulides για τη θερμή υποδοχή. Βρίσκομαι στην Κύπρο στα πλαίσια της συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ. Ένα τριμερές σχήμα που έχει αντέξει στον χρόνο και έχει δείξει την ωφέλειά του σε πολλά επίπεδα. https://t.co/yT39um1xzw pic.twitter.com/RKx70BEZGw
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 4, 2023
Τρεις χώρες παράγοντες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα τριμερές σχήμα το οποίο έχει αντέξει στο χρόνο και έχει δείξει την ωφέλειά του σε πολλά επίπεδα, όχι μόνο στο γεωπολιτικό, αλλά και στο οικονομικό και στο ενεργειακό. Και προσβλέπω σε εξαιρετικά χρήσιμες και ουσιαστικές συζητήσεις για το πώς μπορούμε περαιτέρω να εμβαθύνουμε αυτή τη συνεργασία.
Τώρα, ως προς το διμερές επίπεδο, νομίζω ότι έχεις απόλυτο δίκιο όταν λες ότι οι επόμενοι δύο μήνες θα είναι μήνες κρίσιμοι σε πολλά επίπεδα. Καταρχάς, για το ζήτημα του Κυπριακού να προσυπογράψω την άποψή σου, την προσέγγισή σου ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν, στα πλαίσια των αποφάσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η Ελλάδα θα είναι πάντα σταθερή υπέρμαχος αυτής της θέσης και βέβαια οι επόμενοι μήνες είναι σημαντικοί και στα πλαίσια των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Αντιμετωπίζω τις εξελίξεις με συγκρατημένη αισιοδοξία. Το λέω αυτό διότι πράγματι έχουμε και τους τελευταίους μήνες μία μείωση της έντασης στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας θα βρεθεί στην Τουρκία αύριο για να έχει πολιτικές συζητήσεις με τον ομόλογό του. Όμως, απομένει αυτό το καλό κλίμα να έχει, προφανώς, συνέπεια και συνέχεια και αυτό σίγουρα απαιτεί και από την Τουρκία μία αναθεώρηση, θα έλεγα, της επιθετικής στάσης την οποία τήρησε απέναντι στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
Όλα αυτά, λοιπόν, θα μας απασχολήσουν και στη διμερή μας συνάντηση και θα έχουμε την ευκαιρία να τα ξαναπούμε και στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Τέλος, να κλείσω ευχαριστώντας και πάλι την Κυπριακή Δημοκρατία για τη στήριξη την οποία παρείχε στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Και εμείς σταθήκαμε στο πλευρό σας. Έτυχε οι φωτιές στην Κύπρο και στην Ελλάδα να μην συμπέσουν χρονικά, οπότε αυτό μας επέτρεψε και εμάς να σας βοηθήσουμε.
Όμως οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής είναι τέτοιες που απαιτούν, πιστεύω, ένα αναβαθμισμένο πλαίσιο περιφερειακής συνεργασίας, καθώς όλες οι χώρες της περιοχής αντιμετωπίζουν παρεμφερές προκλήσεις. Η δε διακρατική συνεργασία απέδειξε -και στην περίπτωση της Ελλάδος- ότι μπορεί να εισφέρει σημαντικούς πόρους, ανθρώπινους αλλά και σε επίπεδο αεροσκαφών και εναέριων μέσων κατάσβεσης, σε μια δύσκολη χρονική συγκυρία.
Και πάλι σε ευχαριστώ για τη θερμή σου υποδοχή.
Τα μηνύματα που θέλει να στείλει η Σύνοδος
Μήνυμα για την εμβάθυνση και ενίσχυση της τριμερούς συνεργασίας ως τριγώνου σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας στην περιοχή αναμένεται να εκπέμψει η Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας-Κύπρου- Ισραήλ που πραγματοποιείται σήμερα στη Λευκωσία. Είναι η πρώτη Σύνοδος Κορυφής της Τριμερούς από τον Δεκέμβριο του 2021, αλλά και η πρώτη μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία οδηγεί σε αναδιάταξη των ενεργειακών προτεραιοτήτων της ΕΕ.
Όπως επισημαίνουν πηγές, ασφάλεια, άμυνα, ενέργεια, πολιτική προστασία, κλιματική κρίση, τουρισμός θα βρεθούν στην ατζέντα των συζητήσεων του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Νίκου Χριστοδουλίδη και του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στην πρώτη τους συνάντηση μετά την εκλογική επικράτησή τους.
Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αναμένεται να υπογραμμίσει την προστιθέμενη αξία του τριμερούς σχήματος και των συνεργειών που λειτουργούν προς όφελος της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή, ενώ μπορεί να δημιουργήσει ενεργειακό διάδρομο από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται το πρότζεκτ ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector, (ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας) το οποίο θα συνδέσει τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας του Ισραήλ με την Ευρώπη.
Θα συζητηθεί ακόμη το σχήμα συνεργασίας 3+1 (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ + ΗΠΑ).
