«Ήμασταν πάντα στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Είμαστε και εμείς Δύση. Είμαστε ένας λαός που ζει με την εισβολή στην Κύπρο. Δεν μπορείς να είσαι μαζί με έναν αυταρχικό ηγέτη που αποφάσισε να ζωγραφίζει μόνος του τα σύνορα, δεν χωρούν ίσες αποστάσεις».
Αυτή ήταν μία από τις πρώτες δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, στα τέλη Φεβρουαρίου του 2022, όταν η Ευρώπη ερχόταν, για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αντιμέτωπη με μία εισβολή, που έθετε σε αμφισβήτηση ολόκληρη την αρχιτεκτονική της ασφάλειας της.
Στη συμπλήρωση δύο χρόνων από εκείνες τις ημέρες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μία επίσκεψη υψηλού συμβολισμού, βρέθηκε στην Ουκρανία, δίνοντας το στίγμα της ελληνικής κυβέρνησης, την ώρα, που ο πόλεμος μαίνεται και που αφήνει το αποτύπωμά του και στους πολιτικούς συσχετισμούς στη Γηραιά Ήπειρο.
Το παρασκήνιο αυτής της επίσκεψης αναφέρει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εκφράσει την επιθυμία εδώ και καιρό να επισκεφτεί την Οδησσό, προκειμένου να απευθύνει μήνυμα στήριξης στην Ουκρανία, καθώς και μήνυμα προς το ελληνικό στοιχείο της.
«Επισκέπτομαι την Οδησσό και όχι το Κίεβο, όχι μόνο για να βρεθώ και να ζήσω ο ίδιος την εμπειρία του να βρίσκεσαι στην πρώτη γραμμή αυτού του πολέμου, αλλά και γιατί η Οδησσός είναι ταυτισμένη στη συνείδηση της πατρίδας μας με τον αγώνα για ανεξαρτησία, με την Ελληνική Επανάσταση, καθώς εδώ συγκροτήθηκε η Φιλική Εταιρεία» περιέγραψε ο ίδιος.
Δίνοντας, μάλιστα, σαφές στίγμα προθέσεων σε γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέδειξε και τον ρόλο των μεγάλων λιμανιών, της Αλεξανδρούπολης και της Οδησσού, χαρακτηρίζοντάς τα ως το «μεγάλο όπλο» των δύο χωρών.
Η επίσκεψη, που είχε συμφωνηθεί στην τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ουκρανό Πρόεδρο στο τέλος Ιανουαρίου, οργανώθηκε υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας για λόγους ασφαλείας. Παρ' όλα αυτά, λίγη ώρα, μετά την υποδοχή του από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο λιμάνι της Οδησσού, οι δύο άνδρες έγιναν μάρτυρες μιας ακόμη ρωσικής επίθεσης με στόχο στέγαστρο με drone, όπως παραδέχθηκε η Μόσχα.
Η επίσκεψη Μητσοτάκη στην Οδησσό διήρκησε περίπου έξι ώρες, αρκετές για να σταλεί το διπλό μήνυμα, που ήθελε να εκπέμψει η ελληνική κυβέρνηση. Καταρχάς, το μήνυμα της αδιαμφισβήτητης στήριξης προς την Ουκρανία, τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και του ΝΑΤΟ, στήριξη που, όπως επισημαίνεται, θα συνεχιστεί στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της Ελλάδας και χωρίς να αποδυναμωθούν οι αμυντικές ικανότητες της χώρας.
Άλλωστε, ανάλογο μήνυμα είχε σταλεί όταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε πραγματοποιήσει την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα τον περασμένο Αύγουστο, συναντώντας, μάλιστα, στην Αθήνα τους ηγέτες της περιοχής και την ηγεσία των ευρωπαϊκών θεσμών, οι οποίοι είχαν υιοθετήσει τη Διακήρυξη των Αθηνών, δίνοντας το στίγμα της ευρω-ατλαντικής προοπτικής της Ουκρανίας, αλλά και το μήνυμα ότι ο δρόμος αυτός για ολόκληρη την περιοχή περνά μέσα από την Αθήνα.
Η Ελλάδα είναι από τις χώρες εκείνες, που προσχώρησαν στη Διακήρυξη των ηγετών των G7 για τη στήριξη της Ουκρανίας, στην οποία επαναβεβαιώνεται η συνέχιση της στήριξης της Ουκρανίας, τόσο διμερώς όσο και μέσω της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Το δεύτερο μήνυμα της Αθήνας έχει αποδέκτες του Έλληνες ομογενείς, καθώς υπογραμμίστηκε η πρόθεση της Ελλάδας να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της Οδησσού, το ιστορικό κέντρο της οποίας ανακηρύχθηκε τον Ιανουάριο του 2023 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε πολυκατοικία, που έγινε στόχος ρωσικής επίθεσης με τραγικό απολογισμό 12 νεκρούς, αλλά και το Μουσείο της Φιλικής Εταιρείας, όπου συναντήθηκε με Έλληνες ομογενείς.
Η σημασία της επίσκεψης αποτυπώνεται στις αντιδράσεις και την κινητικότητα, που προκαλεί. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετέβη αμέσως μετά την Οδησσό, στο Βουκουρέστι, όπου πραγματοποιείται η Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονες στην ατζέντα της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς, που καλείται να διαχειριστεί όλο το επόμενο διάστημα και μέχρι τις ευρωπαϊκές κάλπες του Ιουνίου, προκλήσεις όπως η διαμόρφωση κοινής στάσης απέναντι στο πολεμικό μέτωπο, η διαχείριση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, που έχει έρθει αντιμέτωπη με το «τσουνάμι» των πληθωριστικών πιέσεων και της ενεργειακής κρίσης τα προηγούμενα δύο χρόνια και την άνοδο της ακροδεξιάς, που «καρπώνεται» την κούραση των Ευρωπαίων πολιτών.
Το ενδιαφέρον για τις εξελίξεις επεκτείνεται και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μία ημέρα πριν τη μετάβαση του στην Οδησσό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, τον ευχαρίστησε για τη στήριξη της Ελλάδας στην ασφάλεια της Ουκρανίας.
Την ώρα, που ο Έλληνας πρωθυπουργός βρισκόταν στην Οδησσό, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ έσπευδαν να καταδικάσουν τη ρωσική επίθεση στην περιοχή ενόσω οι δύο ηγέτες βρίσκονταν εκεί, με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επισημαίνει ότι «κανείς δεν εκφοβίζεται από αυτή τη νέα απόπειρα τρομοκρατίας και σίγουρα ούτε οι δύο ηγέτες, που ήταν εκεί» και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να χαρακτηρίζει «σημάδι της δειλής τακτικής της Ρωσίας» την επίθεση.
Η στήριξη για την οποία μιλά η Ελλάδα δεν είναι μόνο θεωρητική. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη βοήθεια προς την Ουκρανία λέγοντας ότι είναι μια βοήθεια για την οποία προβλέπονται 100 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση συν 50 δισ. ευρώ για τα επόμενα 4 χρόνια.
«Τον 21ο αιώνα κανένας πόλεμος δεν μπορεί να ματώνει την καρδιά της Ευρώπης. Η χώρα μου απορρίπτει τον όποιο ανιστόρητο αναθεωρητισμό» επανέλαβε δυο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου και από ουκρανικό έδαφος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, γνωρίζοντας ότι ο ανιστόρητος αναθεωρητισμός αποτελεί ένα από τα «φαντάσματα» που και η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίζει.
