Μερικές φορές στο παρελθόν οι δημοσκοπήσεις δεν τα πήγαν και πολύ καλά. Τελευταία φορά, στις εκλογές του 2023, καθώς δεν είδαν πρωτίστως τη θεαματική πτώση του ΣΥΡΙΖΑ και ακολούθως το 40,5% της Νέας Δημοκρατίας. Βέβαια, η δικαιολογία που πρόβαλαν - φοβούνταν να δημοσιοποιήσουν αυτό που έβλεπαν - δεν ελαφρύνει τη θέση τους. Πολιτικά τους καταλαβαίνω, όμως αυτοί είναι επιστήμονες. Γράφουν ό,τι δείχνουν τα ευρήματά τους.
Προχθές παρουσιάστηκαν δύο δημοσκοπήσεις. Της Opinion και της Metron Analysis. Υποθέτω πως διεξήχθησαν το ίδιο χρονικό διάστημα. Κι όμως παρουσίασαν σημαντικές αποκλίσεις που θολώνουν την εικόνα που έχουμε για τη δύναμη αρκετών κομμάτων.
Ας αρχίσω από το νεοεμφανιζόμενο κόμμα του Ανδρέα Λοβέρδου. Στη δημοσκόπηση της Opinion βρίσκεται πάνω από το 2,5%, ενώ σε αυτήν της Metron Analysis κοντά στο 1%. Θα μου πείτε πως η απόκλιση κινείται στο όριο του αποδεκτού στατιστικού λάθους. Συμφωνώ, μόνο που με το 2.5% βρίσκεται κοντά στο επιθυμητό 3% ενώ με το 1% μακριά από αυτό και την είσοδο στο ευρωκοινοβούλιο.
Εντελώς αντίθετη είναι η εικόνα για το κόμμα της κυρίας Αφροδίτης Λατινοπούλου. Κοντά στο 2,5% για τη Metron Analysis, κοντά στο 1% για την Opinion.
Η Νέα Δημοκρατία στις δημοσκοπήσεις όλων των εταιρειών, με αναγωγή, κινείται στο 34% plus, το ίδιο και στην πρόσφατη δημοσκόπηση της Opinion. Έρχεται η Metron Analysis και την εμφανίζει με αναγωγή στο 31%, με το σχόλιο πως μέσα σε ένα μήνα, σύμφωνα με την προηγούμενη δημοσκόπηση της ίδιας εταιρείας, έχασε κοντά στις 5 μονάδες.
Ένα καλό ερώτημα είναι κατά πόσον η αναγωγή που γίνεται με την αναλογική κατανομή των αναποφάσιστων, είναι θεμιτή. Το ζήτημα είναι η προέλευση των αναποφάσιστων και τελικά πού ταλαντεύεται η ψήφος τους. Με άλλα λόγια μεταξύ ποιων επιλογών είναι αναποφάσιστοι; Έχουν ρίξει μαύρη πέτρα στο κόμμα που είχαν ψηφίσει την τελευταία φορά ή παραμένει μέσα στις επιλογές τους; το ψάχνουν αυτό οι δημοσκόποι;
Νομίζω πως η αποτυχία των εταιρειών δημοσκοπήσεων να παρουσιάσουν τη βουτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Μαΐου του 2023 οφείλεται και στην παγίδα της αναλογικής κατανομής των αναποφάσιστων. Εκεί θα διαπίστωναν πως η συντριπτική πλειοψηφία που προερχόταν από τον ΣΥΡΙΖΑ είχε κόψει κάθε σχέση με αυτό το κόμμα.
Δηλαδή θα πρέπει να βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις μόνο την πρόθεση ψήφου, αφήνοντας στην άκρη την εκτίμηση ψήφου που είναι αποτέλεσμα τεχνικών διεργασιών με κάποια δόση αυθαιρεσίας; Προσωπικά αυτό κάνω.
Από την άλλη τη μεριά αντιλαμβάνομαι και το άγχος και τις ευθύνες των δημοσκόπων όταν βλέπουν θεαματικές μετακινήσεις ψηφοφόρων στις δημοσκοπήσεις τους. Φοβούνται μήπως τους κατηγορήσουν οι «θιγόμενοι» πως συμβάλλουν στη διαμόρφωση συγκεκριμένου πολιτικού κλίματος, αν δημοσιοποιήσουν αυτό που βλέπουν.
Τέλος, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει εκτός από το ντέρμπι ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ για τη δεύτερη θέση που οδηγεί στο πολιτικό Τσάμπιονς Λιγκ και τα ντέρμπι των ουραγών. Δηλαδή πόσα και ποια κόμματα θα εισέλθουν στην ευρωβουλή. Στις ευρωεκλογές του 2019 - αν θυμάμαι καλά - το ποσοστό που δεν εκπροσωπήθηκε στο ευρωκοινοβούλιο ήταν κοντά στο 21%.
Υπομονή και καλή διάθεση διαβάζοντας τις επόμενες δημοσκοπήσεις.