«Ξεφυτρώνει» ανάμεσα σε δύο χιονισμένες πλευρές στα σύνορα Τουρκίας και Αρμενίας. Ο λόγος για την πόλη Ανί, που κάποτε ήταν η πρωτεύουσα ενός μεσαιωνικού αρμενικού βασιλείου προτού πέσει στα χέρια των Σελτζούκων το 1064. Ήταν η πρώτη πόλη που κατέλαβαν οι Τούρκοι καθώς σάρωναν την Ανατολία. Ο σουλτάνος τους Αλπαρσλάν μετέτρεψε τον καθεδρικό της ναό σε «τζαμί κατάκτησης», ενώ η λεηλασία της από τους Μογγόλους και ένας σεισμός συνέβαλαν ώστε η Ανί να παρακμάσει εντελώς, δίχως όμως να λησμονείται, αναφέρεται στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ani: the ancient city that could bridge a bitter divide.
— AFP News Agency (@AFP) March 19, 2024
Historians and officials believe restoring the spectacular ruined city of Ani, a UNESCO world heritage site, could help normalise troubled ties between Turkey and Armeniahttps://t.co/q72jpQxZEC pic.twitter.com/E3TsAsims0
«Αυτή είναι η γη που κατέκτησαν οι πρόγονοί μας. Η πρώτη προσευχή της Παρασκευής του σουλτάνου Αλπαρσλάν, το πρώτο τουρκικό τζαμί, το πρώτο τουρκικό νεκροταφείο, το πρώτο τουρκικό παζάρι είναι όλα εδώ», σημειώνει ο Ziya Polat, κυβερνήτης της κοντινής τουρκικής πόλης Καρς.
Με τέτοια συμβολική σημασία και για τις δύο πλευρές, ιστορικοί και αξιωματούχοι ελπίζουν ότι η αποκατάσταση του μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO θα μπορούσε να χαλαρώσει τις σχέσεις που δηλητηριάστηκαν από τη μαζική δολοφονία των Αρμενίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, την οποία η Τουρκία αρνείται να αναγνωρίσει ως γενοκτονία.
Παρότι Τουρκία και Αρμενία δεν έχουν επίσημες σχέσεις, οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ του Ερεβάν και του συμμάχου της Άγκυρας, Αζερμπαϊτζάν, για το αμφισβητούμενο έδαφος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχουν πυροδοτήσει την ελπίδα ότι μια μέρα η Τουρκία και η Αρμενία θα μπορούσαν επίσης να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι.
«Στοιχειωμένη» ομορφιά
Επί σειρά ετών, η Ανί ήταν εκτός ορίων για τους τουρίστες και για την επίσκεψή της απαιτείτο στρατιωτική άδεια. Αλλά, οι τοπικές αρχές επιθυμούν τώρα να προωθήσουν την ομορφιά της όπως και το γειτονικό Καρς, το οποίο είχε μεγάλο αρμενικό πληθυσμό μέχρι το 1915. Εκτιμάται ότι οι εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης –οι οποίες συνεχίζονται εδώ και αρκετά χρόνια– θα ολοκληρωθούν κατόπιν χρηματοδότησης ύψους 5,5 εκατ. ευρώ (6 εκατ. δολάρια), κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα την προσέλκυση όλο και περισσότερων εισκεπτών.
«Στόχος μας δεν είναι μόνο να ξεθάψουμε αυτές τις δομές, αλλά και να διατηρήσουμε αυτά που έχουμε ξεθάψει», ώστε να μπορούν να τα επισκέπτονται οι τουρίστες, είπε ο Gonca Pabuccu, αναπληρωτής επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας στην Ανί.
Σημειωτέον ότι το μεγαλύτερο μέρος του χώρου –ποσοστού 80-85%– δεν έχει ακόμη εξερευνηθεί. Όπως σημειώνεται, «η Ανί έχει έναν υπόγειο κόσμο τόσο μεγάλο όσο και αυτός που βρίσκεται στην επιφάνεια. Στα σπήλαια γύρω από την Ανί υπάρχουν εκκλησίες, τζαμιά και χώροι λατρείας. Αυτό δεν το γνωρίζουν πολλοί άνθρωποι».