«Χωρούν» οι προσπάθειες της Ελλάδας να μετέχει στον «αιώνα του ατόμου» (στην Ατομική Εποχή κατά τον 20ο αιώνα), σε ένα βιβλίο; Η απάντηση είναι καταφατική και έχει την υπογραφή του Αχιλλέα Χεκίμογλου· φέρει την «πατρότητα» του βιβλίου «Ατομική Εποχή. Πυρηνική ενέργεια, αντιδραστήρες και ουράνιο στην Ελλάδα του 20ου αιώνα» το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Παπαδόπουλος» και καθίσταται επίκαιρο, αν αναλογιστούμε ότι η πληθωριστική και ενεργειακή κρίση έχουν ανοίξει εκ νέου τη συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια ανά την υφήλιο.
Σε 21 κεφάλαια τα οποία εκτείνονται σε λίγο περισσότερες από 250 σελίδες, ο Αχ. Χεκίμογλου φέρνει για πρώτη φορά στο φως τα αρχεία της πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα, η οποία επιδίωκε τη συμμετοχή της στην Ατομική Εποχή με άξονα την εκκίνηση της πυρηνικής επιστήμης στη χώρα, τις πυρηνικές επιδιώξεις της ΔΕΗ και τις έρευνες για ουρανιούχα κοιτάσματα. Απαντά (σ.σ ο Αχ. Χεκίμογλου), επίσης, σε ερωτήματα όπως πώς σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει η χώρα την ατομική ενέργεια, ποια ήταν τα πρόσωπα που πρωτοστάτησαν σε αυτό το εγχείρημα, ποιοι ξένοι ενδιαφέρθηκαν να γίνουν οι επίλεκτοι συνεργάτες της, και εν τέλει τι απέμεινε από εκείνη την εποχή.
Σημειωτέον ότι οι προσπάθειες γίνονται και έχουν αποτέλεσμα σε μία δυσχερή για τη χώρα εποχή. Παρότι διαλυμένη από τον πόλεμο, η Ελλάδα, κατάφερε να συμμετάσχει στις εξελίξεις της ατομικής εποχής καθώς και να επιτύχει παγκόσμιες επιτυχίες, όπως υπογραμμίζει ο Αχ. Χεκίμογλου, και σε αυτές συγκαταλέγονται η δημιουργία του Κέντρου Πυρηνικών Εποχών «Δημόκριτος», που επέτρεψε στην Ελλάδα να παράγει ραδιοϊσότοπα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της πυρηνικής ιατρικής.
O Θέμις Κανελλόπουλος, κορυφαίος επιστήμονας που βοήθησε στο άνοιγμα του Δημόκριτου στο εξωτερικό
Διάσπαρτες πληροφορίες που ο Αχ. Χεκίμογλου συναντούσε κατά καιρούς σε βιβλία και εφημερίδες, ή σε συζητήσεις που είχε, ήταν το έναυσμα για τη συγγραφή του βιβλίου η οποία έπειτα «οικοδομήθηκε» μέσα από συστηματική, εξαντλητική και πρωτότυπη έρευνα από την οποία «έπεσε» πάνω σε έναν θησαυρό: «χιλιάδες έγγραφα σε Ελλάδα και εξωτερικό –κάποτε απόρρητα και εμπιστευτικά– με τα οποία ελάχιστοι είχαν ασχοληθεί στο παρελθόν και που οριοθετούν τη συναρπαστική πορεία της Ελλάδας προς την ατελή της πυρηνική μετάβαση», όπως διαβάζουμε από τις σελίδες της «Ατομικής Εποχής».
Ειδικότερα, μέσα από χιλιάδες ξένα και ελληνικά έγγραφα, αποκαλύπτεται όλο το παρασκήνιο της εποχής: από το CERN, τον «Δημόκριτο» και τις παρεμβάσεις των Ανακτόρων και τη δράση της βασίλισσας Φρειδερίκης έως τα πρώτα βήματα της ΔΕΗ και της ΕΤΒΑ· από τον Ανένδοτο και τις μυστικές διαπραγματεύσεις των αποστατών με τους Άγγλους έως τα απόρρητα παζάρια των χουντικών με το Λονδίνο για ανταλλαγή ελληνικών καπνών με πυρηνικό αντιδραστήρα· και από την πετρελαϊκή κρίση και τη μεταπολίτευση έως τις έρευνες για ουράνιο, τα πυρηνικά σχέδια της ΔΕΗ, το ελληνικό αντιπυρηνικό κίνημα, τη μεγάλη ανατροπή της Αλλαγής.
Η κυβέρνηση των αποστατών φωτογραφίζεται με τη βασιλική οικογένεια στα ανάκτορα. Πηγή: Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Μητσοτάκη
Ο Γέρος της δημοκρατίας είχε δεχθεί πρόταση αμερικανικής εταιρείας για τη δημιουργία ενός δυαδικού ατομικού εργοστασίου στην Αττική που θα συνδύαζε την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και την αφαλάτωση του θαλάσσιου ύδατος της Αττικής. Πηγή: Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Μητσοτάκη
«Σκαπανέας της πυρηνικής μετάβασης στην Ελλάδα υπήρξε ο καθηγητής Θεόδωρος Κουγιουμζέλης […] Άλλος καταλύτης για την ένταξη της Ελλάδας στην Ατομική Εποχή ήταν ο μπαρουτοκαπνισμένος ναύαρχος Θάνος Σπανίδης» κι αυτοί είναι δύο μόνο από τα πολλά πρόσωπα που παρελαύνουν στις σελίδες του βιβλίου ανάμεσα σε επιστήμονες, πολιτικούς, επιχειρηματίες, στρατιωτικούς και ξένους παράγοντες που «κινούν τα ελληνικά πυρηνικά νήματα με συνέπεια για περίπου τέσσερις δεκαετίες – έως ότου η καταστροφή του Τσερνόμπιλ έθεσε οριστικό τέλος στις ατομικές επιδιώξεις της Ελλάδας», διευκρινίζει ο Αχ. Χεκίμογλου σε ορισμένες από τις περίπου 10.000 λέξεις του βιβλίου.
Ο ιδρυτής του Δημόκριτου ναύαρχος Θάνος Σπανίδης
Ο Σπανίδης δωρίζει στον Καραμανλή μία ταινία για την ατομική ενέργεια. Δίπλα τους ο βασιλιάς Παύλος και στο βάθος η Φρειδερίκη. Πηγή: Ιστορικό αρχείο του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής
Έχει μέλλον η πυρηνική ενέργεια στην Ελλάδα;
Το παραπάνω ερώτημα τίθεται στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, και δεν απασχολεί μόνο τους επιστήμονες αλλά καθέναν από τους πολίτες της χώρας. «Μόνο το αχαρτογράφητο μέλλον θα δείξει αν η ενεργειακή μετάβαση της χώρας θα στείλει για πάντα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας τις άλλοτε πυρηνικές της επιδιώξεις ή αν θα δικαιώσει τελικά τους σκαπανείς της Ελλάδας της Ατομικής Εποχής –τον καθηγητή Άγγελο Αντωνόπουλο, τον ταξίαρχο Στρατηγάκη, τον καθηγητή Κουγιουμζέλη, τον ναύαρχο Σπανίδη– για τις προβλέψεις τους», σημειώνει ο Αχιλλέας Χεκίμογλου, και καταλήγει: «Αλλά αυτές θα είναι οι σελίδες μιας ιστορίας από το αύριο, που θα πρέπει πρώτα να γραφτούν από τους πρωταγωνιστές της».
Ο καθηγητής Θεόδωρος Κουγιουμζέλης κίνησε γη και ουρανό για να μπει η Ελλάδα στο CERN και πρωτοστάτησε στη δημιουργία της ΕΕΑΕ
Με το βιβλίο του, ο Αχ. Χεκίμογλου, αφήνει μία παρακαταθήκη για το παρόν και το μέλλον, αποτελώντας βασικό κορμό για την ερευνητική δραστηριότητα.
Το εξώφυλλο του βιβλίου, λεπτομέρεια στην κεντρική φωτογραφία
Αχιλλέας Χεκίμογλου
Συγγραφέας δύο ακόμη βιβλίων, των «ΣΚΡΟΛ» και «Ο Ωνάσης και ο Σμηναγός Χ» είναι ο Αχιλλέας Χεκίμογλου, το ερευνητικό ενδιαφέρον του οποίου εστιάζει στην ιστορία των συγκοινωνιών, της πολεοδομίας, των ψηφιακών τεχνολογιών και της ενέργειας στην Ελλάδα.
Γεννημένος το 1979 στη Θεσσαλονίκη, ο Αχιλλέας Χεκίμογλου σπούδασε δημοσιογραφία και εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός στο μουσικό ραδιόφωνο «88μισό» και ως πολιτιστικός συντάκτης στην εφημερίδα City Press και στο περιοδικό «Επιλογές» της εφημερίδας «Μακεδονία». Το 2007 μετακόμισε στην Αθήνα, όπου άρχισε να εργάζεται ως ελεύθερος ρεπόρτερ στις εφημερίδες «Το Βήμα» και «Το Βήμα της Κυριακής», ενώ το 2010 ανέλαβε το ρεπορτάζ του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καλύπτοντας τις συγκοινωνίες, τις τηλεπικοινωνίες και την ψηφιακή οικονομία της Ελλάδας.
Αποχώρησε από τη δημοσιογραφία το 2016 οπότε και εντάχθηκε στη Διεύθυνση Εξωτερικών Υποθέσεων της Vodafone Ελλάδας, στην οποία διετέλεσε υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου έως την άνοιξη του 2023.
