Ανατρεπτικό, γρήγορο, απρόσμενο, με εγκιβωτισμένες ζωές, μυστικά, κρίματα, πληροφορίες, στοιχεία. Μια απολαυστική εν πολλοίς υπαρξιακή αστυνομική ιστορία. Ο Γκρανζέ συνενώνει κι εδώ επιστήμη, ιστορία, ψυχολογία, βιολογία. Ο έρωτας και ο θάνατος και σε αυτήν εδώ την ιστορία βαδίζουν αγκαλιά σε μια θανάσιμη κλινοπάλη μέσα από του χρόνου τα σημαδεμένα χαρτιά.
Ζαν- Κριστόφ Γκρανζέ «Η αυτοκρατορία των λύκων», Μετάφραση: Τίνα Πλυτά, εκδ. Καλέντης, σελ. 552
«Θα είχαν την απάντηση όταν θα ξανάβρισκε οριστικά τη μνήμη της. Άννα Εμς, Σεμά Γκιοκάλμπ… Σαν μια ρώσικη μπάμπουσκα με τις ταυτότητές της τη μια μέσα στην άλλη, με κάθε όνομα, κάθε μορφή της να κρύβει πάντοτε ένα ακόμα μυστικό…»
Στους φανατικούς αναγνώστες του οι πολλαπλές ταυτότητες των ηρώων αποτελεί πια το γοητευτικό αναμενόμενο. Εξ’ άλλου, όπως γράφει ο Σεφέρης, «που να μαζεύεις τα χίλια κομματάκια του κάθε ανθρώπου». Αυτό, λοιπόν, ο Γκανζέ το κάνει πράξη, αποδομώντας τον καθένα, όπως και τα φαινόμενα, στα χίλια κομματάκια τους. Κι αυτά επιλέγει να μας δείξει στην αρχή.
Καλή ώρα εδώ: μια γυναίκα με αμνησία στο πρόσωπο του άντρα της σε ένα ιατρικό εργαστήριο. Τρεις δολοφονημένες εργάτριες στην τουρκική παρισινή συνοικία, κοκκινομάλλες, παρόμοιες, σχεδόν τα αντίτυπα της ίδιας γυναίκας, κατακρεουργημένες με τον ίδιο τρόπο ώστε να μοιάζουν με αρχαία πορτραίτα, με γυναίκες μαρμάρινες με σπασμένα τις μύτες, τα χείλη, χαραματιές απ’ τον χρόνο που συναντάς κάπου βαθειά στην Ανατολή.
Αυτή την υπόθεση θα κρατήσει για τον εαυτό του ο Πολ Νετρό, ο αστυνόμος, για να την λύσει και να καταξιωθεί στα μάτια του γιού του, αναζητώντας τη συνδρομή του Ζαν- Λουί Σιφέρ ενός παραβατικού συνταξιούχου αστυνόμου που ήδη ζει ψευδωνύμως σε γηροκομείο, ο οποίος γνωρίζει την τουρκική συνοικία σαν τη παλάμη του. Κι έτσι μαζί θα ξεκινήσουν αυτό το κυνήγι μαγισσών.
Ο Γάλλος συγγραφέας και δημοσιογράφος Ζαν – Κριστόφ Γκρανζέ, γνωρίζει πολύ καλά από τα ελάχιστα το πώς να κτίζει και να κλιμακώνει το σασπένς. «Η αυτοκρατορία των λύκων» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καλέντης σε μετάφραση Τίνας Πλυτά είναι ένα εξαιρετικό δείγμα της δικής του μοναδικής τέχνης, δύο παράλληλες ιστορίες, μια γυναίκα που αγνοεί ποια είναι και δυο αστυνόμοι που αναζητούν τον μίτο από τρεις άλλες νεκρές.
Ενώνοντας εξαρχής αυτό που μόνο στην τελευταία σελίδα θα ενωθεί, τι λέω, ταυτιστεί ανεπανόρθωτα, αφήνοντας θύματα κι ένα ακόμα ευρωπαϊκό απειλητικό φαινόμενο ανοιχτό. Εκείνο της παραβατικότητας στην Τουρκία των γκρίζων λύκων, που εξαπλώνεται σαν δολοφονική επιδημία παντού.
Εθισμένος στην πολυετή και σε βάθος έρευνα, ως δημοσιογράφος ήδη με κάθε δολοφονικό ρεύμα έχει ασχοληθεί. Ο Γκρανζέ αναζητώντας τους ναζί ανά τον κόσμο μετά την διάλυση του ναζισμού, τα χνάρια τους στη Λατινική Αμερική και τις διδαχές τους σε νέες μορφές φασισμού, την τακτική των εθνικιστών όπου γης να γαλουχούν την δική τους «άρια φυλή» με τα επιλεγμένα στίφη των ξεχωριστών, όπως οι γκρίζοι λύκοι στα βάθη της Ανατολής, είναι σα να ακολουθεί τις διαδρομές του Κακού.
Μπορεί πια να το ανιχνεύει παντού, στα ανώτερα κλιμάκια της κοινωνίας και της αστυνομίας, πίσω από τις ευγενέστερες ιατρικές έρευνες και τα στρατιωτικά πειράματα, στις ακριβές αλλά και στις πάμπτωχες παραβατικές συνοικίες, στα εθνικιστικά γκέτο όπου μυστικά καλά προστατευμένα απ’ όλους ανθούν και καρποφορούν.
Τις σκοτεινές διαδρομές των ναζί τις συναντήσαμε στο Παρίσι και στη Λατινική Αμερική στο «Ελέησόν με», τις τεχνικές επιμόρφωσης και συνέχειας στα «Πορφυρά ποτάμια» και στο «Τελευταίο κυνήγι», όπως και εκείνες τις μυστικές διαδρομές του αίματος στη «Γη των νεκρών».
Οι πολλαπλές ταυτότητες βρίσκουν το ύψιστο σημείο τους στον «Ταξιδιώτη χωρίς αποσκευές. Και στο «Καϊκέν» όπως και στην «Αυτοκρατορία των λύκων» παρακολουθούμε ενεοί το κακό που εξαπλώνεται από την Κίνα (Καϊκέν) και την Τουρκία (Αυτοκρατορία των γκρίζων λύκων) σε όλο τον κόσμο και θα πρέπει όλους να μας βάζει σε σκέψεις και ειδικά εμάς και να μας ανησυχεί.
Στα μυθιστορήματά του ο Γκρανζέ δεν ασχολείται με τη μάχη Καλού και Κακού μανιχαϊστικά, διότι στις μέρες μας πια το Κακό είναι παντού. Και στα θύματα και στα θηράματα. Και στους παραβάτες αλλά και στους παραβατικούς αστυνόμους.
Το ζητούμενο για τον συγγραφέα είναι η ανθρωπογεωγραφία του και οι διαδρομές του που δεν γνωρίζουν από σύνορα, οι μεταμορφώσεις του, διαρκείς, γοητευτικά εξαπατητικές, αινιγματικές και ολέθριες ακόμα και για τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Στην «Αυτοκρατορία των λύκων» δεν θα γνωρίσουν τη λύτρωση οι ήρωες παρά την αναπόφευκτη συντριβή τους, το Βατερλό τους, εξάλλου έχουν εκπαιδευτεί ειδικά γι’ αυτό: ανατινάσσομαι και σας ανατινάζω, συντρίβομαι και σας συντρίβω, στον αναπόφευκτο πια στον καιρό μας εναγκαλισμό.
Μικρή αναφορά στην εργογραφία του θα μας κάνει να αναγνωρίσουμε την συνέπεια αλλά και την καταγωγή του Κακού.
Διότι σε όλα τα βιβλία του γάλλου συγγραφέα Ζαν Κριστόφ Γκρανζέ «τα λάθη του χθες είναι οι εφιάλτες του σήμερα». Οι ήρωές του επανεφεύροντας διαρκώς εαυτόν, αποδεικνύονται χωρομέτρες και χρονομέτρες του αίματος. Οι φόνοι τους εντελώς θεατρικοί, αποτελούν κομμάτι μιας ενιαίας ή επαναλαμβανόμενης τελετουργίας.
Στο «Ελέησόν με» ήταν οι χορωδίες και η κλασική μουσική. Στον «Ταξιδιώτη δίχως αποσκευές» τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην τελετουργία των φόνων έχει η ελληνική μυθολογία. Στη «Γη των νεκρών» τα εγκλήματα αποτελούν αφ’ εαυτού τους ένα έργο τέχνης. Το ζήτημα της ταυτότητας και της Τέχνης ως μέσο εγκλήματος είναι πρωταρχικής σημασίας στο έργο του Γκρανζέ.
Υπόθεση αίματος και ζήτημα ταυτότητας είναι και «Η αυτοκρατορία των λύκων». Με τα επίλεκτα τέκνα ειδικά εκπαιδευμένα για το χειρότερο με τις ρίζες τους βαθιά στα αρχαιολογικά απομεινάρια του χρόνου στην Ανατολία.
Στο μυθιστόρημα, ωστόσο, ο Γκρανζέ εξαντλεί κι όλες τις δυνατότητες του σύγχρονου ανθρώπου να μεταμορφώνεται, να γίνεται άλλος (αλλαγή προσώπου) σε σημείο που να μπερδεύεται στο τέλος κι ο ίδιος (η ηρωίδα ερωτεύεται τον εχθρό της), αποδεικνύοντας ότι πια στις μέρες μας η ολική μεταμόρφωση να είναι πια εφικτή (το Κακό σε ρόλο του Καλού).
Ένα από τα ευρηματικότερα και πλέον γοητευτικά μυθιστορήματα του Γκρανζέ που αποκαλεί απειλητικό καθρέφτη εποχής. Διότι μπορεί να έχουν ρίζες βαθιές και αρχαιολογικές απαρχές αλλά όλα αυτά συμβαίνουν Τώρα, Σήμερα, και το Κακό που διαρκώς μεταμορφώνεται πια έχει την δυνατότητα με την παγκοσμιοποίηση να είναι Παντού. Όπως και το Καλό, πάντα θα υπάρχει έστω και η ελάχιστη αντίρροπη δύναμη, μάχη χάνεται, ελπίζουμε πάντα στον Πόλεμο.
Λίγα λόγια και απαραίτητα για την κατάρτιση του συγγραφέα όσον αφορά την έρευνα: Με εμπειρία στον γαλλικό Τύπο και βραβευμένος ρεπόρτερ σε διεθνή μέσα, ίδρυσε την εταιρεία L&G για να εργαστεί ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος. Από τα ρεπορτάζ του έχουν ξεχωρίσει το Nomades, les passagers de la terre, για τους τελευταίους νομαδικούς πληθυσμούς του πλανήτη, το Les seigneurs des iles, για εκατομμυριούχους που έχουν επιλέξει να ζουν σε νησιά, και το Le tresor cache de Prusse, για τις πρωτότυπες παρτιτούρες των μεγαλύτερων Γερμανών συνθετών που έκρυψαν οι Ναζί σε ένα μοναστήρι της Πολωνίας.
Ξεκίνησε να γράφει ψυχολογικά θρίλερ το 1994 και έως σήμερα έχει εκδώσει δεκατέσσερα μυθιστορήματα που γνώρισαν και γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία· ορισμένα δε έχουν γίνει ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές. Κοινός παρονομαστής των έργων του είναι ο γοργός ρυθμός της αφήγησης και η αγωνία την οποία επιτείνουν οι καταιγιστικές ανατροπές της πλοκής. Είναι επίσης σεναριογράφος για τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και για ταινίες κινουμένων σχεδίων.
Και λίγα λόγια για το τέλος, όσον αφορά το βιβλίο: Ανατρεπτικό, γρήγορο, απρόσμενο, με εγκιβωτισμένες ζωές, μυστικά, κρίματα, πληροφορίες, στοιχεία. Ο συγγραφέας φροντίζει να κοπιάζει γι’ αυτά. Μια απολαυστική εν πολλοίς υπαρξιακή αστυνομική ιστορία. Ο Γκρανζέ συνενώνει κι εδώ επιστήμη, ιστορία, ψυχολογία, βιολογία. Ο έρωτας και ο θάνατος και σ’ αυτήν εδώ την ιστορία βαδίζουν αγκαλιά σε μια θανάσιμη κλινοπάλη μέσα από του χρόνου τα σημαδεμένα χαρτιά, εξάλλου μήπως και αυτό δεν είμαστε; Το DNA των προπατόρων; Και διδαχές ή οι επιρροές των εκπαιδευτών.
