Ένας αιώνας Walt Disney: Τι συνέβη το 2023;
Shutterstock
Shutterstock

Ένας αιώνας Walt Disney: Τι συνέβη το 2023;

Η φιγούρα του χαμογελαστού ποντικού που ακούει στο όνομα Mickey Mouse ανασύρει από την μακρόχρονη μνήμη παιδικά βιώματα και ταινίες, αντίστοιχα παιχνίδια. Σήμα κατατεθέν (μότο) της εταιρείας Walt Disney, ο ποντικός αυτός θα μπορούσε να λεχθεί ότι είναι κιόλας 100 χρονών, μιας και η εταιρεία - στούντιο ιδρύθηκε το 1923 από τον Walt και τον Roy Disney. Τι κι αν έχει κλείσει έναν αιώνα ζωής κι η ηλικία του δεν του φαίνεται καθώς παιδί στην ψυχή, ο ποντικός αντιμετωπίζει στη σημαντική του αυτή επέτειο ένα εξίσου σημαντικό πλήγμα: τη μείωση των εσόδων του.

Ενδεχομένως η εταιρεία αλλά και το πιστό κοινό των ταινιών της να μην περίμενε μία τέτοια εξέλιξη ή να είχε στρέψει αλλού το βλέμμα, όπως στο πλήθος ταινιών, βιβλίων και εκδηλώσεων που είχαν προγραμματιστεί για τα 100ά γενέθλια της εταιρείας. Μία ακόμη «παραπλάνηση» η άνθιση του τμήματος κινουμένων σχεδίων με τις πρόσφατες κυκλοφορίες των «Frozen» και «Moana» καθώς και διάφορες συγχωνεύσεις που είχαν δώσει στην εταιρεία τον έλεγχο των franchise Pixar, Star Wars και Marvel.

Πηγή φωτ.: Shutterstock

Σε δημοσίευμα του BBC Culture υπογραμμίζεται ότι μέχρι πρόσφατα, το στούντιο φαινόταν ασταμάτητο στην πορεία του προς την κυριαρχία στο Χόλιγουντ. Όπως ο Charles Gant, συντάκτης του box office της Screen International, είχε σημειώσει ,«το 2019, η Disney φαινόταν ασταμάτητη» κάτι που διαφαίνεται από τα στοιχεία που έχουν δοθεί: επτά από τις 10 ταινίες στο παγκόσμιο top 10 του 2019 ήταν παραγωγές της Disney, καθεμία από τις οποίες είχε εισπράξεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.

Παρότι η ζημία, για το 2023 που εκπνέει, δεν είναι –όπως έχει μέχρι στιγμής καταγραφεί– υπερβολική και ορισμένα από τα νούμερα δεν ήταν «τόσο άσχημα» (Charles Gant), είναι η πρώτη φορά από το 2014 (αν δεν ληφθεί υπόψιν το πανδημικό διάλειμμα) που καμία ταινία της Disney δεν έσπασε το φράγμα του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.

Αντίθετα, οι τρεις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες της χρονιάς, η «Barbie», «The Super Mario Bros Movie» και «Oppenheimer», αποτελούν παραγωγές «αντιπάλων» της Disney. Ενώ, η Disney εκπροσωπείται από τις  ταινίες «Guardians of the Galaxy Vol 3» στην τέταρτη θέση και το live-action remake της «Μικρής Γοργόνας» στην ένατη θέση. Όσο για την ταινία «Ιντιάνα Τζόουνς και ο δίσκος του πεπρωμένου (Indiana Jones and the Dial of Destiny)» είχε τις μισές εισπράξεις από ότι η ταινία «Ιντιάνα Τζόουνς και το Βασίλειο του κρυστάλινου κρανίου (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull)» (2008).

Πιθανά αίτια

Τι συνέβη και το κοινό γύρισε την πλάτη στην Disney κατά τον εορτασμό της εκατονταετηρίδας της; Λόγοι που σχετίζονται με την πανδημία του κορονοϊού, την ποιότητα των ταινιών και ενδεχόμενη «κόπωση» λόγω ίδιας θεματικής είναι οι πιθανοί επικρατέστεροι, σύμφωνα με τους ειδήμονες.

Αναφορικά με την πανδημία του κορονοϊού και την κοινωνική αποξένωση, εικάζεται ότι λόγω αυτής το κοινό συνήθισε να παρακολουθεί ταινίες στο σπίτι του και όχι στους κινηματογράφους. Η Disney έχει τη δική της υπηρεσία streaming, συνεπώς, οι κινηματογραφικοί θαμώνες γνωρίζουν που μπορούν να βρουν την παραγωγή του στούντιο. Εάν δε, είναι συνδρομητές της Disney+, ποιος ο λόγος να αγοράσουν εισιτήριο για μία ταινία την οποία μπορούν να παρακολουθήσουν χωρίς επιπλέον χρέωση ένα ή δύο μήνες αργότερα μέσω της πλατφόρμας; 

Πηγή φωτ.: Shutterstock

Ένας ακόμη πιθανός λόγος είναι η «κόπωση των υπερηρώων», δηλαδή η αντίδραση του κοινού («φτάνει πια») σε ένα κύμα δευτεροκλασάτων χαρακτήρων κόμικς –και αυτό το φαινόμενο έπληξε τις ταινίες της DC/Warner, όπως τα «Blue Beetle», «The Flash vs Shazam!», «Fury of the Gods»– εξίσου σκληρά όσο έπληξε και τις ταινίες της Marvel.

Πιο σημαντική εξήγηση –και πιο «πικρή»– για τα δεινά της Disney, το 2023, είναι η ποιότητα των ταινιών: δεν ήταν αρκετά καλές. «Όσο διαφορετικές κι αν ήταν, αυτό που είχαν κοινό ήταν η προχειρότητά τους: οι αδύναμες ιδέες, τα μέτρια έως άσχημα οπτικά εφέ και οι μπερδεμένες πλοκές που πρέπει να ήταν εμφανείς σε όλους όσοι τις είδαν», όπως τονίζεται στο δημοσίευμα του BBC Culture και συμπληρώνεται παρακάτω:

«Αν κάτι συνέδεε την υποβαθμισμένη ποιότητα αυτών των ταινιών, ήταν το πόσο οπισθοδρομικές ήταν. Ίσως τα στελέχη των στούντιο να ήταν υπερβολικά επικεντρωμένα στην εκατονταετηρίδα της εταιρείας, αλλά έδειχναν αποφασισμένοι να ζουν από παλιές δόξες αντί να δοκιμάσουν κάτι δημιουργικό. Βασίστηκαν στη νοσταλγία, εις βάρος όλων των άλλων. Το σλόγκαν σε πολλές από τις αφίσες τους θα μπορούσε να είναι: "Σαν κάτι που έχετε ξαναδεί, αλλά χειρότερο"».

Το ερώτημα που τίθεται μετά τα μη αναμενόμενα «δεινά» που υπέστη η Disney το 2023, είναι εάν μπορεί να βρεθεί λύση και να ορθοποδήσει, ώστε ο χαμογελαστός ποντικός να αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα στα εσωτερικά της διοίκησης της Walt Disney. Η απάντηση είναι απλή και εκφέρεται από καθεμία/έναν από εμάς: να κάνει καλύτερες ταινίες, με τον επιθετικό προσδιορισμό να εσωκλείει – συν τοις άλλοις – κάτι διαφορετικό από ότι έχει συνηθίσει το κοινό της, ώστε αυτό να μην μονοτονίσει.

Πηγή κεντρικής φωτ.: Shutterstock