Ανάμεσα στα μουσικά κομμάτια που γεμίζουν το χώρο στις εορταστικές ημέρες που διανύουμε –όπως τα «Last Christmas», «White Christmas», «Let it snow»– ηχεί και το τραγούδι των John Lennon (1940-1980) και Yoko Ono (γενν. 1933) με τίτλο «Happy Xmas (War is Over)» και τότε ο χρόνος κάνει «στάση» στο 1971 οπότε και κυκλοφόρησε, μέλλοντας να αποτελέσει ένα από τα πιο διάσημα και αγαπημένα χριστουγεννιάτικα κομμάτια.
Αποτελεί δε, ένα παράδειγμα ότι μέσω της μουσικής μπορεί να μεταδίδεται ένα διαρκές μήνυμα για την ειρήνη δίχως το τραγούδι να απεκδύεται από τον εορταστικό του χαρακτήρα και την εύθυμη διάθεση που προκαλεί στο κοινό. Καθώς και μία σημείωση ότι τα καλύτερα χριστουγεννιάτικα τραγούδια είναι συμπτωματικά γιορτινά· κι αν ο Lennon είχε αρχικά ισχυριστεί ότι έγραψε το κομμάτι επειδή είχε κουραστεί να ακούει το «White Christmas», εν τέλει το συνέθεσε πυροδοτούμενος από την επιθυμία του να αλλάξει τον κόσμο.
Κάπως έτσι, άλλωστε, δημιουργούν οι καλλιτέχνες, από μία τέτοια επιθυμία καθότι διαφορετική η ματιά τους από των υπολοίπων. Κι είναι κάτι παραπάνω από αρκετή αυτή τους η επιθυμία για να συνθέσουν έργο που θα γίνει αγαπητό από το κοινό και θα στέκεται στο χρόνο. Στην περίπτωση της μουσικής ο αντίκτυπος είθισται να είναι μεγαλύτερος λόγω του ότι εντάσσεται στις πιο διαδεδομένες μορφές τέχνης.
Αναζητώντας, πληροφορούμαι ότι το «Happy Xmas (War is Over)» αποτελεί το έβδομο single του John Lennon το οποίο έβγαλεε ευρισκόμενος εκτός των Beatles. Το κομμάτι γράφτηκε και έγινε demo τον Οκτώβριο του 1971 ενώ ο ίδιος προωθούσε το άλμπουμ του «Imagine». Στο μεταξύ, είχε προβεί στην εξής δήλωση: «Τώρα καταλαβαίνω τι πρέπει να κάνεις: να περάσεις το πολιτικό σου μήνυμα με λίγο μέλι». Κι ένα τέτοιο μήνυμα μπορεί να περαστεί μέσω της τέχνης, ενίοτε και να ηχήσει περισσότερο.
Ένα πρόχειρο ακουστικό demo του «Happy Xmas (War Is Over)» ηχογραφήθηκε τον Οκτώβριο του 1971 στο δωμάτιο του ίδιου και της Yoko Ono στο ξενοδοχείο St Regis στη Νέα Υόρκη. Κατόπιν, δόθηκε στον παραγωγό Phil Spector (σ.σ επίσης παραγωγός του «Imagine»). Με τη σειρά του, ο Spector επέβλεψε την ηχογράφηση κατά την οποία συμμετείχαν επίσης οι μουσικοί Teddy Irwin, Hugh McCracken, Chris Osbourne και Stuart Scharf (κιθάρα), Nicky Hopkins (πιάνο, chimes και glockenspiel) και Jim Keltner (τύμπανα και καμπάνες έλκηθρου). Ηχογραφήθηκαν, επίσης, τα δεύτερα φωνητικά τα οποία ερμήνευσε η Harlem Community Choir, μια ομάδα 30 παιδιών, τα περισσότερα ηλικίας 4-12 ετών.
Ο John Lennon και η συζυγός του, Yoko Ono. Η λήψη έγινε στις 23 Ιανουαρίου 1970, στη Δανία. Πηγή: AP Photo
Το τραγούδι κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ μέσω της Apple Records, συνοδευόμενο από το «Listen, the Snow is Falling» την 1η Δεκεμβρίου 1971. Κι αν στις μέρες μας, η 1η Δεκεμβρίου θα ήταν αρκετός χρόνος για ένα εορταστικό τραγούδι να βρεθεί στην κορυφή των charts, στις ΗΠΑ, τότε, όλα εξαρτώνταν από την ραδιοφωνική αναπαραγωγή, και το τραγούδι δεν είχε την απήχηση που χρειαζόταν.
Έφτασε στο νούμερο 3 του Billboard Christmas Singles Chart, αλλά μόνο στο 36 του Cash Box Top 100 Chart. Ενώ, λόγω διαμάχης μεταξύ του Lennon και της εκδοτικής εταιρείας των Beatles, Northern Songs, το τραγούδι κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 24 Νοεμβρίου 1972, ακριβώς ένα μήνα πριν από την παραμονή των Χριστουγέννων, ανεβαίνοντας στο νούμερο τέσσερα των charts. Μετά τον θάνατο του Lennon, το 1980, έφτασε στο νούμερο δύο και έκτοτε παραμένει ένα κλασικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι.
Ο τίτλος του τραγουδιού ήταν γνωστός στους λάτρεις των Lennon και Ono από τις αφίσες που είχαν κυκλοφορήσει σε 12 πόλεις των ΗΠΑ για τα Χριστούγεννα του 1969, οι οποίες διακήρυτταν «WAR IS OVER! If You Want It - Happy Christmas from John & Yoko».
John Lennon and Yoko Ono bought a large billboard in Times Square in 1969 declaring that ‘War Is Over! If You Want It Happy Christmas from John & Yoko’
— Bad Spit (@BadSpit) December 23, 2023
Two years later Lennon turned the message into the basis for his Christmas song ‘Happy Xmas (War Is Over)’. pic.twitter.com/jKicLs0Ifz
Βίντεο το οποίο δημιουργήθηκε το 1992 για το τραγούδι, συμπεριέλαβε αποσπάσματα από την εκστρατεία ειρήνης του 1969 με οικογενειακά στιγμιότυπα από τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Ένα νέο βίντεο που γυρίστηκε το 2003 περιείχε πλάνα από τον πόλεμο του Βιετνάμ και άλλες συγκρούσεις.
Το «Happy Xmas» στα charts
Μία παραδοξότητα των βρετανικών charts είναι ότι πολλά από τα τραγούδια που θεωρούμε κλασικά χριστουγεννιάτικα, σπάνια έως καμία φορά τα βλέπουμε να φθάνουν στο Νο1. Ενδεικτικά, το «Fairytale Of New York» των Pogues, με τη συμμετοχή της Kirsty MacColl, έφτασε στο Νο. 2 στην πρώτη του κυκλοφορία, το «I Wish It Could Be Christmas Every Day» των Wizzard έφτασε στο Νο. 4 της κορυφής. Ενώ, φέτος, το «Last Christmas» κατέκτησε την κορυφή των βρετανικών charts έπειτα από 39 χρόνια από τότε που γράφθηκε.
Στις επόμενες διαδρομές του στα charts, το «Happy Xmas» έφτασε στο Top 40 το 2007, στο Νο. 40, και επέστρεψε στο Top 20 το 2018 όσο και το 2020. Είναι «υπαίτιο» διασκευών μεταξύ των οποίων από τους Neil Diamond, Diana Ross, Jimmy Buffett, Moody Blues και το 2018, μια εκδοχή από τους Miley Cyrus και Mark Ronson με τη συμμετοχή του γιου του John και της Yoko, Sean Ono Lennon.
Με πληροφορίες από americansongwriter.com, smoothradio.com, undiscovermusic.com και faroutmagazine.co.uk
Κεντρική φωτ.: Η Yoko Ono και ο John Lennon κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου το 1969. Πηγή: ΑP Photo, File
