Οι συγγραφείς το γνωρίζουν γι’ αυτό γράφουν και ξαναγράφουν. Οι ιστορίες τους είναι ο μοναδικός τρόπος να ζήσουν κι άλλη κι άλλη κι άλλη, δεκάδες ζωές. Οι αναγνώστες, επίσης, διαβάζοντας υπερβαίνουν χρόνο, εποχή, τη ζωή τους. Κατοικούν για όσο κρατά η ανάγνωση σε σύμπαντα παράλληλα.
Και αυτές τις γιορτές, χαρίστε ένα σύμπαν.
Η ελληνική λογοτεχνική σκηνή, η ξένη πεζογραφία, τα ημερολόγια και τα δοκίμια της χρονιάς, τα ποιητικά μας βήματα αλλά και τα πολύχρωμα σαν ζαχαρωτά βιβλία για παιδιά είναι εκεί και μας περιμένουν.
Εμείς στο Liberal.gr θα κάνουμε την πρώτη βόλτα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων για σας. Λοιπόν, ξεκινάμε;
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου…
Είναι ο καθρέφτης μας. Ακόμα κι όταν τίποτε από εμάς στις θαυμαστές ιστορίες τους, δεν μας θυμίζει. Ό,τι μας μοιάζει, κι ό,τι απευχόμαστε. Η εποχή μας και οι άνθρωποι. Με τους αργούς σταθερούς ρυθμούς του παρελθόντος ή με τους ξέφρενους πια του παρόντος. Η ελληνική λογοτεχνία σε θέση ισχύος πια στη σύγχρονη εποχή, περιγράφει κατάσταση, ακτινογραφεί παθογένεια, γράφει εκ μέρους μας την ιστορία του μέλλοντός μας. Ενισχυμένη και φέτος με ονόματα δυνατά και γνωστά, αποτελεί ως συνήθως τις πρώτες επιλογές μας στα Χριστουγεννιάτικα δώρα. Διότι λέμε και φέτος «Χρόνια Πολλά» με ένα βιβλίο, εξυπακούεται.
1)Ζυράννα Ζατέλη «Ορατή σαν αόρατη», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 370
Θα μπορούσε μ’ αυτό το καινούργιο βιβλίο να κάνει φινάλε. Σίγουρα πρόκειται για το τρίτο της πολυαναμενόμενης τριλογίας της «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους». Το πιο αποκαλυπτικό για τον μαγικό κόσμο της και για την μαγεία της: «Δεν μπορείς να πεθάνεις αν δεν γράψεις αυτήν την ιστορία». Το γνώριζε η Ζυράννα Ζατέλη και μ’ αυτό μας εισάγει στο σύμπαν της. Την εμπεριέχει και το γεννά. Την καθορίζει και το ορίζει.
Μια μαγική αναζήτηση για τα άρρητα της γραφής, μέσα στα μυστικότερα μονοπάτια της μυθοπλασίας.
2)Μαρία Μήτσορα «Η κυρία Τασία και ο Γουλιέλμος Καταβάθος», εκδ. Πατάκη, σελ. 136
Είναι η γνωστή μας Μαρία Μήτσορα της «Περίληψης του Κόσμου». Μετακομίζει, σαστίζει στην πανδημία και στην τρέλα της εποχής μας, αλλά με την θεϊκή φαντασία της και το φίνο χιούμορ της εν τέλει την υπερβαίνει. Και υπογράφει το καινούργιο της μυθιστόρημα, ακολουθώντας την μοδίστρα κυρία Τασία, ειδική στα φορέματα ΑποΧωρισμών, πεθαμένη ήδη από χρόνια, και τον δάσκαλο σοφό γάτο Γουλιέλμο ΚαταΒάθος στην τρύπα του, για να ζήσει το δείπνο της Εκάτης, συναντώντας τους πάντες: ζωντανούς και πεθαμένους. Ένα βιβλίο ποίηση και μαγεία.
3)Αχιλλέας Κυριακίδης «Έλγκαρ», είκοσι τέσσερις παραλλαγές, εκδ. Πατάκη, σελ. 176
Είκοσι τέσσερις «Παραλλαγές Αίνιγµα», όσα και τα γράµµατα της αλφαβήτου, σύντοµες και παράξενες ιστορίες, είκοσι τέσσερις µικρές ραψωδίες, είκοσι τέσσερα αστραπιαία µικροδιήγηµατα, µεγάλης έντασης και εξαιρετικής συµπύκνωσης από έναν σπουδαίο, στυλίστα συγγραφέα. Αστραπές ζωής που φωτίζουν το παράδοξο και το απέναντι. Το αλφαβητάρι της ζωής και της τέχνης.
4)Κώστας Β. Κατσουλάρης «Αφαίας και Τελαμώνος», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 144
Τι κάνει ένα οπισθόφυλλο όταν το βιβλίο λείπει; Μήπως το ποδόσφαιρο θα ήταν δικαιότερο αν η μπάλα δεν ήταν στρογγυλή; Τι είδους άνθρωπος κλείνει ερωτικό ραντεβού σε μια πλατεία που δεν υπάρχει και τι γυρεύει μια μαύρη γάτα γωνία Αφαίας και Τελαμώνος μεσάνυχτα νταν; Διηγήματα- φέτες ζωής που σου χαράζουν την μέρα.
5)Χ.Α.Χωμενίδης «Ο Τζίμης στην Κυψέλη», εκδ. Πατάκη, σελ. 368
Η Ελλάδα του σήμερα, σε ένα βιβλίο- συντριβής, όπως το αποκαλεί ο ίδιος ο συγγραφέας. Ένας αξιαγάπητος Τζίμης Παπιδάκης, αναλογικός άνθρωπος ο οποίος συντρίβεται μέσα σε ένα ψηφιακό σύμπαν. Οι Λαιστρυγόνες και οι Κύκλωπες της εποχής μέσα από την ιδιαίτερα οξυδερκή ματιά ενός πολυβραβευμένου και χειμαρρώδους συγγραφέα.
6)Ανδρέας Μήτσου «Η παγίδα», Βίωμα και Γραφή, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 530
Τα μυστικά της γραφής του αποκαλύπτει ο συγγραφέας στο καινούργιο βιβλίο. Ενώνοντας ρεαλιστικά το βίωμα με την έμπνευση, τη ζωή με το μυθιστόρημα, ξεκαθαρίζοντας πως τα βιβλία είναι παιδιά της ζωής και της ανάγκης. Το πώς αφυπνίζεται η μνήμη και αναπλάθει το ήδη συμβάν, άραγε αδικαίωτος ή δικαιωμένος; Ένα γοητευτικό βιβλίο για την γραφή.
7)Αύγουστος Κορτώ «Μισό παιδί», εκδ. Πατάκη, σελ. 264
Ένας φόνος ανάμεσα σε παιδιά σε μια σύγχρονη ελληνική τραγωδία που μοιάζει αρχαία. Με ένα ανεπανάληπτα ανατρεπτικό τέλος. Ο Αύγουστος Κορτώ ενδεχομένως στο καλύτερό του βιβλίο. Το έχει το μυστήριο και το νουάρ στις φλέβες.
8) Μανόλης Πρατικάκης «Ο αρχέγονος φρουρός», εκδ. Κέδρος, σελ. 464
Μια αλληγορική ιστορία για τον κρυφό κι αδέκαστο μάρτυρα που λειτουργεί πίσω και πέρα από το Εγώ μας, καυτηριάζει κάθε αυθαιρεσία μας, δολιότητα και ευτέλεια, φωτίζοντας τη «σκοτεινή ήπειρο» που βρίσκεται πίσω από κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Ένα μυθιστόρημα φώτισης και αυτογνωσίας.
9)Αλέξης Σταμάτης «Το λευκό δωμάτιο», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 224
Για τον κόσμο των ηρώων γράφει στο καινούργιο του μυστηριώδες βιβλίο. Σ’ ένα καταφύγιο – κάστρο της αινιγματικής κυρίας Φλόρας συναντούνται η Έντα Γκάμπλερ και η Μπλανς Ντυμπουά, επειδή «το ανύπαρκτο δημιουργεί πραγματική ζωή» όπως μας λέει και το αποδεικνύει ο συγγραφέας.
10)Ιφιγένεια Θεοδώρου «Το λίγο που τελειώνει», εκδ. Πατάκη, σελ. 256
Ένα βαθύτατα ανθρώπινο μυθιστόρημα για την φιλία και την απώλεια. Η Δέσποινα χάνει τον άντρα της έπειτα από σύντοµη σοβαρή αρρώστια. Θα ταξιδέψει στο Πήλιο µαζί µε τη Λιάνα και την Πέπη και θα χρειαστεί να διαχειριστούν τις δικές τους απώλειες, παλιά ανεξόφλητα πένθη, καταχωνιασµένες µνήµες, µυστικά και ψέµατα που ανατρέπουν τις ισορροπίες µεταξύ τους. Ένα μεγάλο εσωτερικό ταξίδι για «το λίγο που αξίζει».
11)Κώστια Κοντολέων «Άννα, το όνομά της», εκδ. Κλειδάριθμος, σελ. 336
Η συγγραφέας αφηγείται μια βαθιά ανθρώπινη ιστορία με τη μορφή μυθιστορηματικής σύνθεσης και μέσα από αυτήν χαρτογραφεί το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα. Στη Λήµνο της δεκαετίας του ’30, ένας άντρας χάνει σε µια καταστροφική πυρκαγιά τη γυναίκα και την κόρη του. Η καινούργια ζωή και οι μεγάλες επιπτώσεις της απώλειας. Εκείνο το «ωστόσο συνεχίζεται» έστω και μέσα από τα αποκαϊδια.
12)Μάνος Κοντολέων «Οι σκιές της Κλυταιμνήστρας», εκδ. Πατάκη, sel. 216
Μετά την Κασσάνδρα, η Κλυταιμνήστρα στο μυθιστορηματικό σύμπαν του συγγραφέα. Τραγική και ποιητική, κατέχοντας πάντοτε την αρμόζουσα θέση στο πάνθεον των ηρωίδων του αρχαίου δράματος. Οι γυναίκες ηρωίδες «ευτυχούν» από την πένα του Κοντολέων. Ακόμα κι όταν κουβαλούν μια αρχαία κατάρα.
13)Ρούλα Γεωργακοπούλου «Ανάπτυγμα βατράχου», εκδ. Στερέωμα, σελ. 56
Η συνειρμική γραφή της συγγραφέως μας πάει παντού, το γνωρίζουμε ήδη. Στο «Ανάπτυγμα βατράχου» συναντώνται δυο θάλασσες, ο Βόρειος Παγωμένος Ωκεανός με τα νερά της Μεσογείου. Στο περιθώριο αυτού του συναπαντήματος, ο Γιον Γκάμπριελ Μπόρκμαν διασταυρώνεται με τους Υδραίους ναυτικούς, η νευροεπιστήμη με τον ερμητισμό, το κρανίο του Γιόρικ με τους Νορβηγούς μεταλλωρύχους και ένα αμφίβιο μεταμορφώνεται σε παπαγάλο και τούμπαλιν. Ένα βιβλίο με ποίηση, μαγεία και χιούμορ.
14)Ηλίας Λ. Παπαμόσχος «Η καταγωγή της λύπης», εκδ. Πατάκη, σελ. 192
«Η βιαιότητα της ζωής στην παιδική ηλικία, μεταμφιεσμένη σε παιχνίδι, αποκαλύπτεται ως τραύμα με την ενηλικίωση, με τον έρωτα, με τον θάνατο των αγαπημένων, λαμπρύνοντας και σκοτεινιάζοντας τον κόσμο, ως αρρώστια, ως πόνος ατομικός και συλλογικός». Στάδια που διέρχεται ο ήρωας του μυθιστορήματος, «μέσα από κύκλους, ευθείες και τεθλασμένες πορείες» για να συμφιλιωθεί με την λύπη σε ένα βιβλίο που αγγίζει τους αρμούς της ύπαρξης.
15)Σωτήρης Δημητρίου «Ουρανός απ’ άλλους τόπους», εκδ. Πατάκη, σελ. 584
Μυθιστόρημα που υπέγραψε ο συγγραφέας από την πατρίδα του, γραμμένο δηλαδή στην κοιτίδα. Η ζωή όπως την αφηγείται σχεδόν εκατόχρονη γυναίκα από την Ήπειρο. Δεν της φτάνει –κατά τα λόγια της– ο ουρανός για χαρτί, θέλει ουρανούς κι απ’ άλλους τόπους. Από έναν συγγραφέα που διασώζει τη μητρική γλώσσα.
16)Σώτη Τριανταφύλλου «Σικελλικό ειδύλλιο», εκδ. Πατάκη, σελ. 304
Είναι το χρονικό της συνάντησης δύο ανθρώπων σε μια μικρή πόλη της Σικελίας, στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Μια ιστορία για τον Ντε Ματέις και η Κοντσέττα Βιτάλε που δεν βρίσκουν τη θέση τους σ’ αυτόν τον κόσμο. Για την ζωή που οφείλεις να Ζήσεις ακόμα κι αν πάνε όλα στραβά.
17)Θανάσης Μαυρίδης «Δάσκαλε, φοβάμαι», εκδ. ΑΩ
Μια ιστορία που αγγίζει όλα τα ήδη: υπαρξιακό και αστυνομικό ταυτοχρόνως. Φιλοσοφικό και ψυχολογικό θρίλερ. Ερωτική επιστολή και πορεία αυτογνωσίας. Ένα εσωτερικό και εξωτερικό ταξίδι. Η ανθρώπινη συνθήκη σαν ποιητικό αίνιγμα. Με όλα τα βασικά επί χάρτου: ζωή και θάνατος, έρωτας και υπαρξιακή αγωνία. Σχεδόν νέο είδος. Πραγματικά ελεύθερη λογοτεχνία.
18)Νάσια Διονυσίου «Τι είναι ένας κόμπος», εκδ. Πόλις
Μέσα από τις ημερολογιακές σημειώσεις ενός Κύπριου δημοσιογράφου ξεδιπλώνεται η ιστορία των βρετανικών στρατοπέδων της Αμμοχώστου – των «camps», που οι Κύπριοι τα είπαν «Κάμπους»· εκεί όπου, μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και λίγο πριν από την ίδρυση του Ισραήλ, κρατήθηκαν Εβραίοι πρόσφυγες. Ένα σπαρακτικά αληθινό βιβλίο. Για τη σχέση ιστορίας και μνήμης, για τις δυνάμεις της καταστροφής και τις δυνάμεις της καλοσύνης.
19)Χρύσα Φάντη «Σε θολά νερά», εκδ. Σμίλη, σελ. 224
Διηγήματα εσωτερικής περιπλάνησης. Με υποδόριο χιούμορ, προσωπική ατμόσφαιρα και στυλ, οι ήρωες της συγγραφέως σε αναζήτηση, σκοπού, νοήματος, της Ιθάκης τους. Τα θολά νερά της ύπαρξης και τα θολά νερά της εποχής.
20)Διονύσης Μαρίνος «Μπλε ήλιος», εκδ. Μεταίχμιο, 264
Ποιητής πρωτίστως ο συγγραφέας αναρωτιέται που πηγαίνει η αγάπη όταν χάνεται. Η Μαριάννα, μια γυναίκα που απέχει αρκετά από την πρώτη νιότη της, βιώνει έναν ισχυρό κλονισμό. Ο άντρας της, ο Γεράσιμος, νοσηλεύεται, τη στιγμή που το παρόν της αναφλέγεται. Παλιά τραύματα και το μεγάλο ποτάμι της ζωής. Η ζωή εκείνη που μας απόμεινε.
21)Μαρία Μανωλέλη «Μέσα πέτρα», εκδ. Ποταμός, σελ. 298
Βασικό θέμα το επίμαχο των ημερών: η γυναικοκτονία. Η αφήγηση ξεκινά με το θάνατο του γυναικοκτόνου, Ηλία Καλογεράκη, και ξετυλίγεται στο παρόν και στο παρελθόν του τόπου και των προσώπων της τραγωδίας, φέρνοντας στην επιφάνεια θέματα που απασχολούν έντονα την συγγραφέα, όπως η συγκάλυψη της τοπικής κοινωνίας και το ανεξίτηλο τραύμα των παιδιών της δολοφονημένης μητέρας.
22)Γιώργος Γκόζης «Θραύση κρυστάλλων», εκδ. Ποταμός, σελ. 304
Ένα γράμμα σε συνέχειες, με πολιτικό και ερωτικό περιεχόμενο, δηλαδή επιστολικό μυθιστόρημα. Οι επιστολές συνθέτουν μια ιστορία ενηλικίωσης και αποστέλλονται με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Ο άντρας απευθύνεται σε μια κοπέλα. Μέσα απ’ αυτές, η ψυχοσύνθεση και το παρελθόν των ηρώων, η εποχή, η ερωτική διεκδίκηση.
23)Χρήστος Αρμάντο Γκέζος «Χάθηκε βελόνι», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 320
Μια οικογενειακή σάγκα που αντικατοπτρίζει και την μεγάλη βαλκανική περιπέτεια. Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που ξεκινάει από την Αλβανία του προηγούμενου αιώνα, διατρέχει την Ελλάδα της ύστερης μεταπολίτευσης και καταλήγει στην καρδιά της αμερικανικής ηπείρου. Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα από έναν βραβευμένο ποιητή και συγγραφέα.
24)Ισίδωρος Ζουργός «Περί της εαυτού ψυχής», εκδ. Πατάκη, σελ. 752
Στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Μανουήλ Α’ Κομνηνού, σε μια ερημική ακτή της Προποντίδας, ο Σταυράκιος Κλαδάς αναθυμάται τη μακρόχρονη ζωή του. Μέσα από τις σελίδες του κατοπτρίζεται η Βυζαντινή Αυτοκρατορία την εποχή που πληθαίνουν οι απειλητικές οχιές από Ανατολή και Δύση. Ένα εσωτερικό χρονικό για τον τρόπο που ένας αντιγραφέας γίνεται συγγραφέας.
25) Κυριάκος Μαργαρίτης «Εννέα», εκδ. Ίκαρος, σελ. 464
Από την τελευταία επιστολή του τελευταίου αγωνιστή της ΕΟΚΑ που απαγχονίστηκε από τους Βρετανούς στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, τις πρώτες ώρες της 14ης Μαρτίου 1957, του Ευαγόρα Παλληκαρίδη, ετών 19 -ήταν ο ένατος νεκρός της αγχόνης- μέχρι την τελευταία. Ένα μεγάλο κομμάτι από το κυπριακό δράμα.
26)Μιχάλης Φακίνος «Το πέτρινο 8», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 210
Με πρωταγωνιστή τον τόπο, ο οποίος ορίζεται από ένα αρχαίο λιθόστρωτο που ανάμεσα σε δυο βουνοκορφές σχηματίζει ένα 8 και μόνιμους κατοίκους έναν Αετό, Μια Χελώνα και ένα Φίδι, ζωντανεύει ο Θεόφιλος, οι ήρωες του 1821, Μικρασιάτες πρόσφυγες, ένας αντάρτης του εμφυλίου, το κιτς της Χούντας, ένας ποδηλάτης που γυρεύει απάντηση: η Ιστορία μας.
27)Χρήστος Αστερίου «Μικρές αυτοκρατορίες/ Muratti. Ένας αποχαιρετισμός», εκδ. Πόλις, σελ. 96
Από την Κωνσταντινούπολη του 19ου αιώνα ώς το Βερολίνο και το Μάντσεστερ, η καπνοβιομηχανία Muratti συνόδεψε τόσο τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και την ξέφρενη δεκαετία του 1920, όσο και τις ιστορικές ανακαλύψεις της εποχής: τον κινηματογράφο και το ποδήλατο. Ο ανώνυμος αφηγητής ανασυνθέτει την ιστορία αυτής της περίφημης καπνοβιομηχανίας, καταφεύγοντας σε επιστολές, σε ημερολογιακές καταγραφές, σε δικαστικά έγγραφα, υπενθυμίζοντάς μας πως «στην πραγματικότητα, είμαστε όλοι μικρές αυτοκρατορίες, προορισμένες να χαθούν».
28) Ιωάννα Μπουραζοπούλου «Τι είδε η γυναίκα του Λωτ», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 488
Σαράντα αιώνες μετά τη βιβλική καταστροφή στα Σόδομα και τα Γόμορρα, η ίδια εκείνη γη στις όχθες της Νεκράς Θάλασσας ανοίγει και ένα μυστηριώδες βιολετί αλάτι αναβλύζει. Η εμφάνισή του αλλάζει τη γεωγραφία τριών ηπείρων και μονοπωλεί το ενδιαφέρον της αγοράς. H νέα ουσία δεν υπηρετεί, αλλά υπηρετείται. Καταδυναστεύει με τις ιδιοτροπίες της. Ένα φαντασμαγορικό μυθιστόρημα, ένα συνεχές διανοητικό παιχνίδι, μια αλληγορία για το φόβο, την αμαρτία και την ενοχή που άνοιξε τους εκδοτικούς ορίζοντες της συγγραφέως. Τιμήθηκε το 2008 με το "The Athens Prize for Literature" του περιοδικού (δε)κατα και κυκλοφορεί μεταφρασμένο στα γαλλικά και τα αγγλικά. To 2013 η αγγλική εφημερίδα "The Guardian" το κατέταξε στα καλύτερα βιβλία επιστημονικής φαντασίας της χρονιάς και ήταν υποψήφιο για το British Science Fiction Association Award και επανακυκλοφορεί.
29)Αλέξης Πανσέληνος «Ο Κουτσός Άγγελος», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 488
Ένα νουάρ μυθιστόρημα στα χρόνια της Κατοχής.
Αθήνα 1943. Ένας ντετέκτιβ, Ελληνοαμερικανός, βρίσκεται εδώ και λίγα χρόνια στην Ελλάδα, κυνηγημένος από τους εχθρούς του,
φυτοζωώντας. Με αριστοτεχνική πλοκή ένα μεγάλο κομμάτι Ελλάδας κι ένα μεγάλο κομμάτι Ιστορίας. Το σπουδαιότερο, ενδεχομένως, βιβλίο ενός μεγάλου ούτως ή άλλως συγγραφέα.
30)Σταύρος Κρητιώτης «Πανδοχείο ευσύνοπτων», εκδ. Μελάνι, σελ. 148
Με το «Μηνολόγιο ενός απόντος» ορόσημο ο άγνωστος ουσιαστικά συγγραφέας συνεχίζει το είδος που κάνει σχεδόν σαγηνευτικά. Μοναδική περίπτωση στην ελληνική λογοτεχνία, υπογράφει ένα βιβλίο με πολύ μικρές ιστορίες, αυτόνομες, που συγκροτούνται σε κεφάλαια χωρισμένα με βάση θεματικές κατηγορίες και αποτελούν τα δωμάτια του πανδοχείου: «Δωμάτιο αμφιβολίας», «Δωμάτιο απροσδόκητων», «Δωμάτιο γραφής», «Δωμάτιο ετερογονίας των σκοπών», «Δωμάτιο ολοκληρωτισμού», «Δωμάτιο πολέμου»… Οι ήρωές του, χωρίς ενότητα, κυρίως με ιδιότητες: «στρατηγός», «αυτοκράτορας», «δωσίλογος», «δεσμοφύλακας», «ζωγράφος», «συγγραφέας», «εκδότης», «ιστορικός» συνθέτουν συγκλονιστικές ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι ιδέες για ένα μεγάλο μυθιστόρημα.
