Διάλεξη για τις σύγχρονες εκφάνσεις της βίας, παρουσίαση βιβλίου για την Ευρώπη πριν, μετά και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, η ζωή και το έργο της Μεξικανής ζωγράφου Φρίντα Κάλο σε μορφή μουσικού αναλογίου, συναυλία με συνθέσεις του Ραχμάνινοφ, έκθεση για τις διεργασίες της γης και φεστιβάλ ιαπωνικού κινηματογράφου είναι ορισμένα μόνο από όσα αναφέρουμε παρακάτω και υπάγονται στις ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στην πρωτεύουσα, από τις 11 έως τις 17 Φεβρουαρίου.
Διαλέξεις - Παρουσιάσεις βιβλίου
Στο πλαίσιο εκθέσεων πραγματοποιούνται ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες διαλέξεις και παρουσιάσεις βιβλίου τις ημέρες που ακολουθούν, δίχως να αναιρούνται μεμονωμένες ομιλίες και βιβλιοπαρουσιάσεις.
Το Σάββατο 11 Φεβρουαρίου (13.30) η γκαλερί της Βασιλικής Σιαντή (οδός Βασιλέως Αλεξάνδρου 2 πίσω από την Εθνική Πινακοθήκη) υποδέχεται τους φιλότεχνους για μια ξενάγηση στην έκθεση «Minima Moralia» του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη και παρουσίαση του βιβλίου του «Μύθοι και Σύμβολα» (εκδ. «Νίκας»).
Οι επισκέπτες μπορούν να περιηγηθούν στο χώρο και να θαυμάσουν τα έργα μικρογλυπτικής (αλογατάρης, πολεμιστής, χορός) του Παπαγιάννη, όπως και εκείνα σε υπερμεγέθεις φόρμες που παραπέμπουν σε τοτέμ, όπως αναφέρει ο Γιώργος Μυλωνάς στο σημείωμά του, εδώ, στο Liberal «Ο Μεγάλος Μεταφραστής στην γκαλερί Σιαντή».
Έργο του Θεόδωρου Παπαγιάννη
Στο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων της έκθεσης «Πολυκατοικία», που επιμελούνται ο Νίκος Βατόπουλος και η Ίρις Κρητικού, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22), θα πραγματοποιηθεί (13 Φεβρουαρίου, 19.30) η συζήτηση «Πολυκατοικία: Μια Ανασκόπηση» με θέμα το αστικό τοπίο, τα βιώματά μας εντός αυτού, το παρόν και το μέλλον της Αθήνας.
Στη συζήτηση μετέχουν οι επιμελητές της έκθεσης και ο Παναγής Παναγιωτόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής του Τομέα Κοινωνικής Θεωρίας και Κοινωνιολογίας (ΕΚΠΑ).
Εκτός του πλαισίου εικαστικών εκθέσεων, άξια είναι η βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Το μυθιστόρημα της Φεράρας» του Ιταλού Τζόρτζιο Μπασσάνι, από τον μεταφραστή Γιώργο Κεντρωτή, στις 11 Φεβρουαρίου (12 το μεσημέρι), στο Βιβλιοπωλείο Gutenberg (Διδότου 37, Αθήνα).
Όσο για το βιβλίο, αποτελεί μια μαρτυρία για την Ευρώπη του 20ου αιώνα: με φόντο τη Φεράρα και με επίκεντρο την εβραϊκή κοινότητά της, στην οποία ανήκε, ο Μπασάνι φτιάχνει ένα πανόραμα της Ιταλίας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
To εξώφυλλο του βιβλίου «Το μυθιστόρημα της Φεράρας». Πηγή: Εκδόσεις «Gutenberg» / dardanosnet.gr
Στο Ίδρυμα Θεοχαράκη (Βασ. Σοφίας 9), στο πλαίσιο της σειράς διαλέξεων «Από πού έρχεται η βία», η ψυχολόγος, ψυχαναλυτική θεραπεύτρια και συγγραφέας Κατερίνα Μαγγανά αναφέρεται (14/2, 18.00-20.00) σε σύγχρονες εκφάνσεις της βίας: από τη δόμηση του αστικού χώρου και τη διαχείριση του χρόνου των δραστηριοτήτων των παιδιών στο πλαίσιο της οικογένειας, ως την τεχνολογία, τα social media και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Όπως και στην «βία» της φύσης: το παράδειγμα της κλιματικής αλλαγής, καθώς και της πανδημίας, και οι αποτυπώσεις τους στον ψυχισμό του δυτικού υπερνεωτερικού υποκειμένου.
Την επομένη (15/2, 18.00-20.00), συνεχίζεται ο κύκλος διαλέξεων του Στέλιου Ράμφου, «Η ποίηση του Καβάφη», με αφορμή τα 90 χρόνια από τον θάνατο του Αλεξανδρινού ποιητή. Οι διαλέξεις πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη, έως τις 24 Μαΐου.
Στο Σπίτι της Κύπρου (Ξενοφώντος 2α, Σύνταγμα), οι εκδόσεις Ηλία Επιφανίου παρουσιάζουν (15 Φεβρουαρίου, 19.00) το βιβλίο του ομότιμου καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών) και προέδρου του Ιδρύματος Κωστή ΠαλαμάΚωνσταντίνου Γ. Κασίνη, με τίτλο «Κωστής Παλαμάς - Ποιήματα ποιητικής». Υπάρχει δυνατότητα και διαδικτυακής παρακολούθησης, από εδώ.
Ακόμη, στις 16 Φεβρουαρίου (19.00), στο βιβλιοπωλείο «Επί Λέξει» (Ακαδημίας 32) παρουσιάζεται ο συλλογικός τόμος «Τα χρόνια που θα’ ρθουν. Ποιήματα 1958-2018» (εκδ. «Πατάκη») του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, με τον οποίο θα συνομιλήσουν οι Νάσος Βαγενάς (ποιητής, κριτικός) και Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (κριτικός λογοτεχνίας). Στην έκδοση συσσωµατώνονται όλα τα ποιητικά βιβλία που έχει εκδώσει µέχρι σήµερα ο Δασκαλόπουλος.
Θέατρο - Χορός
Ανάμεσα στις θεατρικές παραστάσεις που ανεβαίνουν, προτείνουμε την «Ελευθερία στη Βρέμη» του Ράινερ Βέρνερ Φάσμπιντερ, στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη. Το έργο θέτει ζητήματα εξουσίας ανάμεσα στις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και ανάμεσα σε κάθε εξουσιαστή και εξουσιαζόμενο, θίγει ερωτήματα για το τίμημα της ελευθερίας και αναδεικνύει τη θέση της γυναίκας στη Βρέμη, κατά το πρώτο ήμισυ του 19ου αιώνα.
Από την παράσταση «Ελευθερία στη Βρέμη». Φωτ.: Γιώργος Αναστασάκης
Για τους απολαμβάνοντες να παρακολουθούν παραστάσεις χορού, επαναλαμβάνεται (15-16, 18-19/2, 19.30, Κυριακή: 18.30) από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής το τρίπτυχο χορού «3 ROOMS», με το οποίο ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος επιχειρεί έναν δημιουργικό διάλογο πάνω στη σύγχρονη γλώσσα του χορού με δύο από τις σημαντικότερες μορφές του χορού παγκοσμίως, τον κορυφαίο Τσέχο χορογράφο Γίρζι Κύλιαν και τον διεθνώς αναγνωρισμένο Ισραηλινό χορογράφο Οχάντ Ναχαρίν.
Η παραγωγή αποτελείται από τις χορογραφίες «Το ισοκράτημα ενός παιδιού» (η ανακάλυψη του κόσμου της φύσης και της παράδοσης), «Petite mort» (ερωτισμός) και «Minus 16» (διάλογος της κλασικής, παραδοσιακής και ποπ κουλτούρας). Περισσότερα σε επόμενο σημείωμά μας, αφότου τις παρακολουθήσουμε, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ (Λεωφ. Συγγρού 364).
Από την παραγωγή «3ROOMS - Το ισοκράτημα ενός παιδιού». Φωτ.: Valeria Isaeva. Πηγή: Εθνική Λυρική Σκηνή
Το ενδιαφέρον μας κεντρίζει και το μουσικό αναλόγιο της Μάγδας Μαυρογιάννη με τίτλο «Frida Kahlo», το οποίο είναι εμπνευσμένο από την προσωπικότητα της Μεξικανής ζωγράφου και εστιάζει στη ζωή της –γεμάτη πόνο και δημιουργικότητα, με τη δημιουργία να απορρέει από τον πόνο.
Παρουσιάζεται (13-14/2, 21.00) στο Υποσκήνιο Β΄ της Αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, 210 7282333), στο πλαίσιο του επιτυχημένου κύκλου Θέατρο @Μegaron Underground. Συμμετέχουν οι Μαρισία Παπαλεξίου (μεσόφωνος), Ματθίλδη Μαγγίρα (ηθοποιός) και Διονύσης Μαλλούχος (πιάνο).
Ακίμη, η σαιξπηρική κωμωδία «Δωδέκατη Νύχτα» στο πλαίσιο των «Παραβάσεων», της σειράς θεατρικών αναλογίων του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Παρουσιάζονται στον Φάρο, στις 11 και 12 Φεβρουαρίου (17.00), σε μετάφραση Νίκου Χατζόπουλου, διασκευή Έκτορα Λυγίζου και σκηνοθεσία Κατερίνας Γιαννοπούλου.
Μουσική
Πλούσιο είναι το πρόγραμμα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών έως την ερχόμενη Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου. Εκτός του αναλογίου «Frida Kahlo», ο βιολονίστας Λεωνίδας Καβάκος συμπράττει (12/2: 18.00, 14/2: 20.30) με τη νεότερη γενιά Ελλήνων σολίστ, τους Αλέξανδρο Σακαρέλλο (βιολί ΙΙ), Ηλία-Ίωνα Λιβιεράτο (βιόλα), Τιμόθεο Γαβριηλίδη-Πέτριν (βιολοντσέλο) και Βασίλη Βαρβαρέσο (πιάνο) και ερμηνεύουν μουσική δωματίου, φέρνοντας σε πρώτο πλάνο τις σπάνιες εκλεκτικές συγγένειες ανάμεσα σε όργανα και εκτελεστές. Μεταξύ άλλων, συνθέσεις των Μωρίς Ραβέλ, Αντονίν Ντβόρζακ, Ρόμπερτ Σούμαν και Γιοχάννες Μπραμς.
Τα εισιτήρια για την πρώτη συναυλία (12/2) έχουν εξαντληθεί. Απομένουν ελάχιστα για τη δεύτερη (14/2).
Ο Λεωνίδας Καβάκος. Πηγή: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών / megaron.gr
Τα έργα «Ραψωδία σε ένα θέμα του Παγκανίνι για πιάνο και ορχήστρα» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ και «Η ζωή ενός ήρωα» (συμφωνικό ποίημα) του Ρίχαρντ Στράους περιλαμβάνει το πρόγραμμα της συναυλίας που θα δώσει (15/2, 20.30) η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Σολίστ ο Μιχαήλ Πλετνιόφ (πιάνο), διευθύνει ο Λουκάς Καρυτινός.
Στις 16 Φεβρουαρίου (20.30), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ex Femina» - Παλαιά Μουσική με όργανα εποχής, η Θεοδώρα Μπάκα (µεσόφωνος), η Ηλέκτρα Μηλιάδου (βιόλα ντα γκάµπα) και ο Θεόδωρος Κίτσος (αναγεννησιακό λαούτο, αναγεννησιακή κιθάρα, καλλιτεχνική και µουσικολογική επιμέλεια) θα ερμηνεύουν μουσική που γράφθηκε στην Ιταλία στις αρχές του 16ου αιώνα, συγκεκριμένα, στην Αυλή της Iζαμπέλλα ντ’ Έστε (1474-1539) –η αυλή της αποτέλεσε το λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό κέντρο της Ιταλίας την περίοδο εκείνη.
Θα προηγηθεί (19.30) εκδήλωση-αφιέρωμα στην Iζαμπέλλα ντ’ Έστε, μία γυναίκα με σημαντικό αποτύπωμα στη μουσική δημιουργία και πράξη.
Στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας (Ιπποκράτους 41), ο Σταύρος Δρίτσας δίνει (13/2, 20.30) ρεσιτάλ πιάνου με σονάτες των Μπετόβεν και Σούμπερτ, οι Μιχάλης Σουρβίνος (μαντολίνο-κιθάρα) και Γιούλη Βεντούρα (τσέμπαλο) ερμηνεύουν (17/2, 20.30) έργα του Μπετόβεν για μαντολίνο και τσέμπαλο, των Λουίτζι Μποκερίνι, Αντόνιο Βιβάλντι και Μιχάλη Σουρβίνου, μεταξύ άλλων.
Εκθέσεις
Ολοκληρώνεται στις 11 Φεβρουαρίου στην γκαλερί «Σκουφά» η έκθεση «Καί τό θέρος ἤδη παρῆλθεν…» του Κώστα Σπυριούνη με «τοπία θαλασσινά που αναπολούν τους κολυμβητές του θέρους» (βλ. «Τελευταίες ημέρες για την έκθεση του Κ. Σπυριούνη στη Σκουφά»).
Έργο του Κώστα Σπυρούνη. Πηγή: Gallery Skoufa/ skoufagallery.gr
Προτείνουμε, επίσης, την ομαδική έκθεση, επικεντρωμένη στις αξίες και τις διεργασίες της γης, «Down to Earth», στο MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, και θα αναφερθούμε εκτενώς σε επόμενο σημείωμά μας, αφότου την επισκεφτούμε.
Η έκθεση, αποτελεί συλλογική πρόταση των επιμελητών και επιμελητριών του MOMus και έχει στον πυρήνα της την έννοια της Γεωκουλτούρας η οποία είναι και ο κεντρικός θεματικός άξονας της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης.
Κινηματογράφος
«Σύγχρονες Ιαπωνικές Ταινίες» τιτλοφορείται το Φεστιβάλ Ιαπωνικού Κινηματογράφου που διοργανώνει (16-19/2) η Πρεσβεία της Ιαπωνίας σε συνεργασία με το Japan Foundation και το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος Αττικής, 210 341 8550) όπου και θα πραγματοποιηθούν οι προβολές των ταινιών που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του φεστιβάλ.
Οι ταινίες προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα (με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους) και φέρουν την υπογραφή σκηνοθετών με ισχυρή παρουσία στη βιομηχανία του σύγχρονου ιαπωνικού κινηματογράφου.
Σχετικά με τη θεματολογία, εστιάζουν στα συναισθήματα ενός επιζώντος μετά από έναν ισχυρό σεισμό και τσουνάμι που αφάνισε τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, την καθημερινότητα μιας εργαζόμενης, τις συγκρούσεις μεταξύ των μελών μιας οικογένειας.
Κεντρική φωτογραφία: Στιγμιότυπο από την παραγωγή «3ROOMS -Petite Mort». Φωτ.: Valeria Isaeva. Πηγή: Εθνική Λυρική Σκηνή
