Υπαίτιες οι ευχές των ηρώων στα παραμύθια των αδερφών Γκριμ για την έκβαση των γεγονότων· βαθιές επιθυμίες οι ευχές που εκφέρονται μα διαφέρουν στην πορεία του ανθρώπου από την παιδική στην ενήλικη ζωή του. «Πρόσεχε τις ευχές, είναι παιδιά σου, αληθινές θα βγουν» κι «η ευχή θα βγει. Άμα ξέρεις τι θες, πας, το ζητάς και το παίρνεις» ανακαλώ τους στίχους από το βραβευμένο με Τόνυ, μιούζικαλ των Στήβεν Σόντχαϊμ (στίχοι, μουσική) και Τζέιμς Λαπάιν (κείμενο), με τίτλο «Into the Woods» το οποίο παρουσιάζεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγιοπετρίτη-Μπογδάνου.
Η προσοχή επικεντρώνεται στο περιεχόμενο της ευχής, εκφερόμενη μία στιγμή, ενίοτε δίχως να απασχολεί το άτομο πώς θα βγει –αρκεί να βγει. Οι ευχές πραγματοποιούνται, αλλά πώς θα ήταν εάν δεν βγαίναν ποτέ τους; Και στις δύο περιπτώσεις η ανθρώπινη μορφή τοποθετείται νοητά σε ένα πυκνό δάσος κι οι ευχές έρχονται να φωτίσουν το μονοπάτι προς το ξέφωτο.
Το σκοτεινό δάσος θα μπορούσε να παρομοιαστεί με την πραγματικότητα και τον κόσμο γύρω, η δε ανθρώπινη μορφή με το δέντρο το οποίο θα ανέλθει (και εσωτερικά) με την εκπλήρωση των ευχών, ψηλώνοντας περισσότερο. Τα κλαδιά και οι λοιπές διακλαδώσεις συνυποδηλώνονται με τους διαφορετικούς δρόμους που μπορεί να ακολουθήσει η μορφή προκειμένου να βγουν πραγματικές οι ευχές. Δίχως αυτό να συνεπάγεται ότι δεν θα προσπαθήσει για την εκπλήρωσή τους, αρκεί οι ευχές που εκφέρονται να είναι αληθινές.
«Προσέξτε τι εύχεστε» λοιπόν, κι αυτό δείχνει να είναι το «δίδαγμα» του μιούζικαλ «Into the Woods», υπενθυμίζοντάς μας, ήδη προτού ξεκινήσει η παράσταση, τι συνέβη σε ήρωες των παραμυθιών Γκριμ λόγω των ευχών που έκαναν. Η υπενθύμιση γίνεται μέσω ασπρόμαυρου βίντεο το οποίο επαναλαμβάνεται στην οθόνη παλιάς τηλεόρασης τοποθετημένης στην άκρη της σκηνής. Εκλαμβάνω την τοποθέτησή της ως ένα σχόλιο για το πέρασμα των παραμυθιών από το χαρτί στην οθόνη και τον αντίκτυπο της τελευταίας στη σύγχρονη ζωή –ένας διαφορετικός τρόπος να εξιστορούνται σήμερα τα παραμύθια.
Eμπνευσμένο από τα παραμύθια των αδερφών Γκριμ, το μιούζικαλ «Into the Woods» εκτυλίσσει τις ιστορίες του φούρναρη και της γυναίκας του που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί, της Σταχτοπούτας που επιθυμεί να πάει στον χορό του βασιλιά και του Τζακ (κι η φασολιά) που εύχεται η αγελάδα του να δώσει λίγο γάλα. Όταν η μάγισσα της γειτονιάς επισκέπτεται τον φούρναρη και τη γυναίκα του, τους αποκαλύπτει ότι έχει καταραστεί την οικογένειά τους. Έτσι, οι δυο τους ξεκινούν το ταξίδι στο δάσος για να ανατρέψουν την κατάρα. Μέσα στο δάσος συναντούν την Κοκκινοσκουφίτσα, η οποία προσπαθεί να επισκεφτεί τη γιαγιά της, τον λύκο που έχει αδυναμία στα μικρά κοριτσάκια, τη Ραπουνζέλ, κόρη της μάγισσας, και τους πρίγκιπες που κυνηγούν τους έρωτές τους.
Από το μιούζικαλ «Into the Woods» στην Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ. Φωτ.: Βαλέρια Ισάεβα, πηγή φωτ.: ΕΛΣ
Καθένα από τα πρόσωπα αυτά κάτι επιθυμεί κι οι ευχές δείχνουν να έχουν πραγματοποιηθεί έως κάποιο σημείο της πλοκής, φέρνοντάς τους χαρά η οποία όμως ανατρέπεται λόγω μη προβλεπόμενου γεγονότος. Αποτελεί, στην προκειμένη, ένα σχόλιο για την περιορισμένη διάρκεια της χαράς αλλά και της αξίας ή μη που έχει κάθε ευχή.
Ερώτημα που επίσης τίθεται είναι εάν μετά την πραγματοποίηση μίας ευχής αδήριτης ανάγκης, ο άνθρωπος θα εξακολουθεί να ελπίζει σε εκπλήρωση μίας ή και περισσότερων ακόμη ευχών – δεν θα πάψει δηλαδή να επιθυμεί. Όπως και εάν οι κάθε φορά επιθυμίες είναι πράγματι δικές μας και πώς αντιδρούμε όταν δεν μας ταιριάζουν – παραμένουμε ή αναχωρούμε δεδομένου και του πολύτιμου, πανδαμάτωρα χρόνου;
Αναμφίβολα, το «Into the woods» μας τοποθετεί σε ένα δάσος επιθυμιών και ευχών παρέα με τους ήρωες των παραμυθιών των αδελφών Γκριμ, του Σαρλ Περρώ και της κουλτούρας του Ουώλτ Ντίσνεϋ και μας κάνει να αναλογιστούμε για τις δικές μας επιθυμίες και τι έχουν αυτές να «πουν» για εμάς. Ο διδακτικός χαρακτήρας του έργου ενισχύεται από την παρουσία του παραμυθά – αφηγητή, που αφότου αποκαλύψει τους ήρωες στα πρώτα λεπτά του μιούζικαλ, στέκει διακριτικά και παρατηρεί, ακούει τις επιθυμίες αλλά και τις αδυναμίες των ανθρώπων, παρεμβαίνει όπου απαιτείται μα δίχως να επιτάσσει. Διότι, σε ένα μεγάλο, σκοτεινό δάσος, όλοι είναι τρωτοί.
«Άσπλαχνος ο κόσμος εκεί έξω. Μείνε όσο μπορείς εσύ, παιδί» ανακαλώ από την παράσταση και η σκέψη μου πηγαίνει στις όμορφες ευχές των παιδιών και το περιεχόμενο των ευχών καθώς και το πρόσημο αυτών που αναφέρονται στα παραμύθια – όλες τους άπτονται της καλύτερης και ήρεμης ζωής των ανθρώπων που επέρχεται μέσω αναχωμάτων.
Από το μιούζικαλ «Into the Woods» στην Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ. Φωτ.: Βαλέρια Ισάεβα, πηγή φωτ.: ΕΛΣ
Το «Into the woods» σαφώς δεν νανουρίζει το κοινό του, καθότι παραμύθι ενηλικίωσης. «Μέσα από μια δαιδαλώδη διαδρομή στις έσω σκιές, το ''Into the Woods'' μοιάζει με μια πυκνή, λυτρωτική νύχτα κάτω από τον ήλιο. Ο προβολέας ρίχνει σκοτάδι αντί φως, όμως όλα μέσα σου τα κάνει να λάμπουν. Τα χαστούκια μια ακούγονται ηχηρά και μια σιωπηλά. Τα παιδικά τραύματα συμφιλιώνονται με τον κόπο της ενηλικίωσης κι όταν μπει το ''The end'' ξέρεις πια πως μικρός φοβάσαι μη χαθείς στο δάσος. Μεγάλος το εύχεσαι», σημειώνει –μεταξύ άλλων– ο σκηνοθέτης του μιούζικαλ, Δημήτρης Αγιοπετρίτης-Μπογδάνος.
Το μιούζικαλ «Into the Woods» επιστρέφει στην Εναλλακτική Σκηνή και ανεβαίνει έως τις 7 Ιανουαρίου 2024 – επέστρεψε εδώ και λίγες ημέρες, μετά τις sold-out παραστάσεις τον Φεβρουάριο του 2020 οι οποίες διακόπηκαν ξαφνικά λόγω της πανδημίας. Η μουσική διεύθυνση και η μουσική διδασκαλία είναι του Στάθη Σούλη, τους στίχους απέδωσε η Τζούλια Διαμαντοπούλου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια έχουν την υπογραφή της Λίνας Πηγαδιώτη κι είναι προσεχτικά επιλεγμένα από παλαιότερες παραγωγές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Οι φωτισμοί είναι του Σάκη Μπιρμπίλη και συμβάλλουν στη δημιουργία μιας παραμυθένιας και σκοτεινής ατμόσφαιρας, την κινησιολογία επιμελήθηκε ο Κωνσταντίνος Κουνέλλας.
Στον ρόλο της Μάγισσας η ηθοποιός και τραγουδίστρια Νάντια Κοντογεώργη. Μαζί της, ένα σύνολο ταλαντούχων ερμηνευτών, οι Χαρά Κεφαλά, Αποστόλης Ψυχράμης, Δημήτρης Αγιοπετρίτης-Μπογδάνος, Μαρία Γράμψα, Λευτέρης Καλπακτσίδης, Ιωάννης Κοντέλλης, Θάνος Λέκκας, Λητώ Μεσσήνη, Δανάη Μουτσοπούλου, Όλγα Παπακωνσταντίνου και Λυδία Τζανουδάκη. Συμμετέχουν οι μουσικοί Θοδωρής Βαζάκας, Κώστας Σερεμέτης στα κρουστά και Χρήστος Σακελλαρίδης στο πιάνο.
Από το μιούζικαλ «Into the Woods» στην Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ. Φωτ.: Βαλέρια Ισάεβα, πηγή φωτ.: ΕΛΣ
Για την ιστορία, ο Σόντχαϊμ έγραψε τη μουσική και τους στίχους του μιούζικαλ «Into the Woods» βασιζόμενος στο ομώνυμο βιβλίο του Λαπάιν. Στο μιούζικαλ, o συνθέτης καταφέρνει να συνδυάσει τέσσερις μεγάλες διασταυρούμενες ιστορίες, με πάνω από είκοσι ξεχωριστούς ρόλους, ενώ «χτίζει» αριστοτεχνικά τη μουσική του βασιζόμενος ουσιαστικά σε τρία κύρια μοτίβα: της ευχής, των φασολιών και της βασιλικής οικογένειας.
Το μιούζικαλ πρωτοπαρουσιάστηκε στο Old Globe Theatre του Σαν Ντιέγκο (4 Δεκεμβρίου 1986) και στη συνέχεια στο Μπρόντγουεϊ (5 Νοεμβρίου 1987). Εκεί, το έργο παρουσιαζόταν αδιάλειπτα έως τις 3 Σεπτεμβρίου 1989, συμπληρώνοντας 765 παραστάσεις. Τιμήθηκε με τρία βραβεία Τόνυ το 1988, μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Ρομπ Μάρσαλ το 2014 και εξακολουθεί να μαγεύει το κοινό ανά τον κόσμο με τις συνεχείς επετειακές αναβιώσεις του.
* Οι επόμενες παραστάσεις του μιούζικαλ «Into the Woods» στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Λεωφ. Συγγρού 364) είναι στις 27, 28, 29, 30, 31 Δεκεμβρίου 2023 και 2, 3, 4, 5, 7 Ιανουαρίου 2024. Ώρα έναρξης: 20.00 (Κυριακή στις 19:30, 24, 31/12 στις 18.00, 2/1 στις 20:30). Οι παραστάσεις της 5ης και της 7ης Ιανουαρίου 2024 θα παρουσιαστούν σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας, σε συνεργασία με την ATLAS E.P., με στόχο την ανεμπόδιστη οπτικοακουστική παρακολούθηση για όλες, όλους και όλα.
Το μιούζικαλ παρουσιάζεται σε συνεργασία με τη Music Theatre International. Προπώληση: Ταμεία ΕΛΣ (καθημερινά 9:00-21:00 | 2130885700) και www.ticketservices.gr
Κεντρική φωτ.: Από το μιούζικαλ «Into the Woods» στην Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ. Φωτ.: Βαλέρια Ισάεβα, πηγή φωτ.: ΕΛΣ
