Με την επετειακή έκθεση «Μικρά Ασία. Λάμψη – Ξεριζωμός – Καταστροφή – Δημιουργία» ξεκίνησε το εκθεσιακό πρόγραμμα του Μουσείου Μπενάκη για το φθινόπωρο. Μια έκθεση που κρατά τη μνήμη ζωντανή ξετυλίγοντας εν συντομία κεφάλαια της Ιστορίας, υπενθυμίζοντάς μας τη διαχρονικότητα του προσφυγικού ζητήματος, την επικαιρότητά του λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, όπως και την προσπάθεια αντιμετώπισης των δυσχερειών –μετά τον ξεριζωμό, την εγκατάσταση και την ενσωμάτωση στο νέο μέρος– μέσω της δημιουργίας, της τέχνης, μεταξύ άλλων.
Όπως προκύπτει από το έτος που διανύουμε και τον τίτλο της έκθεσης –για την οποία θα αναφερθούμε εκτενώς σε επόμενο σημείωμά μας– διοργανώνεται με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, σε συνεργασία με το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, και αφηγείται το χρονικό του μικρασιατικού ελληνισμού μέσα από περισσότερα από 1.000 εκθέματα και πάνω από 500 φωτογραφίες, συμπεριλαμβανομένων έργων τέχνης, εικόνων, εκκλησιαστικών, πολεμικών και προσωπικών κειμηλίων, ενδυμασιών, κοσμημάτων, χειροτεχνημάτων, χαρτών, φωτογραφιών, αρχειακού και κινηματογραφικού υλικού, εφημερίδων, επιστολών, καρτών, αποσπασμάτων από προσωπικές μαρτυρίες.
Πρόκειται για τη μεγάλη έκθεση (έως 12 Φεβρουαρίου 2023, επί της Πειραιώς 138) του Μουσείου για το 2022, η δε διοργάνωσή της είχε προαναγγελθεί από την άνοιξη του 2021. Συν τοις άλλοις, αποτελεί και μία από τις κύριες στον εκθεσιακό χάρτη της πρωτεύουσας για το επετειακό γεγονός, και αναμένουμε το διάλογο που θα δημιουργηθεί με όσες αφορούν στο 1922.
Ο Μόραλης, ο Κοζαλίδης και η Ελευσίνα
Μία έκθεση για την πρόσφατη δουλειά του Παύλου Κοζαλίδη και άλλη μία για την Ελευσίνα θα ανοίξουν επίσης τις πύλες τους τον επόμενο μήνα, στο κοινό του Μουσείου Μπενάκη, με ιδιαίτερα σημαντική εκείνη για τον Γιάννη Μόραλη.
Το νέο σώμα δουλειάς του Παύλου Κοζαλίδη φέρει τον τίτλο «Το σπίτι με τις πεταλούδες» (6 Οκτωβρίου-20 Νοεμβρίου, Πειραιώς 138) και αποτελείται από φωτογραφίες που απαθανατίζουν τον πολιτισμό και την καθημερινότητα των ανθρώπων της Κίνας. Ειδικότερα, το σπίτι ενός φίλου του από την Κίνα, με τον οποίο προ 25ετίας υπήρξαν συμμαθητές στο Βανκούβερ του Καναδά.
Η έκθεση «Ελευσίνα. Ωμό Μουσείο» (13 Οκτωβρίου-27 Νοεμβρίου, Πειραιώς 138) προβάλλει ψήγματα από όλα όσα απαρτίζουν την πόλη, τότε και τώρα, με αφορμή την επίσημη επετειακή χρονιά της 2023 Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, προσκαλώντας το δυνάμει κοινό να ανακαλύψει πολλά περισσότερα επισκεπτόμενο και περπατώντας την άλλοτε βιομηχανική πόλη.
Η πολυναμενόμενη για τον Γιάννη Μόραλη κεντρίζει το ενδιαφέρον μας καθότι προβάλλει τις αφετηρίες των καλλιτεχνικών αναζητήσεων του ζωγράφου, τις εικαστικές του καταβολές και τη δημιουργική του πορεία, με έμφαση στον άνθρωπο Γιάννη Μόραλη και στον ιδιωτικό του χώρο· φέρει τον τίτλο «Γιάννης Μόραλης. Χώρος ιδιωτικός» (26 Οκτωβρίου-8 Ιανουαρίου 2023, Κουμπάρη 1) και συνδιοργανώνεται με την «Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προβολής της Νεοελληνικής Τέχνης - Εργαστήριο Γιάννης Μόραλης».
Ανάμεσα στα όσα θα παρουσιαστούν, είναι φωτογραφία από το εσωτερικό του εργαστηρίου του, με πλήθος πινέλων, χρωμάτων, πινέλων και χρωματολογίων, καθώς και προσχέδια από τα έργα του, μεταξύ άλλων εκείνο για το έργο «Νύφη» που απεικονίζει μία καθιστή γυναίκα η οποία με το ένα χέρι στηρίζει το κεφάλι της, με το άλλο σαν να ακουμπά κάτι, πιθανώς από το μπουντουάρ της.
Εκθέσεις που, στο σύνολό τους, κρατούν ζωντανή τη συλλογική μνήμη, απαθανατίζουν εικόνες από έναν άλλο πολιτισμό, προβάλλουν μία πόλη λίγο προτού τα φώτα του πολιτισμού πέσουν πάνω της, και μας δίνουν την ευκαιρία να γίνουμε γνώστες του πιο προσωπικού ίσως χώρου ενός καλλιτέχνη, του εργαστηρίου του.
