Βραβευμένες ταινίες που εστιάζουν στις ανθρώπινες σχέσεις (την εύρεση ερωτικού συντρόφου, μια ισχυρή φιλία) στον τρόπο ζωής μιας οικογένειας στο Ιράν, σήμερα, στην αναγκαιότητα ενός σταθερού μέρους διαβίωσης και στα πρόσωπα που μετείχαν στην Επανάσταση του 1821, «βγαίνουν» από τις 23 Μαρτίου στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Ο Άνδρας των Ονείρων μου
«Έχουμε κατασκευάσει τον ιδανικό σύντροφο για εσάς. – Ομολογώ, έχετε πολύ ωραίο γούστο» είναι ένας από τους διαλόγους που ακούμε στην ταινία «Ο άνδρας των ονείρων μου» της Μαρία Σράντερ. Τιμημένη με Αργυρή Άρκτο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου και τέσσερα βραβεία της Γερμανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, η ταινία αφορά μια επιστήμονα που συμφωνεί να λάβει μέρος σε ένα ιδιαίτερο πείραμα: να συγκατοικήσει με ένα ανθρωποδειδές ρομπότ το οποίο έχει σχεδιαστεί να ικανοποιεί κάθε της ανάγκη.
Τα ερωτήματα που θέτει η ταινία συνάδουν με την ψηφιακή εποχή στην οποία ζούμε: μπορεί μία συσκευή, ένα ρομπότ, να αντικαταστήσει την ανθρώπινη ζεστασιά, το τρυφερό άγγιγμα; Συναισθάνεται το ρομπότ; Και εφόσον έχει κατασκευαστεί να λειτουργεί με συγκεκριμένο τρόπο, δεν χάνεται το στοιχείο της έκπληξης και της ανακάλυψης του άλλου;
Η ταινία είναι βασισμένη σε διήγημα της Έμα Μπρασλάβσκι. Η δε, θεματική της ταινίας, μας παραπέμπει στην έκθεση «Modern Love. Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας» που φιλοξενείται στο ΕΜΣΤ, και πραγματεύεται σύγχρονες οπτικές και συνθήκες των σχέσεων.
Η Λέιλα και τα Αδέρφια της
Μπορούν οικονομικοί λόγοι να αποδομήσουν μια οικογένεια; Καταφατικά μας απαντά η ταινία «Η Λέιλα και τα Αδέρφια της» του Σαΐντ Ρουστάγι, που έχει αποσπάσει το βραβείο Κριτικών στο Φεστιβάλ των Καννών. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο σύγχρονο Ιράν, όπου η 40χρονη Λέιλα μηχανάται ένα σχέδιο προκειμένου να σώσει την οικογένειά της από τη φτώχεια και να ανακαλύψει, στην πορεία, ότι ο πατέρας τους κρύβει έναν οικογενειακό θησαυρό.
«Ρώτησε αν μπορούμε ν’ αγοράοσυμε με δάνειο ένα μαγαζάκι. Δεν έχουμε τα λεφτά. […] – Μπαμπά, με τα νομίσματά σου θ’ αγοράσουμε το μαγαζί». Μόνο που ο πατέρας αναζητάται – η αποκάλυψη ότι κρύβει ένα θησαυρό δημιουργεί ρήξη στην ήδη εύθραυστη δυναμική της οικογένειας.
Γιατί να μη χρησιμοποιηθεί ο θησαυρός ενώ η οικογένεια ζει ήδη υπό περιορισμένες συνθήκες; Οι πράξεις κάθε μέλους της οικογένειας την οδηγούν στην ολοκληρωτική καταστροφή, ενδεχομένως με κίνητρο καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.
Φαντάσματα της Επανάστασης
Εν όψει της εθνικής επετείου της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 κάνει πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες η ταινία «Φαντάσματα της Επανάστασης» του Θάνου Αναστόπουλου. Τον βλέπουμε στην Τεργέστη με σκοπό να κινηματογραφήσει ένα ντοκιμαντέρ για το ταξίδι του Ρήγα Φερραίου στην Ευρώπη του Διαφωτισμού. Επισκέπτεται με το συνεργείο του το ελληνορθόδοξο νεκροταφείο, όπου ο θόρυβος ξυπνά τα φαντάσματα προσώπων που μετείχαν στην Επανάσταση.
Διερωτώμενοι εάν αυτά τα φαντάσματα είναι αποκυήματα της φαντασίας του ή όσα ο σκηνοθέτης συναντά κατά την έρευνά του, διαπιστώνουμε ότι η ταινία στέκεται, μεταξύ άλλων, στον θάνατο αυτών των προσώπων.
«Στο θάνατο δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Ο θάνατος παραμένει ένα θέμα κοινωνικής τάξης», λέει ένα από τα πρόσωπα κατά τη διάρκεια της ταινίας. Πράγματι, δεν πέθαναν και δεν τάφηκαν με τον ίδιο τρόπο όλοι οι μετέχοντες στην Επανάσταση.
Utama, Το Σπίτι μας
Είναι εύκολο να αφήσουμε πίσω τον τόπο όπου μεγαλώσαμε, ζούμε, έχουμε «δεθεί» μαζί του και αδυνατούμε να διανοηθούμε την καθημερινότητά μας χωρίς αυτόν; Και εάν σε αυτόν, πλέον, διακυβεύεται η επιβίωση; Αυτά διερωτάται η ταινία «Το σπίτι μας» του Αλεχάντρο Λοάιζα Γκρίσι, όπου ξεχωρίσαμε τις προτάσεις «Πιστεύω ότι πρέπει να μείνουμε. Αν αφήσουμε τη γη μας θα απομείνει μόνη στη σιωπή».
Τις εκφέρει ένας ηλικιωμένος άνδρας που εδώ και χρόνια έχει την ίδια καθημερινότητα, με τη σύζυγό του, στα ορεινά της Βολιβίας. Η παραμονή τους εκεί και ο –εδώ και χρόνια– τρόπος ζωής τους απειλείται από μια ασυνήθιστα μακρά ξηρασία που θέτει το δίλημμα να αντισταθούν ή να ηττηθούν από το πέρασμα του χρόνου.
Ενδεχομένως και μία ταινία που εστιάζει στην αναγκαιότητα προχωρημένων σε ηλικία ανθρώπων να έχουν μια σταθερότητα στη ζωή, όπως το μέρος όπου μένουν, καθότι η όποια αλλαγή συνεπάγεται την προσαρμογή σε νέα τάξη πραγμάτων.
Μια απροσδόκητη σχέση
Ο πόνος της απώλειας μπορεί να φέρει κοντά δυο ανθρώπους πατώντας σε θεμέλια ισχυρά: του μοιράσματος του όποιου τραύματος στον άλλο και την αποδοχή από αυτόν, με αποτέλεσμα την εκκόλαψη μιας συναισθηματικής σχέσης. Όπως εκείνη ανάμεσα στον Ντάνιελ και τη νεαρή Αλισον, επιζήσασα μιας τραγωδίας που στέρησε τη ζωή της κόρης του Ντάνιελ.
Εκείνος μεγαλώνει την έφηβη εγγονή του και η Άλισον αναζητά την εξιλέωση, σε αυτό το «ταξίδι» ανακαλύπτουν ότι αξίες και καταστάσεις όπως η φιλία, η συγχώρεση και η ελπίδα μπορούν να βρεθούν στα πιο αναπάντεχα μέρη. Αυτή είναι η υπόθεση της ταινίας «Μια απροσδόκητη σχέση» του Ζακ Μπραφ.
Ορισμένοι από τους περισσότερο εκ βαθέων διαλόγους αναπτύσσονται γύρω από μια μακέτα με τρένο. Είναι εκείνα που «σε ταξιδεύουν σε μακρινά μέρη που είχες ορκιστεί ότι κάποτε θα πας. Στη ζωή, φυσικά, τίποτα δεν είναι καθαρό και τακτοποιημένο», μιλώντας για το αναπάντεχο.
Κεντρική φωτογραφία: Από την ταινία «Μια απροσδόκητη σχέση». Πηγή: Facebook / A Good Person Movie
