Τις πύλες πέντε ιστορικών κτιρίων της ανοίγει η Εθνική Τράπεζα για το κοινό στις 13 και 14 Απριλίου, στο πλαίσιο συμμετοχής της στο Open House Athens 2024.
Τα κτίρια της τράπεζας αποτελούν ένα αμάλγαμα ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας, τα οποία υπό την ξενάγηση εθελοντών ζωντανεύουν μνήμες του παρελθόντος και συμβάλλουν στη συλλογική αντίληψη της αστικής ομορφιάς που χαρίζει το αθηναϊκό δομημένο ανάγλυφο.
Η συμβολή της Εθνικής Τράπεζας στο Open House Athens 2024, έναν θεσμό που πρωτοξεκίνησε στην Ελλάδα το 2014 και έχει έως τώρα επιμεληθεί ξεναγήσεις σε 348 κτίρια, τα οποία δέχτηκαν 280.000 επισκέψεις, εστιάζει στην ιστορικότητα και το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον πέντε ιστορικών κτιρίων της με τα οποία θα συμμετέχει στη φετινή διοργάνωση.
Το 11ο Open House Athens θα πραγματοποιηθεί στις 13-14 Απριλίου 2024, με πλήθος δράσεων που έχουν ήδη ξεκινήσει.
Το Μέγαρο Μελά, το Μικρό Χρηματιστήριο στη Πεσμαζόγλου αλλά και το Παλαιό Χρηματιστήριο, το Μέγαρο Διομήδη και το κεντρικό κτίριο του ΜΙΕΤ στην Πλάκα της Εθνικής Τράπεζας, θα αποτελέσουν πόλο έλξης για το κοινό το ερχόμενο Σαββατοκύριακο, μαρτυρώντας ενδιαφέρουσες πτυχές της νεότερης ελληνικής ιστορίας και της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής.
Ένας εξωστρεφής οργανισμός σε ανοικτό διάλογο με την κοινωνία
Πρόκειται για την πρώτη φορά που η Εθνική Τράπεζα συμμετέχει στη σημαντική αυτή πολιτιστική δράση. Η Τράπεζα, έχοντας ήδη τα τελευταία χρόνια καλλιεργήσει πολλά στοιχεία εξωστρέφειας, αναπτύσσει άλλο έναν πόλο ανοικτού διαλόγου με την κοινωνία, καλώντας το κοινό να γνωρίσει σημαντικά στοιχεία της πολιτιστικής της κληρονομιάς και την ιστορία τους, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία της χώρας.
Αναγνωρίζοντας στην πράξη ότι η πρόσβαση στη μεγάλη πολιτισμική κληρονομιά ανήκει σε όλους, η Εθνική Τράπεζα υποστηρίζει ενεργά το ρόλο της ως ένας εξωστρεφής οργανισμός με ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας.
Η ίδια η ιστορικότητα της Τράπεζας, άλλωστε, στενά συνυφασμένη με τη σύγχρονη ελληνική ιστορία, οδηγεί την Εθνική να ξεπερνά τα όρια του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, δίνοντας μεγάλη σημασία στο αποτύπωμά της στην κοινωνία σήμερα, από την οποία εμπνέεται και στην οποία θέλει να προσφέρει συνεχώς.
Όσο για τον θεσμό Open House, ήδη δημοφιλής και ιδιαίτερα αγαπητός σε ένα μεγάλο κοινό, ξεκίνησε ως ιδέα από το Λονδίνο το 1992 για να έρθει πριν από μία δεκαετία και στην Ελλάδα.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η οποία πραγματοποιείται με τη βοήθεια κατάλληλα εκπαιδευμένων εθελοντών και στοχεύει στην προώθηση της αρχιτεκτονικής στο ευρύ κοινό με δωρεάν ξεναγήσεις σε πληθώρα κτηρίων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος.
Αθηναϊκά διαμάντια ανοικτά για το κοινό
Προσκαλώντας τους επισκέπτες της να εξερευνήσουν και να κατανοήσουν την αξία της αρχιτεκτονικής, η φετινή δράση Open House Athens, στο πλαίσιο του Open House Europe, ανοίγει τις εργασίες τις κάθε άνοιξη και φέτος θα διεξαχθεί 13 και 14 Απριλίου, φιλοξενώντας ξεναγήσεις σε περισσότερα από 70 κτίρια, καθώς και πλήθος άλλων δράσεων.
Ο δρόμος των Χρηματιστηρίων
Κατασκευασμένο από τον Ερνστ Τσίλλερ, το Μέγαρο Μελά στολίζει την Πλατεία Κοτζιά στο κέντρο της Αθήνας από το 1874. Ένα κτίριο ιδιαίτερης αισθητικής και αναλογιών, με εσωτερικό κλειστό αίθριο πλήρους ύψους, με περιμετρικές στοές, αποτέλεσε το μεγαλύτερο αθηναϊκό ιδιωτικό κτίριο της εποχής του.
Το Μέγαρο Μελά έχει να διηγηθεί μία ιστορία που ξεκινά από το άνοιγμά του ως ξενοδοχείο υπό την επωνυμία Γκραντ Οτελ ντ’ Ατέν, στεγάζοντας μετέπειτα, το 1881 το Χρηματιστήριο Αθηνών και αργότερα το Ταχυδρομείο.
Το 1974 ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο και λίγο αργότερα συνέδεσε την ιστορία του με την Εθνική Τράπεζα, υπηρεσίες της οποίας εδράζονται στις αίθουσές τους έως και σήμερα.
Αγνώστου αρχιτέκτονος, το υψίθολο ιστορικό μνημείο της Πεσμαζόγλου με το εσωτερικό αίθριο που κάποτε στέγαζε το Κτίριο Α' Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, αποτέλεσε για έτη πολλά χώρο εκδηλώσεων του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.
Το 2012 αποδόθηκε στην Εθνική Τράπεζα, όπου με μέριμνα της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών πραγματοποιήθηκαν εργασίας αποκατάστασης και βελτιώθηκε η ακουστική, αφήνοντας αναλλοίωτη την υφιστάμενη αισθητική.
Στην Εθνική Τράπεζα έχει περιέλθει και το Κτίριο Χρηματιστηρίου Αθηνών, το λεγόμενο Παλαιό Χρηματιστήριο, επί της Σοφοκλέους στο κέντρο της Αθήνας.
Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε από τον Νικόλαο Ζουμπουλίδη σε δύο φάσεις (Α' περίοδος 1929-1931, Β' περίοδος 1965-1968). Το 1979 αποκαταστάθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία της Εθνικής Τράπεζας, η οποία για τις εργασίες της έλαβε το βραβείο Europa Nostra. Το 1989 χαρακτηρίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ως διατηρητέο κτίριο.
Μέγαρο Διομήδη
Υπήρξε το πρώτο κτίριο που οικοδομήθηκε με σκοπό να στεγάσει αρχεία. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1923 επί διοικήσεως Αλέξανδρου Ν. Διομήδη.
Τον σχεδιασμό και την εποπτεία της κατασκευής του Μεγάρου Διομήδη, που ολοκληρώθηκε το 1926, ανέλαβε το Τεχνικό Τμήμα της Εθνικής Τράπεζας, με αρχιτέκτονα τον Νικόλαο Ζουμπουλίδη.
Το 2000 ξεκίνησαν οι εργασίες ανάπλασής του, που το μετέτρεψαν από αρχειοστάσιο σε χώρο στέγασης του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας.
Το διατηρητέο στην Πλάκα
Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο, από τα λίγα εναπομείναντα κτίρια της οθωμανικής περιόδου που, μετά την απελευθέρωση, λειτούργησε ως ένα από τα πρώτα ξενοδοχεία, με το συμβολικό όνομα «Ευρώπη». Το ξενοδοχείο μετονομάστηκε σε «Βασιλικόν» ή «Royal» όταν κατά την έλευση του Όθωνα στην Αθήνα (1834), ο βασιλιάς διέμεινε σε αυτό.
Στέγασε διαδοχικά το Β' Γυμνάσιο (1852-1880), το Φρουραρχείο Αθηνών (1881), το Κακουργιοδικείο (1890-1910), οικογένειες προσφύγων (1922), αλλά και οικογένειες που νοίκιαζαν δωμάτια κατά τις δεκαετίες του ’40 και του ’60. Το 1959 περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, ενώ το 1975 αποφασίστηκε η στέγαση του Μορφωτικού Ιδρύματός της (ΜΙΕΤ).
Κατά την περίοδο 1980-1984 πραγματοποιήθηκε η αποκατάστασή του υπό την επίβλεψη της Τεχνικής Υπηρεσίας της Εθνικής Τράπεζας, βάσει της μελέτης που εκπονήθηκε από τους αρχιτέκτονες Α. Σ. Καλλιγά και Α. Γ. Ρωμανό. Το 1984, μετά την αποκατάστασή του, η Εθνική Τράπεζα παραχώρησε το κτίριο στο Μορφωτικό της Ίδρυμα, και έκτοτε εδώ στεγάζονται τα κεντρικά του γραφεία.
Τα κτίρια της Εθνικής αποτελούν μνημεία του αθηναϊκού παρελθόντος και ζωντανές αποδείξεις της εξωστρέφειας της τράπεζας στην κοινωνία σήμερα.
Για τα παραπάνω, οι ώρες ξενάγησης θα είναι Σάββατο & Κυριακή 10.00-14.00 για τα κτίρια Μέγαρο Μελά, Παλαιό Χρηματιστήριο & Μικρό Χρηματιστήριο, και 10.00-15.00 για το Μέγαρο Διομήδη του Ιστορικού Αρχείου. Το Κεντρικό κτίριο του ΜΙΕΤ θα έχει ανοιχτές τις πόρτες του το Σάββατο, 10.00-16.00.
Η διάρκεια κάθε ξενάγησης είναι 15-20 λεπτά.
Αν επιθυμείτε να γίνετε και εσείς κοινωνοί της αρχιτεκτονικής κληρονομίας της Αθήνας, ενημερωθείτε για τις ημέρες και ώρες ξεναγήσεων στο openhouseathens.gr.
