«Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική· / το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου. / Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου» γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης στο «Άξιον Εστί». Παραφράζουμε τον τίτλο: «άξια εστί» η ποίηση του Ελύτη, όχι μόνο για το περιεχόμενο των ποιητικών του έργων και την ψυχική ανάταση που προσφέρει στους αναγνώστες, αλλά και για τη φροντίδα με την οποία χρησιμοποίησε την ελληνική γλώσσα συνεχίζοντας μέσω της ποιητικής δημιουργίας τη διάδοσή της ανά τον κόσμο.
«Πατώντας» στο μονοπάτι που είχαν πρώτοι χαράξει οι Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Όμηρος, Αισχύλος, Θουκυδίδης, Ηρόδοτος, Πλούταρχος, Ιπποκράτης, μεταξύ άλλων. Σαν η γλώσσα να είναι ένα κουβάρι που ξετυλίγεται, η κλωστή του η διάδοσή της και σε αυτή την κλωστή περιλαμβάνονται τα κείμενα –ποιητικά και μη– από την αρχαιότητα έως τις ημέρες μας· καθώς και μέσα από τα κείμενα εκείνα ξεκίνησε η γραπτή μορφή διάδοσης της γλώσσας, και όσο διαδίδεται θα εξακολουθεί να υπάρχει και μαζί με αυτήν ο πολιτισμός της χώρας.
Με τη χρήση αυτής της γλώσσας γράφεται το παρόν κείμενο, και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας που έχει καθιερωθεί να τιμάται κάθε χρόνο στις 9 Φεβρουαρίου. Παρότι η ελληνική γλώσσα έχει τις απαρχές της εδώ και χιλιάδες χρόνια, η καθιέρωση μιας παγκόσμιας ημέρας αφιερωμένη σε αυτή, θεσμοθετήθηκε μόλις το 2017, με κοινή απόφαση (ΦΕΚ της 24ης Απριλίου 2017, αρ. 1384) των Υπουργών Εσωτερικών, Εξωτερικών και Παιδείας της Ελλάδας.
Το σχέδιο νόμου έφερε τον τίτλο «Καθιέρωση Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνοφωνίας και Ελληνικού Πολιτισμού» με προτεινόμενη ημέρα την 20η Μαΐου, ημέρα γέννησης του Σωκράτη. Με κοινή υπουργική απόφαση επελέγη τελικά η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα θανάτου του εθνικού μας ποιητή, Διονυσίου Σολωμού (1798-1857). Την ημέρα αυτή πραγματοποιούνται εκδηλώσεις σε εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα και πανεπιστημιακά τμήματα ελληνικής γλώσσας σε όλο το κόσμο.
Δίνεται έτσι και επίσημα η αφορμή για σκέψη και συζήτηση –εντός ή εκτός εκδηλώσεων– για την ανάδειξη του πλούτου και τη διαχρονικότητα της ελληνικής γλώσσας, την πορεία της ανά τους αιώνες και του ρόλου που διαδραμάτισε μέσω της οικουμενικής συνεισφοράς της στον ευρωπαϊκό και τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Ακόμη, για τις ιδιομορφίες της, την απλοποίησή της, κατά πόσον τη χρησιμοποιούμε στη μεταξύ μας ανθρώπινη επικοινωνία και με ποιον τρόπο, πώς αισθανόμαστε όταν διαβάζουμε ένα κείμενο σε παραλλαγές της γλώσσας μας, καθώς και στους κατά τόπους και χρόνους «βανδαλισμούς» της με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον πνευματικό μας πλούτο ως άτομα, κοινωνία και έθνος.
Εφέτος, η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών τιμά την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας με τη δημιουργία και τη δημοσιοποίηση του βίντεο «Η ελληνική γλώσσα στη διαχρονία της … η αναμάγευση του κόσμου», στο οποίο νέοι και νέες από 23 χώρες ανά τον κόσμο, που διδάσκονται την ελληνική γλώσσα, μας «ταξιδεύουν» σε τρεις χιλιετίες ελληνικής ποίησης.
«Μέσα από στίχους μεγάλων Ελλήνων δημιουργών, ανθολογείται με λιτότητα και ευαισθησία το πανανθρώπινο μεγαλείο του ελληνικού πνεύματος και της ελληνικής ψυχής ως γενεσιουργός δύναμη και ανεξάντλητος τροφοδότης του σύγχρονου πολιτισμού», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.
