Τιμηθείς με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2010, ο Ισπανοπερουβιανός συγγραφέας, δοκιμιογράφος, δημοσιογράφος και πολιτικός, Μάριο Βάργκας Γιόσα, «έφυγε» από τη ζωή την Κυριακή (13/04) στα 89 του χρόνια στη Λίμα, όπου ζούσε έχοντας αποσυρθεί εδώ και μερικούς μήνες από τη δημόσια ζωή. Είχε μαγέψει τους αναγνώστες με τη διανοητική του αυστηρότητα και τη λυρική του πρόζα για πέντε δεκαετίες και παραλίγο να γίνει πρόεδρος της χώρας του. Τον θάνατό του ανακοίνωσε η οικογένειά του με ανάρτηση στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter).
«Με βαθιά θλίψη ανακοινώνουμε ότι ο πατέρας μας, ο Μάριο Βάργκας Γιόσα, πέθανε ειρηνικά σήμερα στη Λίμα, έχοντας πλάι του την οικογένειά του», ανέφερε ο μεγαλύτερος γιος του, ο Άλβαρο, σε μήνυμα το οποίο συνυπογράφουν ο αδελφός του Γκονσάλο κι η αδελφή του Μοργκάνα κι αναρτήθηκε στις 19:23 (τοπική ώρα· στις 03:23 ώρα Ελλάδας).
Τους τελευταίους μήνες, είχαν πολλαπλασιαστεί οι φήμες για επιδείνωση της υγείας του συγγραφέα.
«Βρίσκεται στην αυγή των 90 του χρόνων, ηλικία στην οποία πρέπει να μειώσει λιγάκι την ένταση των δραστηριοτήτων του», δήλωσε ο γιος του Άλβαρο τον Οκτώβριο, αποφεύγοντας να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες για την κατάσταση της υγείας του πατέρα του.
Con profundo dolor, hacemos público que nuestro padre, Mario Vargas Llosa, ha fallecido hoy en Lima, rodeado de su familia y en paz. @morganavll pic.twitter.com/mkFEanxEjA
— Álvaro Vargas Llosa (@AlvaroVargasLl) April 14, 2025
Παιδί οικογένειας της περουβιανής μεσαίας τάξης, ο Μάριο Βάργκας Γιόσα ήταν ανάμεσα στους μεγάλους πρωταγωνιστές του λατινοαμερικάνικου λογοτεχνικού «μπουμ» τα χρόνια του 1960 και του 1970, μαζί με τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (Κολομβία) και τον Χούλιο Κορτάσαρ (Αργεντινή).
Mario Vargas Llosa: Giant of Latin American literature, with a punch to match https://t.co/dPH1vUOS0r
— BBC News (World) (@BBCWorld) April 14, 2025
Πρωταγωνιστής της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, ο Βάργκας Λιόσα κέρδισε το Νόμπελ λογοτεχνίας το 2010. Από νωρίς εγκατέλειψε τις σοσιαλιστικές ιδέες που αγκάλιαζαν πολλοί από τους συνομηλίκους του, και η ενασχόλησή του με την πολιτική και οι συντηρητικές του απόψεις ενόχλησαν μεγάλο μέρος της αριστερής διανοητικής τάξης της Λατινικής Αμερικής.
Το 1990 έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος του Περού, λέγοντας ότι ήθελε να σώσει τη χώρα του από το οικονομικό χάος και μια μαρξιστική εξέγερση. Έχασε στον δεύτερο γύρο από τον Αλμπέρτο Φουτζιμόρι, έναν άγνωστο τότε γεωπόνο και καθηγητή πανεπιστημίου που νίκησε τους εξεγερμένους αλλά αργότερα φυλακίστηκε για εγκλήματα κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διαφθορά.
Απογοητευμένος από την ήττα του, ο συγγραφέας μετακόμισε στην Ισπανία, αλλά εξακολούθησε να ασκεί σκληρή κριτική σε ένα νέο κύμα σκληρών αριστερών ηγετών με επικεφαλής τον τότε πρόεδρο της Βενεζουέλας, Ούγκο Τσάβες.
Το έργο του
Σύμφωνα με το Reuters, στα δεκάδες μυθιστορήματά του, θεατρικά έργα και δοκίμια, ο Βάργκας Λιόσα αφηγήθηκε ιστορίες από διάφορες οπτικές γωνίες και πειραματίστηκε με τη φόρμα -μετακινούμενος μπρος και πίσω στο χρόνο και αλλάζοντας αφηγητές. Το έργο του τον καθιέρωσε ως θεμελιώδη προσωπικότητα μιας γενιάς συγγραφέων που ηγήθηκε της αναγέννησης της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας τη δεκαετία του 1960.
🔴 ÚLTIMA HORA | El novelista peruano Mario Vargas Llosa, de 89 años, ha fallecido este domingo en Lima. El premio Nobel de literatura pasará a la historia como un extraordinario narrador y un influyente intelectual https://t.co/oOsmNb9Jpo
— EL PAÍS (@el_pais) April 14, 2025
Τα βιβλία του εξέταζαν συχνά τις εκνευριστικές σχέσεις μεταξύ των ηγετών και των υπηκόων τους. «Η γιορτή της κατσίκας» (2000) περιγράφει λεπτομερώς το βάναυσο καθεστώς του δικτάτορα της Δομινικανής Δημοκρατίας, Ραφαέλ Τρουχίγιο, ενώ «Ο πόλεμος του τέλους του κόσμου» (1981) αφηγείται την αληθινή ιστορία ενός ιεροκήρυκα, το ποίμνιο του οποίου πεθαίνει σε έναν πόλεμο με τον στρατό της Βραζιλίας τη δεκαετία του 1890.
«Η διανοητική του ιδιοφυΐα και το τεράστιο έργο του θα παραμείνουν αιώνια κληρονομιά για τις μελλοντικές γενιές», ανέφερε η πρόεδρος του Περού, Ντίνα Μπολουάρτε σε ανάρτησή της στο Χ, χαρακτηρίζοντάς τον ως τον «πιο επιφανή Περουβιανό όλων των εποχών».
