Ποιο το κοινό στοιχείο χαρακτήρων φαινομενικά αταίριαστων μεταξύ τους ώστε να επέλθει η τομή και όλοι μαζί να συνυπάρξουν; Τα προσωπικά βιώματα καθενός, ειδεμή εκείνα που τα προσδιορίζει η δυσκολία να τα εκφέρει η γλώσσα καθότι η ψυχή γίνεται τρωτή σαν τα επικοινωνήσει· τα βιώματα αυτά γίνονται λόγος σε στιγμές ανά τη νέα ταινία του Αλεξάντερ Πέιν, σε σενάριο Ντέιβιντ Χέμινγκσον, με τίτλο «Τα παιδιά του χειμώνα» (The Holdovers).
Μία ιστορία συμφιλίωσης και συνύπαρξης, με περιπαιχτικό χιούμορ, με παρέπεμψε εν μέρει στον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών» λόγω της φιγούρας του καθηγητή και της σχέσης που ανέπτυξε στην πορεία με μαθητή του καταδεικνύοντας τη συμβολή των σημαντικών στη ζωή μας καθηγητών στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μας. Το τοπίο αλλά και οι διάλογοι μεταξύ των προσώπων μου υπενθύμισαν την ανάγκη αναζήτησης ζεστασιάς κυρίως εν μέσω χειμώνα και εορτών.
Ερμηνεύω την ελληνική απόδοση του τίτλου της ταινίας –τα παιδιά του χειμώνα– ως τα πρόσωπα κάθε ηλικίας που την περίοδο των χειμερινών εορτών συναισθάνονται περισσότερο ότι είναι παιδιά. Ας μη λησμονούμε τη βαθιά συναισθηματική ανάγκη του ανθρώπου να αγαπήσει και να αγαπηθεί. Σε μία συνυποδηλωτική του ερμηνεία, ο χειμώνας είναι τα τροχοπέδη.
Όπως και εάν έχει, στις χριστουγεννιάτικες διακοπές ενός έτους της δεκαετίας του ’70, σε ένα διακεκριμένο αμερικανικό κολέγιο, ένας δύστροπος καθηγητής αναγκάζεται να παραμείνει στο campus του κολεγίου, επιφορτισμένος με το καθήκον να προσέχει τους λίγους σπουδαστές, οι οποίοι θα περάσουν τις γιορτές μακριά από τις οικογένειές τους.
Σε αυτό το σκηνικό απομόνωσης, η σχέση ανάμεσα στον καθηγητή και τον απείθαρχο αλλά συγχρόνως ιδιοφυή μαθητή –ο οποίος προέρχεται από ένα ασταθές οικογενειακό περιβάλλον– δυναμώνει. Σύντροφός τους, τις ημέρες εκείνες, η αρχιμαγείρισσα του κολεγίου, η οποία θρηνεί για την απώλεια του γιου της στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Από την ταινία «Τα παιδιά του χειμώνα». Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Η λύπη διαδέχεται τη χαρά, η αλήθεια συνυπάρχει με το ψέμα, η τιμωρία αντιπαραβάλλεται με ακόμη μία ευκαιρία για επανόρθωση. Κάθε μία από τις φιγούρες τραβά το δικό της κουπί, ένα στοιχείο κοινό είναι ότι κάθε μία στερείται έναν δεσμό σημαντικό, όπως η αρχιμαγείρισσα έχει χάσει το γιο της.
Εκτός από αυτούς τους τρεις πρωταγωνιστές, η κάμερα του Πέιν εστιάζει σε ένα πρεσπαπιέ, σε βιβλία, σε αρχαία κεραμικά και κυκλαδικά ειδώλια. Στην αρχή της ταινίας διαβάζουμε λέξεις στην αρχαία ελληνική, γραμμένες στον πράσινο πίνακα της τάξης, σε ορισμένα σημεία ακούμε επίσης τον καθηγητή να μιλά την αρχαία ελληνική γλώσσα.
«Είναι η πρώτη ταινία που έχω κάνει όπου κάποιος μιλάει στα αρχαία ελληνικά», δήλωσε ο βραβευμένος με δύο Όσκαρ, ελληνικής καταγωγής σκηνοθέτης και σεναριογράφος, Αλεξάντερ Πέιν κατά τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε της δημοσιογραφικής προβολής της ταινίας του «Τα παιδιά του χειμώνα», στο πλαίσιο του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
«Η ταινία γεννήθηκε από ένα παλιό φιλμ και μία τηλεοπτική σειρά. Η ιδέα προέκυψε όταν είδα ένα σχετικά άγνωστο γαλλικό φιλμ του 1935 του Μαρσέλ Πανιόλ, πριν δώδεκα χρόνια, σε ένα φεστιβάλ. Σκέφτηκα ότι η κεντρική ιδέα ήταν πολύ καλή και θα μπορούσε σε αυτήν να βασιστεί μια νέα ταινία. To έβαλα στη λίστα των ιδεών μου για μελλοντικά πρότζεκτ, χωρίς να κάνω κάτι, μέχρι που πριν πέντε χρόνια διάβασα από έναν σεναριογράφο για μια τηλεοπτική σειρά που διαδραματιζόταν σε ένα οικοτροφείο, έναν κόσμο από τον οποίο δεν είχα καμία εμπειρία. Έτσι, τηλεφώνησα στον Ντέιβιντ Χέμινγκσον και τον ρώτησα αν θα τον ενδιέφερε να γράψει κάτι για μένα», είπε ο Αλεξάντερ Πέιν αναφορικά με την ιδέα της ταινίας.
Από τη συνέντευξη Τύπου για την ταινία του Αλεξάντερ Πέιν, «Τα παιδιά του χειμώνα». Στο πάνελ, αριστερά ο επικεφαλής προγράμματος του Φεστιβάλ, Γιώργος Κρασσακόπουλος, δεξιά ο Αλεξάντερ Πέιν. Φωτ.: Νεκταρία Μαραγιάννη
«Τα παιδιά του χειμώνα» είναι η μόλις δεύτερη ταινία του Ελληνοαμερικανού δημιουργού, στην οποία ο ίδιος δεν έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή του σεναρίου. Πώς αισθάνεται σκηνοθετώντας το σενάριο κάποιου άλλου και όχι το του;
«Δεν θα μου φαινόταν άσχημη ιδέα μέχρι και να γράψει η Τεχνητή Νοημοσύνη ένα σενάριο για λογαριασμό μου», είπε χαριτολογώντας ο Αλεξάντερ Πέιν και συμπλήρωσε: «είμαι εκπαιδευμένος ως σκηνοθέτης, αλλά για να γίνεις δημιουργός, σκηνοθετείς, γράφεις, μοντάρεις. Προτιμώ, όμως, περισσότερο τη σκηνοθεσία. Η γραφή είναι δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία».
Ο πρωταγωνιστής
Μαθητής Λυκείου και πρωτοεμφανιζόμενος στο σινεμά είναι ο βασικός πρωταγωνιστής στην ταινία, ο Ντόμινικ Σέσα. «Η δυσκολία με το κάστινγκ νέων, παιδιών ή εφήβων είναι ότι οι επαγγελματίες από τις τηλεοπτικές σειρές ή τις ταινίες, φαίνονται υπερβολικά ''χολιγουντιανοί''. Σίγουρα δεν φαίνονται αληθινά παιδιά σε μια εφηβική ταινία. Όμως, δεν θέλω να έχω ηθοποιούς στα 20 τους να παριστάνουν τους έφηβους. Θέλω πραγματικούς έφηβους», υπογράμμισε.
Όπως συμπλήρωσε: «ο διευθυντής κάστινγκ είχε δει 800 υποψηφίους. Εγώ είδα ίσως 80. Δεν μας άρεσε κανένας. Έπειτα, επικοινωνήσαμε με τα σχολεία όπου επρόκειτο να κάνουμε γυρίσματα και καλέσαμε τους καθηγητές θεάτρου. Τότε ήταν που εντοπίσαμε τον Ντομινίκ».
Ας μη λησμονούμε τον κομβικό ρόλο του προσώπου που ενσαρκώνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
* Στην νέα ταινία του Αλεξάντερ Πέιν, σε σενάριο Ντέιβιντ Χέμινγκσον, «Τα παιδιά του χειμώνα», πρωταγωνιστούν οι Πολ Τζιαμάτι, ΝταΒάιν Τζόι Ράντολφ και Ντόμινικ Σέσα. *Η ταινία Τα παιδιά του χειμώνα θα προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες από τις 25 Ιανουαρίου 2024, από την Tanweer.
Κεντρική φωτ.: Από την ταινία «Τα παιδιά του χειμώνα». Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
