Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις, το τελευταίο οκτάμηνο, καθορίζονται από την προσωπική περιπέτεια που βιώνει ο Έλληνας ομογενής, δήμαρχος Χειμάρρας Φρέντη Μπελέρης. Το κράτος Δικαίου στην Αλβανία, κατά το ίδιο διάστημα, δοκιμάζεται από την προφυλάκιση του Μπελέρη και ταυτόχρονα από την άρνηση να του χορηγηθεί άδεια ορκωμοσίας ώστε να αναλάβει τα καθήκοντα του δημάρχου.
Η αλβανική επιδίωξη να «εξαφανίσει» τον Μπελέρη αγγίζει τα όρια του πείσματος ή και της εμμονής ως προς τον ίδιο. Και κάνει εντύπωση διότι χαρακτηρίζει την κορυφή της ηγεσίας των Τιράνων και δεν περιορίζεται σε μια διένεξη τοπικού ενδιαφέροντος.
Η συγκυρία το φέρνει να γίνεται ο Μπελέρης, όχι μόνο σύμβολο ελευθερίας αλλά κι ένα δημόσιο πρόσωπο, ομογενής μάλιστα της ελληνικής μειονότητα, στην Αλβανία που «διεμβολίζει» τις σχέσεις της Ελλάδας με τους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικώς με το αίτημα της ένταξης της Αλβανίας στο πλαίσιο της διεύρυνσης των Δυτ. Βαλκανίων.
Στην αντίληψη μάλιστα της ιδιαίτερης προστασίας που επιφυλάσσεται στις εθνικές μειονότητες θα αναμένετο επαυξημένο ενδιαφέρον από την υπέρμαχο ευαίσθητων θεμάτων Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντιθέτως, είμαστε μάρτυρες μιας ευρωπαϊκής ουδετερότητας που αγγίζει τα όρια ψυχρότητας…
Είναι «διμερές σας θέμα» διαμηνύουν οι Βρυξέλλες στην Αθήνα. Ορθώς η κυβέρνηση Μητσοτάκη απαντά πως δεν μπορεί να είναι «διμερές» ένα θέμα, που άπτεται του σεβασμού του κράτους Δικαίου. Όταν μάλιστα η σωστή εφαρμογή του είναι στα βασικά κριτήρια ένταξης ενός κράτους σε μια Ένωση, όπως η Ευρωπαϊκή. Υπάρχουν κράτη εταίροι, που εμφανίζονται να αδημονούν για τη διεύρυνση παραβλέποντας σοβαρές παραμέτρους. Συμβαίνει κατά καιρούς και συμπίπτει να «πρωταγωνιστεί» η Ελλάδα σε μια κίνηση που δημιουργεί την εντύπωση ότι εναντιώνεται σε μεγαλύτερου μεγέθους συμφέροντα.
Τη Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου θα εξεταστεί στο Ειδικό Δικαστήριο το αίτημα Μπελέρη να ορκιστεί δήμαρχος. Εμφανής ο σκοπός της αλβανικής κρατικής διοίκησης, η οποία προκειμένου να στερήσει το δικαίωμά του εξυφαίνει επτάμηνη παλινωδία.
«Κοιτάξτε ένα γαϊτανάκι που κρατάει επτά μήνες. Ο επικεφαλής των φυλακών και ο εισαγγελέας δήλωσαν αναρμόδιοι να επιτρέψουν στον εκλεγμένο δήμαρχο να πάει να ορκιστεί. Παρέπεμψαν το θέμα στο Ειδικό Δικαστήριο για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Το Ειδικό Δικαστήριο απεφάνθη δυο φορές ότι δεν έχει αρμοδιότητα και έστειλε το θέμα στο Πρωτοδικείο Δυρραχίου. Το Πρωτοδικείο έκρινε ότι δεν ξέρει αν έχει αρμοδιότητα και παρέπεμψε το θέμα στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο στις 7 Νοεμβρίου επέστρεψε την υπόθεση στο Ειδικό Δικαστήριο. Είναι σαφές ότι δεν θέλουν να τηρηθεί η λαϊκή εντολή που έχει πάρει ο Φρέντη Μπελέρης», σημείωσε ο Σταύρος Παπασταύρου, υπουργός Επικρατείας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ.
Η δίκη στο Ειδικό Δικαστήριο είναι δίκη παράλληλη με την κύρια που αφορά στην κατηγορία εξαγοράς ψήφων. Η αλβανική κυβέρνηση επικαλείται νόμο που δεν της επιτρέπει να δώσει άδεια ορκωμοσίας στον προφυλακισμένο Φρέντη Μπελέρη, ο οποίος εξελέγη δήμαρχος κατά τη δεύτερη ημέρα της κράτησης του. Το οξύμωρο, και δεν είναι μοναδικό, ότι καθήκοντα δημάρχου εκτελεί, ακόμη, ο ηττηθείς των εκλογών αντίπαλος του Μπελέρη.
«Και είναι ένα επιχείρημα που κάποιοι Ευρωπαίοι εταίροι το υιοθετούν», συνεχίζει ο υπουργός Επικρατείας Παπασταύρου. Όμως, η αλβανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι νόμος δίνει το δικαίωμα στον επικεφαλής διευθυντή της φυλακής να δώσει άδεια σε έναν κρατούμενο να πάει στον γάμο του, είτε σε κηδεία, είτε για εξετάσεις στο νοσοκομείο. Άρα, μια περιοριστική ερμηνεία αυτού του νομικού πλαισίου δεν επιτρέπεται. Στην πραγματικότητα, όμως, όπως και στο δικό μας Σύνταγμα, έτσι και στο αλβανικό Σύνταγμα, στο άρθρο 45 για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι, είναι σαφές ότι αυτή η απαρίθμηση είναι ενδεικτική και όχι εξαντλητική», καταλήγει.
Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως το ζήτημα Μπελέρη είναι βαθύτατα ευρωπαϊκό και δεν είναι διμερές. Η Ελλάδα στηρίζει σταθερά και αταλάντευτα, υπογραμμίζει ο Στ. Παπασταύρου την ενταξιακή προοπτική των Δυτ. Βαλκανίων. «Όλοι κερδίζουμε από την ευρωπαϊκή προοπτική τους και ιδιαίτερα η ελληνική εθνική μειονότητα. Αλλά αυτή η ενταξιακή πορεία έχει κάποιες προϋποθέσεις και κριτήρια. Ο Πρωθυπουργός πήγε στη Σύνοδο Κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου στα Τίρανα στις 16 Οκτωβρίου 2023 και με αποφασιστικό τρόπο έθεσε το πλαίσιο όσον αφορά το ζήτημα Μπελέρη».
Συνεχίζει ο υπουργός Επικρατείας:
«Ο εκλεγμένος πρωθυπουργός της Αλβανίας λέει για τον εκλεγμένο δήμαρχο ότι αδυνατεί να ορκιστεί, καθώς ο νόμος είναι πολύ σαφής ως προς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνεται η ορκωμοσία. Δηλαδή, η εκτελεστική εξουσία, ενώ υπάρχει εν εξελίξει δικαστική διαδικασία πηγαίνει και τους λέει ότι δεν μπορεί να ορκιστεί. Αν δεν είναι αυτό παράβαση βασικών κανόνων του κράτους δικαίου, αν δεν είναι αυτό παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 6, παράγραφος 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου τότε τι είναι;»
Το θέμα της ορκωμοσίας είναι κομβικό στην υπόθεση Μπελέρη. Κι αν ακόμη καταδικαστεί για την κατηγορία που του έχει ασκηθεί δίωξη θα εκτίσει την ποινή του ως δήμαρχος Χειμάρρας. Όμως, επιδιώκεται από την αλβανική εξουσία να μην επιτραπεί αυτή η εξέλιξη.
Η κύρια δίκη του δημάρχου Χειμάρρας αναβλήθηκε προκειμένου να αναζητηθεί και να προσαχθεί στο δικαστήριο ο τρίτος μάρτυρας κατηγορίας, αδελφός του βασικού Αρσέν Ράμα, ο οποίος έχει καταθέσει ότι χρηματίστηκε από την Αστυνομία προκειμένου να προβεί στην κατάθεση εναντίον του Μπελέρη.
Πάντως, όπως καταγράφηκε σε κάμερα η στιγμή της σύλληψης του δημάρχου Χειμάρρας, σε παραλιακό εστιατόριο δυο ημέρες πριν από τις εκλογές, φαίνεται να μην έχει πάνω του κανένα χαρτονόμισμα. Η κατηγορία που αντιμετωπίζει αναφέρει ότι συνεργάτης του Μπελέρη έδωσε 350 Ευρώ στον Ράμα για εξαγορά ψήφων.
Ο Φρέντη Μπελέρης έχει στόφα αγωνιστή. Με ηθικό ακμαίο υπομένει την κράτηση του στις αλβανικές φυλακές και περιμένει την δικαίωση του.
Οι αντοχές του, λένε όσοι τον γνωρίζουν είναι μεγάλων δυνατοτήτων. Δεν κάμπτεται!
Από την άλλη, εάν η Αλβανία επιδιώκει σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα δεν είναι λογικό αυτές να διέπονται από πείσμα.
Ούτε και να καθορίζονται από συναισθηματισμούς που ανάγονται σε κοινωνίες προνεωτερικές.
Δεν είναι συμβατές με την επιδίωξη της να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση…