Στην εφαρμογή τεσσάρων μέτρων αναμένεται να επικεντρωθεί στους επόμενους μήνες η κυβέρνηση με στόχο την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος που έχει προκύψει στην Ελλάδα το τελευταίο χρονικό διάστημα και κυρίως στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Μάλιστα, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, όπου θα αρχίσει η αναζήτηση φοιτητικής στέγης, το πρόβλημα αναμένεται να ενταθεί καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες μεγάλων online μεσιτικών γραφείων οι ανατιμήσεις στα «φοιτητικά ενοίκια» για φέτος ξεκινούν με ένα ποσοστό 10%.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία των επιχειρήσεων που εμπλέκονται στην αγορά ακινήτων, το έλλειμμα στέγης ανέρχεται σε 200.000 περίπου κατοικίες. Από την άλλη πλευρά, η εκτίμηση της ΑΑΔΕ ανεβάζει τον αριθμό των κενών ακινήτων σε 600.000.
Αυτό θα είναι και το πρώτο μέτρο της κυβερνητικής παρέμβασης στον τομέα των ακινήτων, καθώς θεωρείται ότι ο αριθμός αυτός είναι αρκετά μεγάλος και σε περίπτωση που «ανοίξει» στην αγορά θα αλλάξει την εικόνα της προσφοράς και πιθανότατα να σταθεροποιήσει ή και να μειώσει τις τιμές των ενοικίων, καθώς η ζήτηση θα μπορεί να υπερκαλυφθεί.
Αναγκαία προϋπόθεση, βέβαια, είναι η μελέτη των ακινήτων αυτών, καθώς και ο έλεγχός τους ώστε να διαπιστωθεί αν είναι κατάλληλα για κατοίκηση.
Το δεύτερο μέτρο που εξετάζεται, αφορά το θέμα των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, που είναι ιδιαίτερα εμφανές σε συνοικίες ή Δήμους πέριξ του κέντρου της Αθήνας.
Ήδη, σε περιοχές πέριξ του Καλλιμάρμαρου, στο Μετς, στο Παγκράτι, στην Κυψέλη, Εξάρχεια και Νεάπολη αλλά και στο Κουκάκι είναι πολύ δύσκολη η εξεύρεση ακινήτων για ενοικίαση καθώς η βραχυχρόνια μίσθωση έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις. Από κυβερνητικής πλευράς αναφέρεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια μελέτη, η οποία να καταγράφει πού βρίσκονται τα ακίνητα αυτά και τι μορφή έχουν.
Πληροφορίες αναφέρουν πως διαφορετικά θα αντιμετωπίζεται κάποιος ιδιοκτήτης που ενοικιάζει το ακίνητό του για ένα μικρό χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν για να εξασφαλίσει ένα πρόσθετο έσοδο, διαφορετικά κάποια επιχείρηση που νοικιάζει 20 με 30 διαμερίσματα και διαφορετικό κάποιος ιδιοκτήτης βίλας σε ένα θέρετρο που τη νοικιάζει για ολόκληρη τη θερινή σεζόν ή για κάποια τμήματα αυτής.
Υπό σκέψη είναι ακόμη και η παροχή φορολογικών κινήτρων για όσους διαθέτουν κατοικίες σε βραχυχρόνια μίσθωση, οι οποίοι εκτιμώνται σε πάνω από 210.000, πανελλαδικά, προκειμένου να τα επαναφέρουν σε μακροχρόνια μίσθωση.
Παραμένουν οι υψηλές τιμές
Εκτός από την επάρκεια των στεγαστικών ακινήτων, εξακολουθεί να υφίσταται και το πρόβλημα των υψηλών τιμών πώλησης αλλά και ενοικίασης ακόμη και σε περιοχές που παραδοσιακά δε θεωρούνται ακριβές.
Σε ό,τι αφορά την αγορά ακινήτων, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης στην Αττική διαμορφώνεται πάνω από τις 3.000 ευρώ ανά τετραγωνικό. Οι μέσες τιμές ξεκινούν από τις 2.014 ευρώ σε γειτονιές του Πειραιά και ξεπερνούν τις 4.200 ευρώ στα Νότια Προάστια.
Οι τιμές αυτές κρίνονται ως απαγορευτικές, όχι μόνο για τους νέους αλλά ακόμα και για τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους. Δηλαδή ο συνδυασμός υψηλών τιμών αγοράς, ακριβών δανείων και, κυρίως, συμπιεσμένων εισοδημάτων, απομακρύνει το σενάριο της αγοράς κατοικίας από πολλούς, οι οποίοι στρέφονται στην εναλλακτική λύση του ενοικίου.
Βέβαια, και εδώ η κατάσταση δε φαίνεται να διαφοροποιείται καθώς η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίου διαμορφώνεται, πλέον, στα 10,02 ευρώ/ ανά τετραγωνικό μέτρο, πανελλαδικά, όταν τον Δεκέμβριο του 2021 ήταν οριακά πάνω από τα 7 ευρώ. Στην Αττική, η μέση τιμή πλησιάζει τα 12 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Μητρώο ακινήτων και «Σπίτι μου 2»
Τα υπόλοιπα δύο σχεδιαζόμενα μέτρα από την κυβέρνηση που μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση είναι αυτό της δημιουργίας του μητρώου ακινήτων και το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2».
Το σχεδιαζόμενο μητρώο ακινήτων θα είναι μια πλατφόρμα στην οποία θα βρίσκονται όλα τα στοιχεία για κάθε ακίνητο όπου ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να ενημερωθεί για την ιστορία του κάθε ακινήτου, σε ποια τιµή πωλήθηκε, σε ποια µισθώθηκε κλπ. Εκτός των άλλων, το μητρώο αναμένεται ότι θα συμβάλει στην αποκατάσταση της µεγαλύτερης δυνατής διαφάνειας και στην καταπολέµηση της φοροδιαφυγής. Παρά την αύξηση των δηλωθέντων εισοδημάτων από ενοίκια οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες εκτιμούν ότι υπάρχει και άλλη φοροδιαφυγή που θα μπορούσε να περιοριστεί.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα «Σπίτι µου 2» το οποίο έχει ήδη προαναγγελθεί από την κυβέρνηση θα έχει προϋπολογισµό 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,7 δισ. ευρώ αναμένεται να προέλθουν από τους κοινοτικούς πόρους του Ταµείου Ανάκαµψης.
Πρόκειται για έναν νέο κύκλο του προγράμματος «Σπίτι μου», με διευρυμένα ηλικιακά κριτήρια ώστε να περιληφθούν και νοικοκυριά έως 50 ετών, αντί του ορίου των 40 ετών που ίσχυε έως σήµερα. Ακόμη, εξετάζεται η πιθανότητα να διευρυνθούν τα εισοδηµατικά κριτήρια, όπως και τα όρια της αξίας και της ηλικίας του ακινήτου που μπορεί να υπαχθεί στο πρόγραμμα.
