Όταν περνάς την κόκκινη γραμμή, δεν υπάρχει επιστροφή. Βαδίζεις σε μονόδρομο κι όπου σε βγάλει, που λέει και το τραγούδι. Και το πιο πιθανό είναι να βαδίζεις τον δρόμο της απώλειας. Το δράμα βρίσκεται στο ότι αυτή η υπέρβαση της κόκκινης γραμμής πολύ δύσκολα γίνεται αντιληπτή από τον «οδοιπόρο» και τους συνοδοιπόρους του και πολύ πιο εύκολα από τους παρατηρητές. Αυτοί, μακρόθεν, βλέπουν τον γκρεμό, που δεν βλέπουν οι άλλοι. Γιατί κάνω αυτόν τον πρόλογο; Διότι η πολιτική είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα. Ηγέτες και κόμματα συρρικνώθηκαν στην αρχή και εξαερώθηκαν στη συνέχεια, καθώς δεν είχαν την αίσθηση της κατάστασης. Την κρίσιμη στιγμή ή δεν πήραν καμιά απόφαση ή πήραν λάθος αποφάσεις.
Το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αναμενόμενο από το καλοκαίρι του 2023. Η εκλογική του βάση ήταν σαθρή, συγκυριακή, χωρίς ιστορικό βάθος. Δεν ήταν μόνον η αγανάκτηση των μνημονίων που τους οδήγησε στην εξουσία. Ήταν, πρωτίστως, ο σφικτός εναγκαλισμός με την εξουσία της εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ. Όταν διαπίστωσαν ότι το κόμμα τους μπάζει νερά, το εγκατέλειψαν μαζικά, μετακομίζοντας στον ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο κάνουν και σήμερα βλέποντας ότι και ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει κάθε ελπίδα να επιστρέψει στην εξουσία. Διαπαιδαγωγήθηκαν πολιτικά, επί 30 χρόνια, με τη νομή της εξουσίας.
Θυμάμαι την περίοδο 2012-2013 την αγωνία των παλιών στελεχών της ριζοσπαστικής Αριστεράς-- έτσι όπως εκφραζόταν μέσα από τις στήλες της «Αυγής»-- μήπως αυτή η ταχύτατη μαζικοποίηση επιφέρει και την αλλοίωση της ιδεολογικής φυσιογνωμίας του κόμματος. Φόβοι που αποδείχθηκαν αληθινοί, όμως κόμματα ιδεολογικής καθαρότητας είναι κόμματα διαμαρτυρίας και διακηρύξεων και όχι κόμματα εξουσίας.
Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ — ή όπως αλλιώς θέλουν να τον βαφτίσουν — δεν είναι ούτε κόμμα εξουσίας ούτε κόμμα ιδεολογικής καθαρότητας. Υποθέτω ότι ούτε οι ίδιοι ξέρουν πλέον τι είναι. Για αυτό, και όπως έχω γράψει κατ΄ επανάληψη, αυτήν τη στιγμή εκεί μέσα μαλώνουν για την καρέκλα. Τώρα τελευταία το παραδέχονται δημοσίως και πολλά στελέχη του.
Η συνέχεια, με βάση την προϊστορία του χώρου, είναι γνωστή. Νέα διάσπαση προ των πυλών, η τρίτη, αν δεν κάνω λάθος, από το 2015. Και ελάχιστη σημασία έχει ποιος θα φύγει και ποιος θα μείνει, κρατώντας τα κλειδιά του κόμματος, αν εξαιρέσουμε τον παρά. Την κρατική επιχορήγηση, περί τα 4.000.000, όπως γράφτηκε. Και με τη φόρα που έχουν πάρει, αυτές οι μίνι διασπάσεις θα συνεχιστούν. Τα έχει αυτά ο χώρος. Ας ανατρέξει κάποιος στην πορεία του ΚΚΕ εσωτερικού και θα δει εκείνα τα γεγονότα να επαναλαμβάνονται και σήμερα.
Και όλος αυτός ο κόσμος που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ το 2019 (31%) και το 2023 (17,5%), πού θα πάει; Πού θα στεγαστεί; Να ένα καλό ερώτημα, που είναι πολύ πρόωρο για να απαντηθεί. Πάντως, την ανασύνταξη του χώρου τη βλέπω λίγο δύσκολη, που θα γίνει ακόμα δυσκολότερη με ένα αξιόπιστο ΠΑΣΟΚ. Γιατί εκεί παίζεται το μεγάλο στοίχημα.