Με αφορμή την παγκόσμια έκθεση της Goldman Sachs για την ασφαλιστική αγορά ο Giorgio Albrecht, διευθυντής του ασφαλιστικού κλάδου της επενδυτικής τράπεζας, μιλάει στο Liberal για τις προοπτικές του. Αναλύει τις επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης, της κλιματικής κρίσης, του πληθωρισμού και των γεωπολιτικών εντάσεων, ενώ εκτιμά ότι οι κεντρικές τράπεζες μέσα στο έτος θα αρχίσουν τις μειώσεις επιτοκίων. Επιπροσθέτως, τονίζει πως μια μικρή ύφεση δεν θα επηρεάσει τα assets, και αναφέρεται στα παγκόσμια trends της ασφαλιστική αγοράς.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Διάβασα την πρόσφατη έκθεση της Goldman Sachs για την ασφαλιστική αγορά. Πώς επηρεάζουν οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και η πολιτική των κεντρικών τραπεζών τον κλάδο;
Τα γεωπολιτικά γεγονότα που εξετάζουμε στη μελέτη αποτελούν και έναν από τους κύριους μακροοικονομικούς κινδύνους που επηρεάζουν τον τομέα κάτι που φαίνεται σε όλο τον κόσμο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ακόμη στη Νότια Ευρώπη, όπως στην Ιταλία και στην Ελλάδα.
Τα δεδομένα που αναφέρατε επηρεάζουν τον ασφαλιστικό τομέα, καθώς δημιουργείται αβεβαιότητα που δεν είναι απαραίτητη. Το βλέπουμε από τις πολιτικές εξελίξεις, από τις επερχόμενες εκλογές στις ΗΠΑ, αλλά και από το γεγονός ότι είμαστε σε μια χρονιά διενέξεων που επηρεάζουν τον κόσμο.
Και μιλάμε για διενέξεις όπως αυτήν στη Μέση Ανατολή. Η αβεβαιότητα έχει κατευθυνθεί στον ασφαλιστικό τομέα και συγκεκριμένα, για παράδειγμα σε εταιρείες που ασφαλίζουν πλοία. Επίσης, οι εκλογές πάντα δημιουργούν κλίμα αβεβαιότητας.
Νομίζω ότι η διαφορά της φετινής χρονιάς από την περσινή είναι ότι, όπως δείχνει και η μελέτη, άρχισε με μια δόση αισιοδοξίας και οι διάφορες ανησυχίες είναι χαμηλότερες.
Μια διαφορά είναι επίσης ότι οι πολίτες γνωρίζουν πότε περίπου οι κεντρικές τράπεζες θα μειώσουν τα επιτόκια ή ακόμη ότι μπορεί να αποφευχθεί η ύφεση στην οικονομία. Όπως φάνηκε στη μελέτη από τις απαντήσεις όσων συμμετείχαν, ο μόνος παράγοντας που απομένει είναι αυτός της πολιτικής κατάστασης.
Παρατήρησα στη μελέτη ότι η τάση των ιδιωτικών πιστώσεων βαίνει αυξανόμενη. Θα ήθελα να ρωτήσω, ποιος είναι ο λόγος αυτής της ανόδου;
Είναι μια ισχυρή τάση και σημαντική. Είναι αληθές ότι συμβαίνει αυτό σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο Ευρώπης, καθώς και στη Νότια Ευρώπη. Υπάρχουν ορισμένοι λόγοι για την τάση αυτή. Ο πρώτος οφείλεται στο ευνοϊκό περιβάλλον για τις ιδιωτικές πιστώσεις που προβλέπεται από το ρυθμιστικό καθεστώς που ισχύει για τις κινήσεις κεφαλαίων στην Ευρώπη.
Ο δεύτερος λόγος είναι οι ελκυστικές αποδόσεις για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Έτσι οι ιδιωτικές πιστώσεις δημιουργούν υψηλότερες αποδόσεις με ένα σταθερό, μελλοντικό προφίλ εισροής κεφαλαίων, κάτι που είναι πολύ καλό για τις ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς μπορούν να το διαχειριστούν ευκολότερα.
Για να δώσω ένα παράδειγμα: Το spread είναι περίπου το ίδιο, περί τις 600 με 700 μονάδες βάσης από το βασικό επιτόκιο και προσφέρει μεγαλύτερη διασπορά του κινδύνου. Έτσι στην Ευρώπη, υπάρχει ενδιαφέρον από πολλές εταιρείες που επιθυμούν να συμμετέχουν στην πραγματική οικονομία.
Στη Νότια Ευρώπη έχουμε δει αυτήν την τάση να γίνεται αρκετά σημαντική, τα τελευταία χρόνια, πρώτα στην Ιταλία. Τώρα ακόμη και στην Ελλάδα έχει αρχίσει να εμφανίζεται η τάση με το άνοιγμα της αγοράς και έχουμε δει αρκετούς να προσπαθούν να εκμεταλλευθούν το εργαλείο του private credit. Το ίδιο ισχύει και για την υπόλοιπη Ευρώπη. Συνολικά στην Ευρώπη η χρήση του private credit βρίσκεται ανάμεσα στο 10 με 20%. Στη νότια Ευρώπη έχουμε μείνει πίσω, αλλά σταδιακά θα κερδίσουμε έδαφος λόγω ακριβώς των υψηλότερων και σταθερών αποδόσεων και της διασποράς του κινδύνου.
Πώς η κλιματική κρίση επηρεάζει την ασφαλιστική αγορά;
Η κλιματική αλλλαγή πρέπει να αντιμετωπίζεται χωριστά για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Για την Ευρώπη ήταν πάντα ένα σημαντικό θέμα.
Σημαντικό ρόλο έχουν οι ρυθμιστικές αρχές. Βλέπουμε τους Ευρωπαίους ρυθμιστές να ζητούν όλο και περισσότερα σε ό,τι αφορά τα ζητούμενα για τον στόχο της βιωσιμότητας των ασφαλιστικών εταιρειών. Υπάρχουν πολλά ισχυρά ρυθμιστικά δεδομένα. Δεύτερον, στην Ευρώπη, ειδικά για τις ασφαλιστικές εταιρείες που διαθέτουν δεδομένα, υπάρχει ένα δίκτυο που αποτελείται από επενδυτές και μετόχους, οι οποίοι μπορούν να ελέγξουν τι επηρεάζει την επένδυση και να επιλέξουν τι επεκτάσεις μπορούν να κάνουν, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα.
Ο επίμονος πληθωρισμός επηρεάζει τον κλάδο; Επίσης, υπάρχει ο κίνδυνος στην οικονομία για στασιμοπληθωρισμό;
Πέρυσι ο πληθωρισμός ήταν το βασικό πρόβλημα για όλες τις ασφαλιστικές εταιρίες. Προκειμένου να γίνει αυτό κατανοητό θα αναφερθώ στην τοπική αγορά στην Ελλάδα. Είδαμε τις τιμές των ακινήτων, αλλά και των υπηρεσιών υγείας να παρουσιάζουν μεγάλη άνοδο.
Έτσι όταν μια ασφαλιστική εταιρεία θέλει να κοστολογήσει μια αξίωση για κάτι που θα συμβεί, είτε αυτό είναι πλημμύρες, είτε σεισμός, είτε τυφώνας, είτε αν κάποιος ασφαλισμένος χρειάζεται ιατρική φροντίδα, τότε η αξίωση αυτή κοστολογείται με βάση τις τρέχουσες τιμές της αγοράς. Έτσι οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να πληρώσουν μεγαλύτερες αποζημιώσεις. Επομένως το σημαντικό αυτό θέμα, για τις ασφάλειες εκτός από αυτές του κλάδου Ζωής, έγινε η αιτία πολλές εταιρείες να προσπαθούν να ρυθμίσουν κατάλληλα τις τιμές.
Σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις βλέπουμε ότι ο πληθωρισμός ήδη έχει αρχίσει να υποχωρεί. Βρισκόμαστε σε μια φάση όπου ο πληθωρισμός τείνει να ισορροπήσει. Έτσι δεν δημιουργεί ιδιαίτερο πρόβλημα για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Στην πραγματικότητα αν κάποιος ρίξει μια ματιά στον μακροοικονομικό κίνδυνο, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της έρευνας, θα δει ότι μόνο σε παγκόσμιο επίπεδο ανεβαίνει η ανησυχία. Σε τοπικό επίπεδο η κατάσταση είναι περισσότερο διαχειρίσιμη.
Στην έκθεση της Goldman Sachs το 50% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η οικονομία των ΗΠΑ θα εισέλθει σε μια περίοδο ύφεσης τα επόμενα δύο με τρία χρόνια. Ποια η άποψη σας και πώς πιστεύετε ότι θα επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία; Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας παγκόσμιας κρίσης δεδομένης της αναιμικής ανάπτυξης και του πληθωρισμού;
Στην πραγματικότητα ο κίνδυνος ύφεσης ήταν αναμενόμενος για την πλειοψηφία. Ο ασφαλιστικός κλάδος αισθάνεται περισσότερο άνετα με την αύξηση του κινδύνου. Κυρίως με τη διάρκεια του κινδύνου. Γι αυτό και δεν εκφράζεται φόβος σχετικά με το αν η ύφεση έρθει. Σε περίπτωση μικρής ύφεσης δεν σημαίνει ότι θα επηρεαστούν οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων.
Πώς επηρεάζει η Τεχνητή Νοημοσύνη τις λειτουργίες, αλλά και τις αποφάσεις των εταιρειών του ασφαλιστικού κλάδου;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέματα στη σημερινή εποχή. Πάντα ρωτάμε στις έρευνες μετά τον κίνδυνο για επενδύσεις του ασφαλιστικού κλάδου, αν κάνουν επενδύσεις σε AI. Και προκαλεί έκπληξη ότι το 50% των απαντήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο αναφέρουν ότι έχουν προγραμματίσει επενδύσεις σε ΑΙ, ενώ ένα 20% αναφέρει ότι ήδη έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις σε AI και εφαρμόζει διαδικασίες.
Ένας από τους βασικούς λόγους είναι η μείωση του λειτουργικού κόστους. Στον ασφαλιστικό κλάδο η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική στη διαχείριση πελατών, στην εξυπηρέτηση μέσω webchat. Πολύ χρήσιμη στο συντονισμό όλων των λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένου του underwriting. Είμαστε βέβαιοι ότι στον ασφαλιστικό κλάδο η Τεχνητή Νοημοσύνη θα φέρει αρκετές ωφέλειες. Στο μέλλον θα βοηθήσει πολύ τον κλάδο, γενικά.
Θα μπορούσατε επιγραμματικά να αναφέρετε τρεις κινδύνους και τρεις ευκαιρίες για τις ασφαλιστικές εταιρείες σε βάθος τριετίας;
Τα εργαλεία για τις επενδύσεις θα βοηθήσουν σημαντικά στην επέκταση του ασφαλιστικού κλάδου, η οποία έχει ξεκινήσει από την περίοδο της κρίσης. Οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν την ευκαιρία να επεκταθούν τόσο στη βόρεια, όσο και στις χώρες της νότιας Ευρώπης. Ειδικά στη νότια Ευρώπη έχουν μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης στον τομέα των private assets.
Έτσι, η πρώτη ευκαιρία είναι η διαχείριση περιουσιακών στοιχείων. Η δεύτερη, αφορά, ειδικά τη Νότα Ευρώπη, στον τομέα της παροχής προϊόντων αναφορικά με συντάξεις. Να προσπαθήσει, δηλαδή να βρει λύσεις για συνταξιούχους. Έτσι οι εταιρείες που απασχολούν εργαζόμενους μπορούν να επιλέξουν μέσα από μια γκάμα συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. Αποτελεί μια πρόκληση για τον κλάδο η δημιουργία και προσφορά νέων καινοτόμων συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, τα οποία μπορεί να ενσωματώνουν επενδύσεις όπως private asset ή private equity, προς όφελος των συνταξιούχων.
Η τρίτη ευκαιρία αφορά τη βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή. Η ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή έχει ήδη επιστήσει την προσοχή των επιχειρήσεων στο θέμα αυτό. Ζητούν περισσότερες πληροφορίες , περισσότερες λεπτομέρειες.
Στην Goldman Sachs είμαστε υπερήφανοι γι αυτό καθώς διαθέτουμε τη μεγαλύτερη πλατφόρμα, παγκοσμίως, σε «πράσινα» ομόλογα, δηλαδή ομόλογα για τη βιωσιμότητα τα οποία εκδίδονται στην Ευρώπη. Έχουμε καταφέρει να συγκεντρώσουμε περιουσιακά στοιχεία αξίας 4 δισ. ευρώ. Παράλληλα λειτουργούμε και ως συνεργάτες στο κομμάτι της εξεύρεσης λύσεων για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και αυτό είναι μια μεγάλη ευκαιρία και για τους πελάτες μας. Υπάρχουν και άλλοι θεσμικοί επενδυτές, όπως εμείς, που ήδη κάνουν αυτήν τη δουλειά. Επίσης προσφέρουμε και συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη βιωσιμότητα προς τις επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους, σύμφωνα με την ασφαλιστική έρευνα ο πιο σημαντικός για τον κλάδο είναι οι γεωπολιτικές εντάσεις. Οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι αρκετά σύνθετοι οργανισμοί. Υπάρχει ο ευρωπαϊκός ρυθμιστής της αγοράς, ο τοπικός ρυθμιστής, οπότε πάντα έχεις τον κίνδυνο να χάσεις κάτι που δεν έχεις προβλέψει.
Έτσι η Goldman Sachs με την πλατφόρμα που διαθέτει μπορεί να εξασφαλίσει στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις - πελάτες της ότι «όλα τα κομμάτια είναι εκεί».
Η έρευνα είναι ένα καλό παράδειγμα, καθώς συνδυάζει τα πάντα από επενδύσεις ως την Τεχνητή Νοημοσύνη και το ESG και συνεπώς μειώνει τον κίνδυνο των απωλειών.
Αντιλαμβάνομαι ότι η ελληνική αγορά είναι πολύ μικρή. Ωστόσο, θα ήθελα να μου πείτε πώς θα την προσεγγίσετε και ποιες είναι οι προοπτικές της
Για εμάς η ελληνική ασφαλιστική αγορά είναι πολύ σημαντική. Η Goldman Sachs έχει ανοίξει γραφείο στην Αθήνα, με στελέχη εξειδικευμένα στη συγκεκριμένη αγορά για τους υφισταμένους πελάτες μας, μεταξύ των οποίων και η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της Ελλάδας. Εστιάζουμε στην ελληνική αγορά καθώς πιστεύουμε ότι η αγορά «ανοίγει», η οικονομία αναπτύσσεται.
Είναι, πραγματικά, μια πολύ καλή αγορά με ευκαιρίες. Μελετάμε τις επενδύσεις σε privare assets και είμαστε και εστιασμένοι στα προϊόντα unit linked. Ακόμη υπάρχουν συνταξιοδοτικές ανάγκες και άλλες ευκαιρίες. Βέβαια, αν συγκρίνει κάποιος την ελληνική αγορά με αυτή των ΗΠΑ μπορεί να πει ότι είναι μικρή, αλλά είναι μια ενδιαφέρουσα αγορά, έντονα αναπτυσσόμενη.
Για εμάς είναι μια σημαντική αγορά και είμαστε υπερήφανοι που έχουμε αναπτύξει δεσμούς. Είναι μια αγορά που την ερευνούμε ώστε να βρούμε σημαντικές ευκαιρίες. Θα έλεγε κανείς ότι είναι μια αγορά με αρκετές ομοιότητες με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές. Και πάντα εστιάζουμε στην καινοτομία και στη ρύθμιση προκειμένου ο τομέας να βρίσκεται σε ανταγωνισμό με την υπόλοιπη Ευρώπη. Τόσο η ελληνική, όσο και η ιταλική ασφαλιστική αγορά μπορεί να είναι αναπτυσσόμενες, αλλά προσπαθούν να φθάσουν στο επίπεδο των αγορών της υπόλοιπης Ευρώπης.
Τέλος, πολλοί αναλυτές αναφέρουν ότι η ευρωζώνη βρίσκεται προ μιας νέας κρίσης χρέους, με αδύναμους κρίκους τη Γαλλία , την Ιταλία και το Βέλγιο. Αν αυτό συμβεί πώς θα αντιδράσει η ασφαλιστική αγορά και πώς εσείς θα προσαρμοστείτε στον κίνδυνο αυτό;
Αυτό που έκαναν οι ασφαλιστικές εταιρείες, κυρίως στις χώρες της Νότιας Ευρώπης ήταν να επενδύουν σε τοπικό επίπεδο. Αυτό δημιούργησε πολύ συγκεντρωμένες εκθέσεις. Εάν υπήρχε κάποιο πρόβλημα με το χρέος, τότε βρίσκονταν εγκλωβισμένες.
Αυτό δείχνει ότι η γεωγραφική διασπορά του κινδύνου είναι πολύ σημαντική, επίσης το να βλέπεις πέρα από την οικονομία της χώρας σου είναι εξίσου σημαντικό. Στην Ευρώπη η συγκέντρωση σε ορισμένες αγορές φθάνει το 50%, ενώ πρέπει να είναι ακόμη και κάτω από το 30%. Ειδικά στις χώρες της Νότιας Ευρώπης είμαστε στο 30 με 50%, που σημαίνει ότι υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω γεωγραφική διασπορά. Είναι πολύ σημαντικό να διασπείρεις τον κίνδυνο όταν υπάρχουν τέτοιου είδους σημαντικά προβλήματα.
