Τόπος απαράμιλλης ομορφιάς, πολυτάραχης και πλούσιας ιστορίας, το Καστελλόριζο γίνεται το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου ο ιδανικός προορισμός για τους κινηματογραφόφιλους, ειδεμή τους λάτρεις του ντοκιμαντέρ. Λίγα μόλις μέτρα από τη θάλασσα στήνονται καρέκλες μπροστά από οθόνη προβολής, γίνονται συζητήσεις επί των ταινιών με αποτέλεσμα ντόπιοι και τουρίστες να γίνονται με τη σειρά τους ένα κοινό καθότι τους ενώνει ο «έρωτας» για την 7η Τέχνη. Και αυτά, χάρη στο Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου.
Φέτος, είναι η 8η συνεχόμενη χρονιά που οι νύχτες στο Καστελλόριζο «ντύνονται» με προβολές ντοκιμαντέρ από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, και έτσι το Καστελλόριζο γίνεται ξανά κινηματογραφικό και πολιτιστικό κέντρο διεθνούς εμβέλειας.
Γιατί, όμως, η διοργάνωση ενός φεστιβάλ ντοκιμαντέρ –εν προκειμένω του Beyond Borders - Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου– στο ακριτικό νησί; Η ιστορία πάει λίγα χρόνια πίσω, οπότε και το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών –που είναι ο κύριος διοργανωτής του Φεστιβάλ– «δημιούργησε ένα ντοκιμαντέρ που αφορούσε στο Καστελλόριζο και θελήσαμε να προβληθεί στο ίδιο το νησί. Όταν γνωρίσαμε αυτόν τον τόπο μαγευτήκαμε και αρχίσαμε να ψάχνουμε έναν βιώσιμο τρόπο ώστε κάθε χρόνο να προβάλλουμε την ομορφιά και την Ιστορία του.
Μην ξεχνάμε, πως το ακριτικό μας νησί έως και το 1922 άκμαζε στις τέχνες και στα γράμματα, και το φεστιβάλ στοχεύει να αναδείξει το Καστελλόριζο στα πέρατα της οικουμένης, ώστε να λάβει τη θέση που του αξίζει στο πολιτιστικό γίγνεσθαι» διηγείται στο Liberal η καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ, Ειρήνη Σαρίογλου.
Πηγή φωτ.: Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου
Όπερ και εγένετο, λοιπόν, το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου. Η 8η του διοργάνωση έχει ξεκινήσει από τις 20 Αυγούστου και ολοκληρώνεται στις 27 του μήνα, διάστημα κατά το οποίο το πρόγραμμα περιλαμβάνει προβολές 30 ελληνικών, διεθνών και παγκόσμιων πρεμιέρων στο επίσημο και στο μicro διαγωνιστικό τμήμα.
Όσο για τις θεματικές αυτών των ταινιών είναι προσωπικά και πολιτικά διλήμματα, η μνήμη, η πίστη, ο πόλεμος, η προσφυγιά, οι εμφύλιες συγκρούσεις, οι προκλήσεις της τεχνολογίας και της παγκοσμιοποίησης, ο ρατσισμός, οι έμφυλες ταυτότητες, η δικαιοσύνη –μεταξύ άλλων.
«Συνολικά, φέτος το Φεστιβάλ δέχθηκε 835 συμμετοχές από 93 διαφορετικές χώρες» αναφέρει στο Liberal η Ειρήνη Σαρίογλου ερωτηθείσα για τη φετινή διοργάνωση και τις καινοτομίες της. Όπως συνεχίζει, «πέρα από την κεντρική σκηνή του διαγωνιστικού τμήματος και την σκηνή του Πανοράματος, όπου προβάλλονται εξαιρετικά ντοκιμαντέρ εκτός διαγωνισμού, προστέθηκε για πρώτη φορά και η σκηνή micro, όπου διαγωνίζονται ταινίες τεκμηρίωσης μικρού μήκους».
Ακόμη, χάρη στους καταξιωμένους επαγγελματίες του χώρου, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που απαρτίζουν τα μέλη των κριτικών επιτροπών, «απλοί σινεφίλ και ανερχόμενοι καλλιτέχνες έχουν την ευκαιρία απολύτως δωρεάν να συμμετάσχουν σε κινηματογραφικά εργαστήρια και επιμορφωτικά σεμινάρια, διευρύνοντας τις γνώσεις τους σχετικά με τα στάδια παραγωγής και υλοποίησης μιας επιτυχημένης ταινίας τεκμηρίωσης», σημειώνει η κα. Σαρίογλου.
Πηγή φωτ.: Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου
Άλλες καινοτομίες; «Για πρώτη φορά διεξάγεται κατά τη διάρκεια των προβολών και σε καθημερινή βάση, η δράση Critics’ Corner· στο πλαίσιο αυτής, διακεκριμένα μέλη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) συνομιλούν με επαγγελματίες και το κοινό για τις ταινίες που προβλήθηκαν το προηγούμενο βράδυ στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ». Έτσι ανταλλάσσονται απόψεις και το βλέμμα συνεχίζει να εκπαιδεύεται στην 7η Τέχνη.
«Μια ακόμη καινοτομία αποτελεί το ''Beyond Storytelling'', όπου με θεματική το Καστελλόριζο και με την καθοδήγηση έμπειρων επαγγελματιών, φοιτητές από διάφορα πανεπιστήμια στο πλαίσιο του συγκεκριμένου κινηματογραφικού εργαστηρίου, δημιουργούν τη δική τους ταινία τεκμηρίωσης μικρού μήκους. Φέτος, συνεργαζόμαστε με το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και το Queens του Kingston στον Καναδά», μας αναφέρει η κα. Σαρίογλου και σημειώνει τη θέσπιση νέων βραβείων.
Πηγή φωτ.: Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου
Από την εφετινή διοργάνωση δεν θα μπορούσε να λείπει το ιστορικό στοιχείο –εξ ου και ο κύριος διοργανωτικός του φορέας, το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα αφιέρωμα στην επέτειο των 100 χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών· επίσης, το πρόγραμμα του φεστιβάλ πλαισιώνεται από εικαστικές εκθέσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, συναυλίες και ποικίλες παράλληλες δράσεις που καταδεικνύουν ότι το Φεστιβάλ δεν προωθεί μόνο την κινηματογραφική τέχνη αλλά και τον πολιτισμό γενικότερα.
Στους τιμώμενους, το κρατικό κανάλι της Γερμανίας, ZDF, η Σχολή Κινηματογράφου του Μονάχου, το Αρχαιολογικό, Εθνογραφικό και Ιστορικό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Κύπρου, και ο Καναδάς ως «τιμώμενη χώρα».
Αν μη τι άλλο, προβολές, δράσεις και νέες διεθνείς συνεργασίες που καταδεικνύουν τη συμβολή του Beyond Borders στο πολιτιστικό αποτύπωμα της Ελλάδας, στη διάδοση της 7ης Τέχνης και τη διατήρηση της μνήμης.
«Η ιστορική αφήγηση ξεκίνησε από τον Ηρόδοτο που ζούσε στην Αλικαρνασσό, ενώ το θέατρο –ο πατέρας του κινηματογράφου– ξεκίνησε από την Ελλάδα. Τι καλύτερο λοιπόν από το να θεσπίσουμε το φεστιβάλ στο Καστελλόριζο, απέναντι από την πατρίδα του Ηρόδοτου, ένα νησί με απαράμιλλη ιστορία, με χιλιάδες, κάποτε, κατοίκους, φημισμένες σχολές, όπως η αργυροχρυσοχοΐα. Αυτήν την ιστορία προσπαθούμε να αναβιώσουμε εδώ», όπως υπογράμμισε η κα. Σαρίογλου κατά την τελετή έναρξης του Φεστιβάλ, την Κυριακή.
Η Ειρήνη Σαρίογλου. Πηγή φωτ.: Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου
Αναλυτικό πρόγραμμα του Beyond Borders - Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου, εδώ.
Κριτικές επιτροπές
Τη φετινή κριτική επιτροπή του επίσημου διαγωνιστικού τμήματος απαρτίζουν οι Wolfgang Bergmann (Εκτ. Διευθυντής ARTE Γερμανίας, Πρόεδρος της Επιτροπής), Εύα Στεφανή (Σκηνοθέτρια/Ακαδημαϊκός), Karin Jurschick (Σκηνοθέτρια/Ακαδημαϊκός), Σταύρος Παπαγεωργίου (Σκηνοθέτης/Καλλιτεχνικός Διευθυντής του AEI Cyprus Film Festival) και Jordan Paterson (Σκηνοθέτης/Παραγωγός).
Στην κριτική επιτροπή FIPRESCI συμμετέχουν οι κριτικοί Senem Erdine (Altyazi, Τουρκία), Davide Magnisi (CineCritica, Ιταλία) και Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (LIFO, MEGA TV, COSMOTE TV), ενώ η κριτική επιτροπή του μicro αποτελείται από τους/τις Peter Arens (Υπεύθυνο του προγράμματος Ιστορίας και Επιστήμης, ZDF Γερμανική Ραδιοτηλεόραση, Πρόεδρο της Επιτροπής), Pelin Esmer (Σκηνοθέτρια), Marcin Malatynski (Ακαδημαϊκό/Παραγωγό), Αφροδίτη Καϊράκη (Ακαδημαϊκό) και Πάνο Δενδραμή (Σκηνοθέτη/Καθηγητή Κινηματογράφου).
Πηγή φωτ.: Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου
Κύριος φορέας διοργάνωσης είναι το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) σε συνεργασία με την Ecrans des Mondes (Παρίσι), ενώ πολύτιμη είναι η συνδρομή φορέων παγκόσμιου βεληνεκούς (ZDF,ARTE, BBC, RAI TV, Movies that Matter, IDF Prague, PHOENIX, FIPRESCI, Ecrans des Mondes κ.ά.).
Την τελευταία τριετία, το Φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Πηγή κεντρικής φωτ.: Beyond Borders - Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου
