Στις 11 Μαΐου 1997 ξεδιπλώθηκε μια μαεστρική παρτίδα σκάκι που έμελλε να αλλάξει όχι μόνο την εικόνα που έχουμε για τις μηχανές, αλλά και για τους εαυτούς μας ως νοήμονα όντα. Ήταν στην έβδομη κίνηση του κρίσιμου έκτου παιχνιδιού όταν ο υπολογιστής Deep Blue της IBM «θυσίασε» το άλογό του, καταστρέφοντας την αμυντική τακτική του Γκάρι Κασπάροφ και
αναγκάζοντάς τον να παραιτηθεί σε λιγότερο από είκοσι κινήσεις.
Εξίσου σημαδιακή ημερομηνία μπορεί να αποδειχθεί και η 20η Αυγούστου 2020. Και αυτό γιατί τα AlphaDofight Trials που διοργάνωσε η DARPA (Υπηρεσία Προηγμένων Αμυντικών Ερευνητικών Προγραμμάτων) του αμερικανικού Πενταγώνου, είχαν ξεκάθαρο νικητή: η Τεχνητή Νοημοσύνη συνέτριψε έναν πιλότο της αμερικανικής Εθνοφρουράς, με πάνω από 2.000 ώρες πτήσης σε F-16, με σκορ 5-0 σε ισάριθμες αερομαχίες που ενεπλάκησαν οι δύο αντίπαλοι.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη που χρησιμοποιήθηκε ήταν ένα λογισμικό της εταιρείας Heron. Απέναντί της βρέθηκε ο Banger, όπως είναι το κωδικό όνομα του πιλότου τα στοιχεία του οποίου δεν δημοσιοποιήθηκαν. Άνθρωπος και μηχανή αναμετρήθηκαν σε πέντε διαφορετικά βασικά σενάρια εναέριας μάχης, με μόνο περιορισμό να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα πυροβόλα των αεροσκαφών και όχι πυραύλους. Πρόκειται για τα λεγόμενα dogfights, στη διάρκεια των οποίων οι αντίπαλοι βρίσκονται σε κοντινή απόσταση έχοντας οπτική επαφή μεταξύ τους.
The AlphaDogfight Trials have concluded! Congratulations to Heron Systems whose AI agent won the championship among the systems competitors and then beat our F-16 pilot in five straight simulated dogfights in the man-vs-machine finale. The event is here: https://t.co/MRvwUmpgj6 pic.twitter.com/ad47YvMe5Z
— DARPA (@DARPA) August 20, 2020
Σε κάθε σενάριο η Τεχνητή Νοημοσύνη κατόρθωσε να «κλειδώσει» και να καταρρίψει εικονικά τον άνθρωπο. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο αλγόριθμος λειτουργούσε πάντοτε εντός των ορίων του F-16, που έχει σχεδιαστεί με τη σειρά του για να λειτουργεί εντός των ορίων της ανθρώπινης φυσιολογίας. Σε διαφορετική περίπτωση η κατάρριψη είναι σίγουρο ότι θα ερχόταν ακόμα πιο γρήγορα.
Εξίσου εντυπωσιακό, αν όχι ανησυχητικό, είναι το γεγονός ότι ο αλγόριθμος παρουσίασε εξαιρετικά επιθετικό προφίλ πτήσης, το οποίο μάλιστα βελτίωνε μετά από κάθε γύρο, σύμφωνα με τους επιτελείς της DARPA. Ο πιλότος της Εθνοφρουράς διαπίστωσε την αλλαγή στη συμπεριφορά του λογισμικού και προσπάθησε να αντιδράσει υιοθετώντας με τη σειρά του και αυτός πιο επιθετικές τακτικές. Μάταιος κόπος, αφού σε κάθε περίπτωση βρισκόταν ένα βήμα πίσω.
Οι εικονικές ασκήσεις της DARPA εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο των προσπαθειών που κάνουν οι ΗΠΑ προκειμένου να ενσωματώσουν στις ένοπλες δυνάμεις τους συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης τα οποία σε βάθος χρόνου θα αντικαταστήσουν τους ανθρώπους. Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο τεχνικά, κυρίως όμως εγείρει σοβαρά ηθικά διλήμματα.
Πράγματι, η δημιουργία μιας μηχανής που θα μπορεί να εξουδετερώνει ανθρώπους χωρίς να ελέγχεται από άλλους ανθρώπους είναι πέρα και πάνω από κάθε πλαίσιο και κανόνα πολέμου που έχει θεσπίσει διαχρονικά η ανθρωπότητα, στη συγκρουσιακή ιστορία της. Ωστόσο το δέλεαρ είναι μεγάλο αφού στον πόλεμο η αποτελεσματικότητα και ο περιορισμός των φίλιων απωλειών, είναι στην πραγματικότητα οι μόνοι απαράβατοι κανόνες.
Δείτε τις πέντε καταρρίψεις στο 2:41:42 του παρακάτω βίντεο
