Του Γιάννη Παλιούρη
Είναι αργός για τα σημερινά δεδομένα, έχει βιολογικά όρια που δεν επιδέχονται βελτίωση, αλλά είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η εξέλιξη. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος διαθέτει χαρακτηριστικά και ποιότητες, όπως η φαντασία και η ικανότητα αναγνώρισης του Εγώ, που τον καθιστούν ανώτερο από οποιονδήποτε αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης. Γιατί να μην τον «αντιγράψουμε» λοιπόν;
Αυτό σκέφτηκαν οι… εγκέφαλοι ερευνητών στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan στο Ισραήλ και η έρευνά τους απέδωσε μερικά πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα.
Χρησιμοποιώντας καλλιέργειες νευρώνων – οι στοιχειώδεις λειτουργικές μονάδες του νευρικού συστήματος - και προσομοιώσεις μεγάλης κλίμακας, μια ομάδα επιστημόνων στο πανεπιστήμιο Bar-Ilan, δημιούργησε έναν νέο τύπο εξαιρετικά γρήγορων αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης. Πρακτικά, οι ερευνητές αντέγραψαν τη λειτουργία των νευρώνων σε κατάσταση χαμηλού δυναμικού, σύμφωνα με σχετική δημοσίευση στην επιστημονική επιθεώρηση Scientific Reports.
Τι σημασία έχει, όμως, ένας ακόμα ή μία ακόμα σειρά αλγορίθμων; Έχει, καθώς οι συγκεκριμένοι αλγόριθμοι παρουσίασαν καλύτερα ποσοστά «εκμάθησης», σε σύγκριση με τους αμιγώς τεχνητούς.
Στον πυρήνα της προσπάθειας βρίσκεται η Mηχανική Mάθηση, ένας υποκλάδος της Τεχνητής Νοημοσύνης. Στη Μηχανική Μάθηση αντί για προγραμματισμό κάθε πιθανής παραμέτρου, πράγμα αδύνατο, έχουμε αλγόριθμους που επεξεργάζονται ένα τεράστιο σύνολο πληροφοριών ώστε να εξάγουν αποτέλεσμα. Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον συγκεκριμένο τομέα, η Μηχανική Μάθηση δεν έχει κατακτήσει έως τώρα την ευελιξία της ανθρώπινης σκέψης. Οι ερευνητές στο Bar-Ilan προσπαθούν να κάνουν αυτό ακριβώς, γεφυρώνοντας αυτό που κάποτε φάνταζε αγεφύρωτο: βιολογία, νευροεπιστήμες και αλγόριθμους.
Η δυναμική του εγκεφάλου δεν λειτουργεί όπως ένα καλοκουρδισμένο ρολόι, συγχρονισμένο για όλους τους νευρώνες. Και αυτό γιατί η πραγματικότητα είναι ασύγχρονη. Για παράδειγμα, ένας εγκέφαλος με «γραμμική» σκέψη δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί ούτε καν στις απαιτήσεις της οδήγησης, όπου ενώ κάποιος οδηγεί, πρέπει να παρατηρεί αυτοκίνητα, διαβάσεις πεζών και πινακίδες, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να προβλέψει τις προθέσεις των άλλων οδηγών. Ο βιολογικός εγκέφαλος έχει σχεδιαστεί για να επεξεργάζεται ασύγχρονες εισαγωγές πληροφοριών και να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα από αυτές. Αντίθετα, οι παραδοσιακοί αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης βασίζονται σε συγχρονισμένες εισαγωγές. Και γι' αυτό ακριβώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος βρίσκεται στην κορυφή της… τροφικής αλυσίδας.
Η ιδέα αποτελεσματικών αλγορίθμων Μηχανικής Μάθησης που βασίζονται στη δυναμική του ανθρώπινου εγκεφάλου προσφέρει την ευκαιρία ανάπτυξης ενός νέου είδους, προηγμένης τεχνητής νοημοσύνης. Στην πορεία αυτή, το «πάντρεμα» νευροβιολογίας και τεχνολογίας δείχνει ελπιδοφόρο. Ίσως, τελικά, οι θεμελιώδεις αρχές της ανθρώπινης σκέψης να αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο της μελλοντικής τεχνητής νοημοσύνης.
