Ψηφοφόρους από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιδιώκουν να κερδίσουν οι υποψήφιοι για την προεδρία της Ινδονησίας εν όψει των εκλογών της 14ης Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με το CNBC, στη χώρα των 274 εκατομμυρίων κατοίκων, οι ψηφοφόροι της γενιάς Μιλένιαλ και της γενιάς Z αποτελούν το 56,5% του εκλογικού σώματος, με αποτέλεσμα η προεκλογική εκστρατεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να εντείνεται με το TikTοk να κερδίζει τη μάχη εντυπωσιασμού και να παίρνει τη θέση από το instagram που είχε τα πρωτεία το 2019.
«Το 2019, ήταν οι εκλογές στο Instagram. Αυτή τη φορά είναι οι εκλογές του TikTok», δήλωσε ο Aryo Seno Bagaskoro, ένας νεαρός εκπρόσωπος της προεκλογικής εκστρατείας του Ganjar Pranowo, πρώην κυβερνήτη της Κεντρικής Ιάβας.
Με 125 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες, η Ινδονησία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του TikTok, γεγονός που καθιστά την πλατφόρμα κλειδί για τους Ινδονήσιους που προσπαθούν να ενημερώνονται από αυτήν σχετικά με τις εκλογές.
Οι καμπάνιες των υποψηφίων
Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα αυτά, οι τρεις υποψήφιοι δημιουργούν περιεχόμενο προσανατολισμένο στη νεολαία στο TikTok, με τον υπουργό Άμυνας Prabowo Subianto να χορεύει για τα πλήθη, τον πρώην κυβερνήτη της Τζακάρτα Anies Baswedan να φλερτάρει τους οπαδούς της K-pop και τον πρώην κυβερνήτη της Κεντρικής Ιάβας Ganjar Pranowo να προωθεί αναρτήσεις που σχετίζονται με πιγκουίνους.
Για τον Prabowo, επικρατέστερο υποψήφιο -σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις-, στο TikTok παρουσιάζεται χαριτωμένα, καθώς η προσέγγισή του διαφέρει αισθητά από την εικόνα που υιοθετούν οι πολιτικοί του αντίπαλοι.
Αντί για βίντεο με τον ίδιο να φτάνει σε συγκεντρώσεις και να ξεσηκώνει τα πλήθη με ομιλίες όπως συνηθίζεται, ο Prabowo κατάφερε να φτάσει 49 εκατομμύρια προβολές με βίντεο όπου αναδεικνύει την πιο ευαίσθητή του πλευρά. Εμφανίζεται να κλαίει, μετά από ερωτήσεις που δέχτηκε στο δεύτερο προεδρικό ντιμπέιτ. Μάλιστα, πολλοί υποστηρικτές του, συχνά νεαρές γυναίκες, ανήρτησαν βίντεο με τους εαυτούς τους να κλαίνε σε ένδειξη αλληλεγγύης.
Ganjar Pranowo, AP Photo/Tatan Syuflana
Στον αντίποδα ο Anies Baswedan, δημιουργεί live εκπομπές στο ΤikTok, που διενεργούν δημοσκοπήσεις και προτρέπει τους χρήστες να στέλνουν ερωτήσεις live, με τα θέματα να ποικίλλουν από το πολιτικό του πρόγραμμα μέχρι συμβουλές για τα πρώτα ραντεβού.
Από το K-pop στο 'Top Gun'
Ο Άνις από την άλλη, έχει βρει απροσδόκητη δημοτικότητα μεταξύ των οπαδών της K-pop, κυρίως νεαρών γυναικών, διαψεύδοντας τις προηγούμενες συνδέσεις του με το συντηρητικό Ισλάμ.
Μια 22χρονη φοιτήτρια υποστηρικτριά του, δημοσιεύει στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X αναρτήσεις για τον Anies και την εκστρατεία του χρησιμοποιώντας κορεάτικες φράσεις hangul (παλαιό σύστημα γραφής), εκ των οποίων μεγάλο μέρος του υλικού που αναρτάται να προέρχεται από το TikTok. «Είναι τέλειος συνδυασμός με την K-popification", δήλωσε στο CNBC ο ιδιοκτήτης του λογαριασμού, ζητώντας να μην κατονομαστεί υπό το φόβο αντιδράσεων. «Όταν έκανε live με το TikTok, το φόντο είναι σαν αυτά που χρησιμοποιούν τα είδωλα του K-pop».
Η καμπάνια Ganjar έχει επίσης τα δικά της τεχνάσματα, όπως μπουφάν τύπου "Top Gun" και σύμβολα πιγκουίνων. Όμως, σύμφωνα με την ομάδα της εκστρατείας του, ενδιαφέρονται περισσότερο για βίντεο που τον δείχνουν να αλληλεπιδρά φυσικά με τους ψηφοφόρους, ώστε να αναδείξουν τις ταπεινές του ρίζες. «Το TikTok έχει μοναδικά χαρακτηριστικά. Ο αλγόριθμος εκτιμά τόσο πολύ την αυθεντικότητα και την πρωτοτυπία των βίντεο», λέει η Karaniya Dharmasaputra, αναπληρώτρια για τα κανάλια μέσων ενημέρωσης στην ομάδα της προεκλογικής εκστρατείας του Ganjar. «Στο TikTok προτιμούμε ένα αψεγάδιαστο είδος βίντεο. Το Instagram, νομίζω ότι εκτιμά περισσότερο το γυαλισμένο περιεχόμενο».
Οι παλαιότεροι πολιτικοί έπρεπε να ξεκινήσουν ένα ταχύρρυθμο μάθημα για την προεκλογική εκστρατεία στο TikTok.
Φόβοι για ψεύτικες ειδήσεις
Με τη δύναμη του TikTok να γίνεται ολοφάνερη, αυξήθηκαν επίσης οι ανησυχίες για τις δυνατότητες κακής χρήσης του.
Η παραπληροφόρηση αποτέλεσε μείζον ζήτημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις προηγούμενες εκλογές στην Ινδονησία, με τις ψευδείς ειδήσεις να διαδίδονται ευρέως και να ενισχύονται από bots και "buzzers", πρόσωπα που απασχολούνται για να αναπαράγουν και να προωθούν την προπαγάνδα της μιας ή της άλλης ομάδας.
Το TikTok προσπαθεί τώρα να περιορίσει όχι μόνο τη διάδοση της παραπληροφόρησης, αλλά και τον ρόλο του ως πλατφόρμας για πολιτικά μηνύματα.
Η πληρωμένη πολιτική διαφήμιση ή η συγκέντρωση χρημάτων από πολιτικούς και πολιτικά κόμματα δεν επιτρέπεται στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης. Η εταιρεία έχει επίσης συνάψει συνεργασίες με κυβερνητικούς φορείς, τοπικές ΜΚΟ, ακόμη και με το πρακτορείο ειδήσεων Agence-France Presse για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.
«Η σύντομη μορφή βίντεο που χρησιμοποιείται στο TikTok σημαίνει ότι οι περισσότερες από τις ψευδείς αναρτήσεις που βλέπουμε να κυκλοφορούν στην πλατφόρμα αποτελούνται από μονταρισμένα αποσπάσματα ή πλάνα που μοιράζονται εκτός πλαισίου με παραπλανητική ή ψευδή λεζάντα», δήλωσε εκπρόσωπος του AFP.
Σύμφωνα με τη Mafindo, μία από τις ΜΚΟ που συνεργάζονται με το TikTok, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου του περασμένου έτους, «στο YouTube και στο Facebook βρήκαμε την περισσότερη παραπληροφόρηση, αλλά νομίζω ότι το TikTok τα πλησιάζει. Αυτό σημαίνει ότι πολλές «φάρσες» συμβαίνουν τώρα στο TikTok», δήλωσε ο Septiaji Nugroho, πρόεδρος της Mafindo.