Του Γιάννη Παλιούρη
Οι περισσότεροι θεωρούμε ότι το περίπλοκο, το δυσεπίλυτο βρίσκεται πάντα στο μεγάλο, στο αχανές. Γι' αυτό άλλωστε έχει επικρατήσει η άποψη ότι το μεγαλύτερο μυστήριο είναι το Σύμπαν. Λάθος. Οι γνώσεις που έχουμε για το Σύμπαν μπορεί να είναι ελλιπείς, αλλά σίγουρα περισσότερες από αυτά που γνωρίζουμε για το ανθρώπινο σώμα. Το γιατί γερνάμε, το γιατί κάποιοι αρρωσταίνουν ενώ κάνουν υγιεινή ζωή και κάποιοι πατάνε τα εκατό με δυο πακέτα τσιγάρα ημερησίως, παραμένει terraincognita για τους επιστήμονες.
Ο τρόπος που λειτουργεί ο οργανισμός μας σε μικροκλίμακα είναι ένας δυσεπίλυτος γρίφος.
Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που δεν έχουμε φάρμακα για πάσα νόσο. Ο τρόπος που τα χημικά στοιχεία συμπλέκονται και αλληλεπιδρούν με τα κύτταρα και τα γονίδιά μας είναι σχεδόν χαοτικός. Και η επίλυση ενός χαοτικού μοτίβου κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση είναι. Εκτός αν έχουμε στη διάθεσή μας κάποια «ανώτερη» μορφή νοημοσύνης, ικανή να βουτήξει στις εσχατιές της ανθρώπινης βιολογίας και χημείας, εξορύσσοντας τα πολύτιμα δεδομένα που κρύβονται εκεί. Κάτι τέτοιο υποστηρίζει η Nuritas, μια startup από την Ιρλανδία, που υπόσχεται μικρά θαύματα στη φαρμακευτική, χάρη στη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Φάρμακα σε χρόνο… dt
Η Nuritas τονίζει ότι χρησιμοποιώντας εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορέσει να παρασκευάσει πέντε νέα φάρμακα έως το 2021. Αν ο αριθμός φαντάζει μικρός σε κάποιους, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι οι μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες παραδίδουν κατά μέσο όσο ένα νέο φάρμακο ετησίως, σύμφωνα με αναλυτική έκθεση που είχε διενεργήσει το Forbes μεταξύ 100 φαρμακευτικών εταιρειών.
Μέχρι σήμερα η δουβλινέζικη Nuritas έχει ήδη παραδώσει σε σύντομο χρόνο μια νέα φαρμακευτική ουσία κατά των φλεγμονών, η οποία αναμένεται να λάβει εμπορική άδεια εντός του 2019. Το ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση είναι ότι η νέα ουσία παρασκευάστηκε στο πλαίσιο συνεργασίας με την BASF, γεγονός που αποδεικνύει ότι παραδοσιακοί κολοσσοί του χώρου δείχνουν να εμπιστεύονται την ερευνητική προσέγγιση της Nuritas.
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει η ιρλανδική startup, η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης μείωσε στο ένα τρίτο τον χρόνο παρασκευής του νέου φαρμάκου. Έτσι, ενώ το πρότυπο για την ανακάλυψη ενός νέου δραστικού συστατικού κυμαίνεται μεταξύ πέντε και επτά ετών χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μεθόδους, η Νuritas τα κατάφερε σε μόλις δύο χρόνια.. Μάλιστα, το ποσοστό επιτυχίας της εταιρείας αγγίζει το 60%, το οποίο σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της είναι πολύ υψηλότερο από τα βιομηχανικά στάνταρ των φαρμακευτικών εταιρειών.
Μειώνοντας το κόστος
Το πραγματικό όφελος, όμως, από τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στην παρασκευή φαρμάκων δεν είναι ο χρόνος παράδοσης αλλά η μείωση τους κόστους. Ο τρόπος που οι χημικές ουσίες επιδρούν στο ανθρώπινο σώμα είναι ένα κουβάρι λεπτών ισορροπιών. Κατά συνέπεια η δημιουργία και κυρίως οι κλινικές δοκιμές κάθε νέου φαρμάκου είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που εκτινάσσει το κόστος στα ύψη.
Είναι ενδεικτικό ότι αναλυτική μελέτη του Forbes πριν από λίγα χρόνια κοστολογούσε την ανάπτυξη κάθε νέου φαρμάκου από 350 εκατομμύρια έως 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια, ανάλογα με την περιπλοκότητα των δοκιμών αλλά και την ασθένεια για την οποία προοριζόταν.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αποδειχθεί ένα πολύτιμο εργαλείο για την επόμενη ημέρα της φαρμακευτικής. Αλγόριθμοι ικανοί να συνδυάζουν τεράστια δεδομένα από τις ιδιότητες χημικών στοιχείων με τις βιολογικές ανοχές του ανθρώπινου σώματος μπορούν, θεωρητικά, να δώσουν αποτελεσματικότερα και φθηνότερα φάρμακα από αυτά που παράγουμε σήμερα, ανακατεύοντας πολύχρωμα μπουκαλάκια.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο 25/7
