Του Γιάννη Παλιούρη
Τη στιγμή που οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν ότι η τεχνολογία blockchain θα φέρει τα πάνω-κάτω στον χρηματοοικονομικό κλάδο η πραγματική επανάσταση ίσως έρθει σε έναν εντελώς διαφορετικό τομέα: την ιατρική έρευνα και ειδικότερα τις κλινικές δοκιμές.
Τα νέα έρχονται από το Σαν Φραντσίσκο και ειδικότερα από το Υπολογιστικό Ινστιτούτο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου δημιούργησαν μια μέθοδο που βασίζεται στην τεχνολογία blockchain, η οποία εξασφαλίζει πλήρως την ακεραιότητα των δεδομένων κατά τη διάρκεια κλινικών δοκιμών.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η μέθοδός τους θα έχει διττό όφελος: θα απαλείψει οποιαδήποτε εσκεμμένη προσπάθεια αλλοίωσης αλλά και τα τυχαία λάθη. Και στις δύο περιπτώσεις οποιαδήποτε κλινική δοκιμή θα παράγει πιο αξιόπιστα αποτελέσματα, σε μικρότερο χρόνο, με αποτέλεσμα την ταχύτερη και οικονομικότερη παρασκευή φαρμάκων. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στις 22 Φεβρουαρίου στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Communications».
Το μεγάλο πλεονέκτημα της τεχνολογίας blockchain είναι η ίδια η υφή της. Το blockchain είναι ουσιαστικά μία σειρά καταχωρήσεων δεδομένων. Κάθε καινούρια ομάδα καταχωρήσεων - ένα block - συνδέεται με τα προηγούμενα, δημιουργώντας μία «αλυσίδα», δηλαδή ένα «blockchain». Τα εξαιρετικά ενδιαφέρον στην όλη προσέγγιση είναι ότι τα blocks αυτά συνδέονται μονοσήμαντα, μέσω αλγοριθμικής σχέσης, η οποία δημιουργεί μια μοναδική ψηφιακή υπογραφή. Κάθε μεταβολή σε ένα block επηρεάζει ολόκληρη την αλυσίδα. Με απλά λόγια δεν είναι δυνατή η αλλοίωση κάποιων δεδομένων, χωρίς να γίνει αντιληπτή στο τελικό αποτέλεσμα.
H τεχνολογία blockchain, ακριβώς λόγω της κρυπτογραφικής και πρακτικά απαραβίαστης φύσης της, φαντάζει ιδανική για την αποθήκευση και επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να προκαλέσει επανάσταση στην υγειονομική περίθαλψη καθώς θα εξαλείψει την ανάγκη για φυσικούς διαχειριστές δεδομένων, εξορθολογίζοντας ταυτόχρονα και τα σχετικά κόστη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι σύμφωνα με μελέτη της BIS Research ενώ η αγορά blockchain στον υγειονομικό κλάδο το 2018 ανήλθε στα 177 εκατ. δολάρια, το ποσό αυτό θα εκτοξευτεί στα 5,9 δισ. δολάρια έως το 2025.
Σε αντίθεση με την αποκεντρωμένη δομή των περισσότερων εφαρμογών blockchain, η εν λόγω εφαρμογή για την παρακολούθηση κλινικών δοκιμών θα εξαρτάται από την ύπαρξη ενός ρυθμιστή με κεντρική εξουσιοδότηση, όπως η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, για ευνόητους λόγους. Τα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων πιθανών παρενεργειών, θα ανακοινώνονται στη ρυθμιστική αρχή σε πραγματικό χρόνο, γεγονός θα ενισχύσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των κλινικών δοκιμών.
Επιπλέον, θα είναι δυνατή η εισαγωγή νέων δεδομένων, η επισήμανση και η διόρθωση τυχόν σφαλμάτων, αλλά ακριβώς λόγω της φύσης της εφαρμογής κάθε βήμα θα παραμένει ορατό για πάντα, σε όλους, χωρίς δυνατότητα διαγραφής. Σύμφωνα με τους ερευνητές η τεχνολογία blockchain θα μπορούσε να διευκολύνει τη διεξαγωγή απαιτητικών κλινικών δοκιμών για δύσκολες ασθένειες και την ασφαλή ανταλλαγή δεδομένων με διαφάνεια, τόσο για τους ερευνητές όσο και για το ευρύ κοινό.
