James Webb: Ανακάλυψε οργανικά μόρια σε γαλαξία 12, 3 δισ. ετών μακριά
NASA/ESA/CSA/STScI via AP
NASA/ESA/CSA/STScI via AP

James Webb: Ανακάλυψε οργανικά μόρια σε γαλαξία 12, 3 δισ. ετών μακριά

Πλέγματα από τεράστια οργανικά μόρια περιφέρονται μέσα σε έναν μακρινό γαλαξία, όπως ανακάλυψαν αστρονόμοι που χρησιμοποιούν το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST). 

Οι επιστήμονες δεν έχουν ποτέ εντοπίσει τέτοια μόρια τόσο μακριά από τη Γη και η παρουσία τους υποδηλώνει ότι ο γαλαξίας που τους φιλοξενεί ήταν απασχολημένος με τη δημιουργία άστρων στις αρχές της ιστορίας του Σύμπαντος.

Ο γαλαξίας βρίσκεται σε απόσταση 3,8 δισ.παρσέκ (12,3 δισ. ετών φωτός) - τόσο μακρινός ώστε να φαίνεται όπως ήταν λιγότερο από 1,5 δισεκατομμύριο χρόνια μετά τη μεγάλη έκρηξη. 

«Πρέπει να έχει ουσιαστικά σχηματιστεί σε υπερδιέγερση», λέει ο Τζάστιν Σπίλκερ, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο Texas A&M στο College Station.

Όπως φαίνεται από τη Γη, ο γαλαξίας, γνωστός ως SPT0418-47, τυχαίνει να βρίσκεται πίσω από έναν άλλο, πιο κοντινό γαλαξία.

Σύμφωνα με το περιοδικό «Nature», η βαρύτητα του ενδιάμεσου γαλαξία κάμπτει και παραμορφώνει το φως από τον SPT0418-47, κάνοντάς τον περίπου 30 φορές φωτεινότερο από ό,τι θα φαινόταν διαφορετικά - ένα φαινόμενο που ονομάζεται βαρυτικός φακός.

Η ομάδα του Σπίλκερ ήθελε να βρει πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (PAHs), οι οποίοι είναι χημικές ενώσεις που βρίσκονται στην αιθάλη και τον καπνό. Σχηματίζονται επίσης κοντά σε νεαρά, μεγάλα αστέρια που εκπέμπουν πολύ υπεριώδες φως.

Τρέφονται από αυτή την ενέργεια, τα μόρια μεγαλώνουν και τελικά μοιάζουν με καπνό ή σωματίδια αιθάλης που αιωρούνται στο διάστημα. Συμβάλλουν στη ρύθμιση του τρόπου με τον οποίο θερμαίνεται και ψύχεται το αέριο μέσα στους γαλαξίες, και έτσι βοηθούν στον έλεγχο του τρόπου με τον οποίο γεννιούνται νέα αστέρια, τόνισε η Στέισι Άλμπερτς, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Tucson.

Προηγούμενες μελέτες του SPT0418-47 είχαν εντοπίσει περιοχές όπου μπορεί να σχηματίζονταν αστέρια, αλλά δεν μπόρεσαν να ανιχνεύσουν PAHs2. Τα μόρια αυτά είναι δύσκολο να εντοπιστούν εκτός από τα υπέρυθρα μήκη κύματος του φωτός, τα οποία το JWST μελετά με εξαιρετικό τρόπο. Έτσι, η ομάδα του Spilker έστρεψε το τηλεσκόπιο στον γαλαξία τον περασμένο Αύγουστο, σε μερικές από τις πρώτες επιστημονικές παρατηρήσεις του. Μήνες αργότερα, τελικά επεξεργάστηκαν τα δεδομένα και οι PAHs αναδύθηκαν.