Του Γιάννη Παλιούρη
Τα smartphones διορθώνουν (με αρκετά… απρόοπτα πάντως) τα μηνύματά μας. Οι μηχανές αναζήτησης συμπληρώνουν αυτόματα τις ερωτήσεις μας. Οι οδηγοί πλοήγησης επανυπολογίζουν τη διαδρομή, αν πάρουμε λάθος στροφή. Μικρά, καθημερινά περιστατικά που αποδεικνύουν ότι οι μηχανές έχουν «μυαλό». Έστω και σε πρωτόλεια μορφή. Για καλό ή για κακό – αυτό μένει να αποδεχθεί – η «ευφυΐα» των μηχανών ενδιαφέρει πλέον και τα στρατιωτικά επιτελεία αρκετών χωρών, που ελπίζουν να πλημμυρίσουν τα πεδία μάχης του μέλλοντος όχι με νέους άντρες στην ακμή τους αλλά με «έξυπνες» μηχανές.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Science Advances εξετάζει τη δραστηριότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων συνθηκών προσομοίωσης μάχης, με στόχο να την ενσωματώσει σε συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης. Πρώτος απ΄ όλους ο αμερικανικός στρατός οραματίζεται ένα μελλοντικό πεδίο μάχης όπου μικτές ομάδες στρατιωτών και αυτόνομων συστημάτων θα πολεμάνε πλάι- πλάι. Σε συνεργασία, λοιπόν, με το Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο εξετάζει τρόπους με τους οποίους η δυναμική και η αρχιτεκτονική του ανθρώπινου εγκεφάλου μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο για την ανάπτυξη ευφυών μηχανών μάχης.
Στο πλαίσιο της έρευνας οι επιστήμονες προσπάθησαν πρώτα να κατανοήσουν πώς ο εγκέφαλος συντονίζει τις διάφορες περιοχές του, ενώ εκτελεί μια συγκεκριμένη εργασία. Με τη χρήση πανίσχυρων υπολογιστών κατέγραψαν την αλληλεπίδραση διαφορετικών περιοχών του εγκεφάλου, σε 30 διαφορετικούς ανθρώπους. Στη συνέχεια, δημιούργησαν έναν χάρτη «σκέψης» και τον μετέτρεψαν σε υπολογιστικό μοντέλο. Χρησιμοποιώντας ένα πρωτότυπο μαθηματικό πλαίσιο κατάφεραν να μετρήσουν τον τρόπο με τον οποίο η δραστηριότητα διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου συγχρονίζεται, ώστε να καταλήξει σε «συμπεριφορά».
Πηγή γραφήματος: ScienceAvances
Αλλά και στην ευρωπαϊκή πλευρά του Ατλαντικού υπάρχουν αντίστοιχα σχέδια. Η εταιρεία αεροναυπηγικής BAE Systems σε συνεργασία με τον Αυστραλιανό Στρατό μετατρέπει δύο θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού M113, σε αυτόνομους φορείς που «θα αντικαταστήσουν τους στρατιώτες από τα μελλοντικά πεδία μάχης», σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση.
Τα αυτόνομα οχήματα θα βοηθήσουν τον αυστραλιανό στρατό να εφαρμόσει τη Στρατηγική Ρομποτικής και Αυτόνομων Συστημάτων εκτελώντας μια σειρά καθηκόντων, συμπεριλαμβανομένης της εφοδιαστικής υποστήριξης και της συλλογής πληροφοριών. Σε γενικές γραμμές, η στρατηγική του Αυστραλιανού Στρατού επικεντρώνεται στο πώς μπορεί να αξιοποιήσει αναδυόμενες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική και τα αυτόνομα συστήματα.
Τον Μάιο του 2019 η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ολλανδία παρουσίασαν μια μελέτη, θέτοντας σειρά ερωτημάτων σχετικά με την ενίσχυση της έρευνας για την Τεχνητή Νοημοσύνη στον τομέα της Άμυνας. Την ίδια στιγμή οι σχετικές δαπάνες γιγαντώνονται. Μόνο στις ΗΠΑ, οι δαπάνες για μη επανδρωμένα συστήματα σε ξηρά και θάλασσα θα σημειώσουν αύξηση περίπου 70% και 65% αντίστοιχα, ενώ οι δαπάνες για μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα θα αυξηθούν κατά 11%.
Αν κάποτε ο στρατός αναζητούσε «μερικούς, καλούς άντρες» να κάνουν τη "δουλειά", δεν αποκλείεται σε λίγα χρόνια να μην τους χρειάζεται αφού θα έχει στη διάθεσή του «μερικά καλά drones και ρομπότ».
