Του Γιάννη Παλιούρη
Δεν είναι λίγοι αυτοί που επιμένουν ότι το χρήμα του 21ου αιώνα θα είναι ψηφιακό, εξορίζοντας το χαρτί και τα νομίσματα στα συρτάρια συλλεκτών και τις προθήκες μουσείων. Δύο ειδήσεις, με διαφορά λίγων ημερών μεταξύ τους, φανερώνουν ότι το σενάριο αυτό έχει σημαντικές πιθανότητες να υλοποιηθεί. Από την μια η έρευνα της Juniper Research που προβλέπει ότι σε μια πενταετία οι μισοί άνθρωποι θα διαθέτουν κάποιο ψηφιακό πορτοφόλι και από την άλλη η απόφαση του Facebook να «κόψει» το δικό του ψηφιακό νόμισμα. Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Μελέτη της εταιρείας ερευνών Juniper Research υποστηρίζει ότι ο αριθμός των ατόμων που χρησιμοποιούν ψηφιακά πορτοφόλια θα αυξηθεί από τα 2,3 δισεκατομμύρια το 2019, σε περίπου 4 δισεκατομμύρια το 2024, ήτοι το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού θα διαθέτει κάποιο είδος digital wallet. H εξέλιξη αυτή θα πυροδοτήσει με τη σειρά της μια έκρηξη στις σχετικές πληρωμές, οι οποίες θα αυξηθούν κατά 80%, σε πάνω από 9 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Σύμφωνα με τη μελέτη, «Digital Wallets: Analysis Provider Service, Market Opportunities & Forecasts 2019-2024», ο κυριότερος πυλώνας ανάπτυξης για τα ψηφιακά πορτοφόλια, θα είναι οι ηλεκτρονικές πληρωμές για απομακρυσμένες αγορές. Σαν αποτέλεσμα, στις ΗΠΑ η ετήσια δαπάνη ανά ψηφιακό πορτοφόλι αναμένεται να αυξηθεί από περίπου 3.350 δολάρια φέτος σε περισσότερα από 6.400 δολάρια μέχρι το 2024.
Καμία αλλαγή, όμως, δεν έρχεται χωρίς κόστος. Ακόμα και γι' αυτούς που παρουσιάζονται ως φορείς της… αλλαγής. Συγκεκριμένα, η έρευνα της Juniper Research επισημαίνει ότι υφιστάμενα δημοφιλή ψηφιακά πορτοφόλια που βασίζονται στην τεχνολογία NFC, όπως το Apple Pay και το Samsung Pay, θα δεχτούν μεγάλη πίεση από την νέα γενιά digital wallets με κώδικα QR. Και αυτό γιατί η τεχνολογία QR κυριαρχεί στην Κίνα και σε άλλες χώρες της Ασίας, όπου έμποροι και καταναλωτές δείχνουν πιο δεκτικοί στους νέους, άυλους τρόπους συναλλαγών.
Ας δούμε, όμως, και τα σχέδια του Facebook να δημιουργήσει το δικό του ψηφιακό νόμισμα αλλά και το δικό του ψηφιακό πορτοφόλι.
Μετά από μια χρόνια που μόνο καλή δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, λόγω των αλλεπάλληλων σκανδάλων ασφαλείας, το μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο στον κόσμο ανακοίνωσε ότι στα πλάνα του είναι η δημιουργία ενός νέου ψηφιακού νομίσματος με το όνομα Libra.
Το Libra θα μπορούν να το χρησιμοποιήσουν οι δισεκατομμύρια χρήστες του Facebook σε όλο τον κόσμο για να μεταφέρουν άμεσα χρήματα από τις ηλεκτρονικές συσκευές τους χωρίς να έχουν απαραίτητα τραπεζικό λογαριασμό. Μάλιστα το ψηφιακό νόμισμα θα έχει και το δικό του ψηφιακό πορτοφόλι, το Calibra.
Το νέο νόμισμα θα στηρίζεται από μία σειρά οικονομικών φορέων ενώ το επίσημο ντεμπούτο του αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Πολύ απλά την εν εξελίξει προσπάθεια να μετασχηματιστούν οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Κάτι που δυνητικά μπορεί να οδηγήσει σε ένα ολότελα διαφορετικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, πρωταγωνιστές του οποίου δεν θα είναι μόνο οι τράπεζες, αλλά και οι τεχνολογικοί κολοσσοί.
Ο λόγος για τη μάχη FinTech vs TechFin. Η διαφορά μεταξύ FinTech και TechFin έγκειται στην προέλευση της ίδιας της υπηρεσίας. Έτσι, ενώ ως FinTech ορίζονται οι υπηρεσίες που μια τράπεζα ή μια εξειδικευμένη εταιρεία τεχνολογίας (π.χ. PayPal) προσφέρει στους καταναλωτές, TechFin είναι οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που έχουν στην ούγια τους τη σφραγίδα ενός τεχνολογικού κολοσσού.
Αν και σε μια πρώτη ανάγνωση οι υπηρεσίες TechFin είναι απλώς βελτιωμένη έκδοση των FinTechs, στην πραγματικότητα είναι ένα εντελώς νέο περιβάλλον. Προερχόμενες από τον τεχνολογικό χώρο, οι υπηρεσίες ΤechFin διαθέτουν, θεωρητικά τουλάχιστον, την απαιτούμενη τεχνογνωσία που θα τους επιτρέψει να προσφέρουν πιο εξειδικευμένη και εξατομικευμένη εμπειρία χρήσης, τόσο στους απλούς καταναλωτές όσο και στις επιχειρήσεις.
Επιπλέον, έχοντας ήδη σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των καταναλωτών, οι τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν ήδη ένα τεράστιο οικοσύστημα προϊόντων και υπηρεσιών το οποίο μπορούν να πουλήσουν στους χρήστες τους. Γιατί, λοιπόν, να μην δημιουργήσουν τα δικά τους νομίσματα και πορτοφόλια;
Όλα αυτά στην θεωρία βέβαια. Η μετάβαση από το κλασσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα που συνοδεύει την ανθρώπινη κοινωνία εδώ και αιώνες, σε terra incognita δομές δεν είναι καθόλου δεδομένη. Είναι, όμως, κάτι που θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια.