Οι μεγάλες ζημιές στις αγορές προέρχονται, συνήθως, από τις μεγάλες βεβαιότητες. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι έχουμε δίκιο και αυτό το «ακράδαντα» αδειάζει το πορτοφόλι μας. Ένα πράγμα μαθαίνει κάποιος στις αγορές. Να μην είναι «βέβαιος» για οτιδήποτε. Και τότε έχει κάποιες πιθανότητες να μην χάσει. Διότι ο δεύτερος νόμος της θερμοδυναμικής ορίζει ότι «κάθε σύστημα, αφημένο στους δικούς του μηχανισμούς, τείνει πάντοτε να κινείται από την τάξη προς την αταξία, η ενέργειά του τείνει να μετατρέπεται σε χαμηλότερα επίπεδα διαθεσιμότητας».
Θα ανέβουν, λέει, τα Χρηματιστήρια. Και γιατί παρακαλώ; Ο άλλος λέει θα διαλυθεί η αγορά; Όνειρο είδες χριστιανέ μου; Λοιπόν, μην πιστεύετε κάποιον. Ούτε καν τα μάτια σας. Να είστε έτοιμοι να αλλάξετε άποψη ανά πάσα στιγμή. Πάρτε για παράδειγμα το θέμα των επιτοκίων. Μας διαβεβαίωναν μέχρι προχτές οι κεντρικοί τραπεζίτες ότι ξεκινάει ένας νέος κύκλος μείωσης επιτοκίων. Και βγαίνουν χτες τα στοιχεία του πληθωρισμού στις ΗΠΑ και πάνε περίπατο οι «προφητείες». Γι' αυτό σας λέω! Χρειάζεται να είναι κανείς διαρκώς ετοιμοπόλεμος.
Αυτά που συμβαίνουν στις αγορές συμβαίνουν και στην καθημερινή μας ζωή. Οι ίδιοι νόμοι διέπουν τα πάντα. Λένε για παράδειγμα οι δημοσκοπήσεις: Τόσο τοις εκατό θα πάρει η ΝΔ! Και το δένουν κόμπο οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες. Κι έτσι και πάρει κανένα δεκαδικό χαμηλότερα, θα κάνουν σαν τις χήρες και τα ορφανά πάνω από το μνήμα του μακαρίτη.
Και ποιος σας είπε ότι η λεγόμενη φωτογραφία της στιγμής, σύντροφοι και συντρόφισσες της δεξιάς πολυκατοικίας, σας επιτρέπουν να πηγαίνετε καμαρωτοί - καμαρωτοί στο παζάρι; Εκτός κι αν ξεχάσατε τι συνέβη στον Δήμο Αθηναίων. Εκεί που η σιγουριά της νίκης έφερε τον Δούκα και την Ανταρσύα στην εξουσία.
Κι εδώ χρειάζεται κανείς να είναι ετοιμοπόλεμος και να επανατοποθετείται αναλόγως στα γεγονότα. Να αλλάζει τακτική. Το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης κέρδισε τις προηγούμενες εκλογές κάνοντας περιοδείες σε όλη τη χώρα και σφίγγοντας τα χέρια δεκάδων χιλιάδων συμπολιτών μας, δεν σημαίνει ότι η συνταγή αυτή θα πετύχει και τώρα.
Είπαμε! Δεν χρειάζονται «ακράδαντες βεβαιότητες». Και πολύ περισσότερο δεν χρειάζεται να πανηγυρίζει κανείς στις νίκες και να αυτοκτονεί στις ήττες. Χρειάζεται, όμως, να ξέρει πώς να διαχειριστεί τις ήττες, για να μπορεί να εξασφαλίσει τις νίκες. Αυτή ναι, είναι μια καλή συνταγή που ισχύει παντού και πάντοτε. Και στην πολιτική και στις αγορές.
Θανάσης Μαυρίδης
