Του David Boaz
Πάρτε για παράδειγμα τον λόγο του Μάο Τσετούνγκ την 1η Ιουλίου 1949, όταν ο κομμουνιστικός του στρατός πλησίαζε στη νίκη. Η ομιλία αυτή είχε ως τίτλο “Η Λαϊκή Δημοκρατική Δικτατορία”. Αντί να μιλά για τη ζωή, την ελευθερία και την επιδίωξη της ελευθερίας, είχε ως θέμα “την εξάλειψη των τάξεων, της κρατικής εξουσίας και των κομμάτων στο πλαίσιο μιας σοσιαλιστικής και κομμουνιστικής κοινωνίας”, την κρατικοποίηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων και την κοινωνικοποίηση της αγροτικής παραγωγής, το “μεγάλο και υπέροχο σοσιαλιστικό κράτος” στη Ρωσία, και ιδίως τον “ισχυρό κρατικό μηχανισμό” στα χέρια μιας “δημοκρατικής δικτατορίας του λαού”.
Δυστυχώς, κατά τρόπο απίστευτο, αυτό το όραμα είχε ανταπόκριση όχι μόνο σε πολλούς Κινέζους, αλλά και σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους, κάποιοι από τους οποίους εξέχοντες. Από το ξεκίνημά του όμως ο κομμουνισμός επέφερε απίστευτα κακά αποτελέσματα, όπως άλλωστε θα έπρεπε να έχει προβλεφθεί. Ο κομμουνισμός δημιούργησε ακραία φτώχεια στην Κίνα. Το «Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός» οδήγησε σε μαζική λιμοκτονία. Η Πολιτιστική Επανάσταση προκάλεσε έναν «εκτεταμένο παροξυσμό επαναστατικής τρέλας» όπου «δεκάδες εκατομμύρια αθώα θύματα υπέστησαν διώξεις, καταστράφηκαν επαγγελματικά, διαταράχθηκαν ψυχικά, ακρωτηριάστηκαν και θανατώθηκαν». Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των θανάτων από μη φυσικά αίτια κατά τη θητεία του Μάο κυμαίνονται από τα 15 έως τα 80 εκατομμύρια. Αυτός ο αριθμός είναι τόσο τερατώδης που δεν μπορούμε στην πραγματικότητα να τον κατανοήσουμε. Αυτό που ενέπνευσε πολλούς Αμερικανούς και Ευρωπαίους αριστερούς ήταν ότι ο Μάο όντως φαινόταν ότι πιστεύει στο κομμουνιστικό όραμα. Και η προσπάθεια να εφαρμοστεί στ' αλήθεια ο κομμουνισμός οδηγεί στην καταστροφή και τον θάνατο.
Ευτυχώς, μετά τον θάνατο του Μάο το 1976, η Κίνα άλλαξε ριζικά. Σε απομακρυσμένα μέρη της χώρας, τα χωριά και οι κοινότητες είχαν ήδη αρχίσει να ανασυστήνουν αγορές και την ιδιωτική ιδιοκτησία κομματιών γης. Ο παλιός σύντροφος του Μάο, Ντενγκ Ξιαοπίνγκ, θύμα της Πολιτιστικής Επανάστασης, είχε διδαχθεί κάποια πράγματα από τα 30 αυτά χρόνια της καταστροφής. Άρχισε να εφαρμόζει πολιτικές τις οποίες ονόμασε «σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά», που έμοιαζαν πολύ με απελευθέρωση των αγορών - αποκολλεκτιβοποίηση στην αγροτική παραγωγή και εισαγωγή του «συστήματος ευθύνης», ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεων, διεθνές εμπόριο, απελευθέρωση των προϋποθέσεων για μόνιμη εγκατάσταση.
Οι αλλαγές που συνέβησαν στην Κίνα κατά την προηγούμενη γενιά συνιστούν τη σημαντικότερη ιστορία στον κόσμο - περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι βγήκαν από τον ολοκληρωτισμό και εντάχθηκαν σε ένα, σε μεγάλο βαθμό, καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα που διαβρώνει τον ολοκληρωτισμό που επιζεί στο πολιτικό σύστημα. Στα εβδομηκοστά του όμως γενέθλια, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας ακόμη κυβερνά την Κίνα με σιδηρά πυγμή. Δεν υφίσταται ανοιχτή πολιτική αντιπολίτευση, ούτε ανεξαρτησία των δικαστηρίων ή των μέσων ενημέρωσης. Ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει γίνει πιο αυταρχικός και έχει συγκεντρώσει περισσότερες εξουσίες στα χέρια του από οποιονδήποτε άλλον ηγέτη από τον Μάο και μετά. Κάποιοι λένε ότι η Κίνα εξελίσσεται στην “τέλεια δικτατορία”. Αλλά υπάρχει βορβορυγμός διαφωνίας εντός της κινεζικής ηγεσίας. Ίσως το πάθος και η επιμονή των διαδηλώσεων στο Χονγκ Κονγκ, που έρχεται να προστεθεί στην καταπίεση των Ουιγούρων και των Χούι, στο κλείσιμο των φιλελεύθερων δεξαμενών σκέψης, στην αυστηροποίηση των οικονομικών ελέγχων και τη γενική αύξηση της καταπίεσης, να λειτουργήσει ως ένας φάρος που θα βοηθήσει την Κίνα να επιστρέψει στον δρόμο προς την ανοιχτότητα στον οποίο παραπαίει.
--
Ο David Boaz είναι ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Cato Institute και έχει διαδραματίσει έναν κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη του Cato Institute και του φιλελεύθερου κινήματος. Είναι συγγραφέας του βιβλίου The Libertarian Mind: A Manifesto for Freedom και υπεύθυνος έκδοσης του The Libertarian Reader.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στις 26 Σεπτεμβρίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Cato Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
