Του Chris Edwards
Ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός πολιτικών ηγετών θεωρεί την ανισότητα του πλούτου ως ένα μείζον οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα. Οι πολιτικοί αυτοί καταγγέλλουν ότι ο πλούτος μετακινείται προς την κορυφή εις βάρος όλων των υπολοίπων.
Συνιστά όμως η ανισότητα του πλούτου την κρίση που κάποιοι πιστεύουν πως είναι;
Μια νέα μελέτη του Cato εξετάζει έξι πτυχές της ανισότητας του πλούτου και δεδομένα που αφορούν τους διάφορους ισχυρισμούς που έχουν διατυπωθεί. Ακολουθούν κάποια από τα πορίσματά της:
- Η ανισότητα του πλούτου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια αλλά λιγότερο απ' ό,τι συχνά υποστηρίζεται. Εσφαλμένα δεδομένα από τους οικονομολόγους Piketty, Saez, και Zucman βρίσκονται πίσω από πολλούς υπερβολικούς ισχυρισμούς για το μέγεθος της ανισότητας. Ακόμη, οι εκτιμήσεις πλούτου υπερτονίζουν την ανισότητα καθώς δεν περιλαμβάνουν τα αποτελέσματα των κοινωνικών προγραμμάτων.
- Η ανισότητα του πλούτου δεν μας λέει τίποτα για τη φτώχεια ή την ευημερία. Η ανισότητα μπορεί να αντανακλά την καινοτομία σε μια οικονομία που αναπτύσσεται και βελτιώνει συνολικά τα επίπεδα διαβίωσης, ή μπορεί να αντανακλά την παρεοκρατία που προκαλεί οικονομική ζημιά.
- Οι περισσότεροι από τους πλούσιους ανθρώπους σήμερα είναι επιχειρηματίες που έκαναν τις περιουσίες τους προσθέτοντας στην οικονομική ανάπτυξη, και κάποιοι από αυτούς δημιούργησαν καινοτομίες που μας οφελούν όλους. Το ποσοστό των πλουσίων που κληρονόμησαν τις περιουσίες τους μειώθηκε έντονα τις τελευταίες δεκαετίες.
- Η παρεοκρατία είναι μία από τις αιτίες της ανισότητας του πλούτου που μπορεί να έχει αυξηθεί καθώς τα κράτη έχουν επεκτείνει τις επιδοτήσεις και τις ρυθμίσεις τους. Πολλές χώρες με υψηλά επίπεδα ανισότητας πλούτου έχουν ταυτόχρονα και υψηλά επίπεδα παρεοκρατίας ή διαφθοράς.
- Το ολοένα και μεγαλύτερο μέγεθος του κράτους πρόνοιας των ΗΠΑ έχει αντικαταστήσει ή εκτοπίσει τη διαδικασία δημιουργίας πλούτου στη μεσαία τάξη, και συνεπώς έχει πιθανότατα αυξήσει την ανισότητα του πλούτου. Κάποιες χώρες με μεγάλα κράτη πρόνοιας όπως η Σουηδία έχουν υψηλά επίπεδα ανισότητας πλούτου. Πολλοί υποψήφιοι για την προεδρία των ΗΠΑ θέλουν να επεκτείνουν τα κοινωνικά προγράμματα, όμως αυτο πιθανότατα θα αύξανε την ανισότητα του πλούτου.
- Η ανισότητα του πλούτου δεν έχει υπονομεύσει τη δημοκρατία στις ΗΠΑ παρά τις συχνές αξιώσεις περί του αντιθέτου. Όπως καταδεικνύει η έρευνα, οι πλούσιοι δεν έχουν ομογενείς απόψεις επί της πολιτικής και δεν έχουν μια υπερβολική ικανότητα να πετυχαίνουν τους σκοπούς τους μέσω της κυβέρνησης.
Η ανισότητα του πλούτου καθαυτή δεν είναι ένας χρήσιμος δείκτης, όμως οι βαθιές της αιτίες θα πρέπει να μας απασχολούν. Η ανισότητα του πλούτου στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί μετρίως, αλλά αυτό συνέβη κυρίως λόγω της καινοτομίας και της ανάπτυξης που σηκώνει όλες τις βάρκες. Οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής θα πρέπει να στοχεύσουν στη μείωση της ανισότητας μέσω του τερματισμού των παρεοκρατικών προγραμμάτων και της αφαίρεσης των εμποδίων στην οικοδόμηση πλούτου από νοικοκυριά με μεσαία εισοδήματα.
Διαβάστε τη νέα μελέτη των Chris Edwards and Ryan Bourne εδώ, και άλλα σχόλια του Cato για την ανισότητα του πλούτου εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.
--
Ο Chris Edwards είναι διευθυντής των μελετών φορολογικής πολιτικής στο Cato Institute και αρθρογράφος στο www.DownsizingGovernment.org.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 5 Νοεμβρίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγoύμης.
