Γράφει ο Leon Aron
Ανεξάρτητα από το αν τα ρωσικά στρατεύματα διασχίσουν τα σύνορα με την Ουκρανία για να ξεκινήσουν ακόμη μια εισβολή στην Ουκρανία, οι λόγοι για τους οποίους η Ρωσία συγκεντρώνει στρατεύματα στη ρωσική πλευρά των συνόρων εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη, μόνιμη και δομική, μπορεί να ονομαστεί διαχείριση της Ουκρανίας. Μια πολιτικώς σταθερή, οικονομικών ανθούσα και προσανατολισμένη στη Δύση Ουκρανία δεν είναι αποδεκτή για το Κρεμλίνο. Συνεπώς η δημιουργία προκλήσεων είναι ένα μόνιμο συστατικό της ρωσικής πολιτικής έναντι της γείτονος. Ζητούμενο είναι να καταδειχθεί ποιος κάνει κουμάντο και να μπει στη θέση του ο αλαζόνας Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι, ο οποίος πρόσφατα έκανε σκληρές δηλώσεις για την ανάκτηση των de facto ρωσικών προτεκτοράτων στις περιοχές του Ντονέτσκ και Λουχάνσκ. Επίσης, ο Ζελένσκι αρνήθηκε να εκχωρήσει την ουκρανική κυριαρχία επί των περιοχών αυτών συνθηκολογώντας με τις λεγόμενες Συμφωνίες του Μινσκ που υπέγραψε ο προκάτοχός του και μπορεί, στα μάτια της Μόσχας, να έχει υπερβολικά φιλικές σχέσεις με τη “Δύση”. Ενόψει και των επερχόμενων προεδρικών εκλογών στην Ουκρανία του χρόνου, ήρθε η ώρα να υπονοηθεί ότι η επανεκλογή του Ζελένσκι σημαίνει πόλεμο.
Οι άλλοι δύο παράγοντες είναι σχετικοί, αλλά ίσως ακόμη πιο επιτακτικοί. Καθώς η Ρωσία βγαίνει από την καταστροφική πανδημία του COVID-19, οι οικονομικές προοπτικές της είναι ζοφερές, η φτώχεια αυξάνεται, οι διαμαρτυρίες για τον Ναβάλνι ήταν οι μεγαλύτερες στα 20 χρόνια εξουσίας του Πούτιν (με την εξαίρεση των συγκεντρώσεων του χειμώνα 2011-12) και η δημοφιλία του Πούτιν βρίσκεται κοντά στα ιστορικά της χαμηλά. Η χώρα, όπως εκτιμά το Κρεμλίνο, χρειάζεται μια στρατιωτική-πατριωτική τονωτική ένεση - κάτι λαμπρό και φανταχτερό όπως ένα καθαρισμένο και λαδωμένο Καλάζνικοφ - που στο παρελθόν σταθερά ενίσχυσε την υποστήριξη έναντι του Πούτιν (και συνεπώς τη νομιμοποίηση του καθεστώτος του).
Επίσης, είδαμε και την συνέντευξη “δολοφόνο” του Μπάιντεν στον Τζωρτζ Στεφανόπουλο. Είναι καλό να λέει κανείς τα σύκα, σύκα και την σκάφη, σκάφη και έναν δολοφόνο, δολοφόνο, αλλά το να φαντάζεται κανείς ότι αυτό το πρώην χαμίνι από τους δρόμους του μεταπολεμικού Λένινγκραντ θα αφήσει μια προσβολή χωρίς ανταπόδοση δείχνει άγνοια του χαρακτήρα του Πούτιν - και του ιστορικού του. Η επίδειξη δύναμης στα ουκρανικά σύνορα μπορεί να ήταν σχεδιασμένη για κάποια στιγμή φέτος, αλλά το γεγονός ότι ξεκινά τώρα, όταν τα ρωσικά άρματα μάχης και το πυροβολικό είναι κολλημένα στην ανοιξιάτικη λάσπη ήταν σχεδόν σίγουρα η πρώτη γεύση της εκδίκησης του Πούτιν
Και ερχόμαστε έτσι στη σύνοδο κορυφής που πρότεινε ο Πρόεδρος Μπάιντεν σε μια πρόσφατη τηλεφωνική του συνομιλία με τον Πούτιν. Είτε μιλάμε για τη σοβιετική, είτε για τη μετασοβιετική εποχή, κάθε σύνοδος κορυφής με έναν Πρόεδρο των ΗΠΑ φέρνει μια σημαντική εσωτερική πολιτική ενίσχυση στους ενοίκους του Κρεμλίνου. Φυσικά αυτό είναι ένα ενσωματωμένο τίμημα, ένα είδος προκαταβολής για ένα παιχνίδι πόκερ με τη Μόσχα που μπορεί να αξίζει τον κόπο όταν υπάρχει κάποιο πιθανό όφελος από μια τέτοια σύνοδο. Τι όμως θα μπορούσε να κερδηθεί σ’ αυτό το σημείο. Για τους Ρώσους, μια σύνοδος κορυφής υπερσκελίζει οτιδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένων και των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας που ανακοινώθηκαν πρόσφατα και της αποπομπής 10 Ρώσων διπλωματών από τις ΗΠΑ. Ο Πούτιν απάντησε στην προσβολή του Μπάιντεν δείχνοντας τους μύες του, κάτι που θα προβάλει ως μια σαφή νίκη για τον ίδιο, και τώρα ο Αμερικανός Πρόεδρος παρακαλά για μια ακρόαση με το αφεντικό του Κρεμλίνου.
Οι αρμόδιοι για τη διαμόρφωση της στρατηγικής στις εξωτερικές σχέσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν μπορεί να έχουν κάποιες βαθιές, πολύ βαθιές στρατηγικές ανησυχίες που δεν είναι προφανείς στους ερασιτέχνες, αλλά μέχρι να αποκαλύψουν τα χαρτιά τους, αυτή η βιαστική σύνοδος κορυφής φαίνεται ένα αχρείαστο και δαπανηρό λάθος. Αν ερμηνευτεί ως μια επιβράβευση έναντι της απειλής χρήσης βίας - και έτσι ακριβώς θα την ερμηνεύσει ο Πούτιν - είναι ο απολύτως λάθος τρόπος να ξεκινήσουμε τα τέσσερα χρόνια ενασχόλησης του Μπάιντεν με τη Μόσχα.
--
Ο Leon Aron είναι διευθυντής ρωσικών σπουδών στο American Enterprise Institute.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 15 Απριλίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και με τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
