Όχι, το εμπορικό έλλειμμα δεν σημαίνει περισσότερο χρέος

Όχι, το εμπορικό έλλειμμα δεν σημαίνει περισσότερο χρέος

Του Donald J. Boudreaux

Έστειλα αυτό το e-mail στον James Penthokoukis του ΑΕΙ:

“Κύριε Penthokoukis,

Είμαι μεγάλος θαυμαστής του έργου σας. Ακόμη και στις σπάνιες περιπτώσεις που διαφωνώ μαζί σας, μαθαίνω κάτι από τα γραπτά σας. Σας στέλνω λοιπόν αυτό το e-mail με κάποιο δισταγμό.

Έχετε σε μεγάλο βαθμό δίκιο σε όσα γράφετε στην τελευταία σας ανάρτηση με τίτλο «Μια σύντομη, απλή εξήγηση του γιατί η θεωρία του Τραμπ για τα εμπορικά ελλείμματα είναι λάθος .» Συμφωνώ μάλιστα με το κεντρικό σας σημείο. Και συμφωνώ και με μεγάλο μέρος από το απόσπασμα του Mike Feroli της JP που παραθέτετε επιδοκιμαστικά. Αλλά η ανάρτησή σας θα ήταν πιο δυνατή - πολύ πιο δυνατή - αν διαφωνούσατε με τον ισχυρισμό του κ. Feroli ότι «κάθε δολάριο κατά το οποίο οι αγορές των ΗΠΑ από το εξωτερικό υπερβαίνουν τις πωλήσεις της στο εξωτερικό, αντιστοιχεί σε ένα δολάριο που δανείζεται κάποιος στις ΗΠΑ από κάποιον άλλο άνθρωπο, σε άλλο μέρος του κόσμου, που επέλεξε να επενδύσει αυτό το δολάριο στις ΗΠΑ».

Αντιλαμβάνομαι ότι είναι σύνηθες να περιγράφεται ένα εμπορικό έλλειμμα ως μια αύξηση του χρέους. Αλλά αυτή η σύμβαση είναι λανθασμένη και επικίνδυνη.

Είναι λανθασμένη γιατί, αντίθετα με τον ισχυρισμό του κ. Feroli, στην πράξη μόνο ένα μέρος ενός εμπορικού ελλείμματος μετατρέπεται σε χρέος - και κατ' αρχήν είναι πιθανόν να μη μετατραπεί και καθόλου. Για παράδειγμα, τα δολάρια που χρησιμοποίησε η BMW για να χτίσει το εργοστάσιό της στο Greer της Νότιας Καρολίνας, προκάλεσαν την αύξηση του εμπορικού ελλείμματος, αλλά αυτή η επένδυση σε μια αναξιοποιήτη περιοχή από μια ξένη επιχείρηση που δημιούργησε θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ δεν προκάλεσε μια αντίστοιχη αύξηση του αμερικανικού χρέους. Μόνο ένα μέρος του αμερικανικού εμπορικού ελλείμματος, αυτό που οι ξένοι όντως δανείζουν στους Αμερικανούς, γίνεται αμερικανικό χρέος.

Αυτή η σύμβαση είναι και επικίνδυνη καθώς, μεταφέροντας την λάθος εντύπωση ότι οι Αμερικανοί είμαστε περισσότεροι χρεωμένοι στους ξένους απ' όσο πραγματικά είμαστε, τροφοδοτούνται περαιτέρω οι προσπάθειες για την παρεμπόδιση του εμπορίου. Αν περισσότεροι Αμερικανοί καταλάβουν ότι το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα μπορεί να αυξηθεί χωρίς οι ίδιοι να χρεωθούν περισσότερο στους ξένους, τότε ο Πρόεδρος Τραμπ, ο Peter Navarro και άλλοι υποστηρικτές του προστατευτισμού θα δυσκολευτούν πολύ περισσότερο να φοβίσουν τους Αμερικανούς τόσο όσο να δεχθούν περιορισμούς στην ελευθερία τους να συναλλάσσονται.

Οι υποστηρικτές του προστατευτισμού ήδη έχουν δυσανάλογα μεγάλα - και μπαίνω στον πειρασμό να πω “άδικα” - πλεονεκτήματα δημοσίων σχέσεων στο δημόσιο διάλογο για την εμπορική πολιτική. Εμείς οι υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου δεν θα πρέπει να χαρίζουμε στους οπαδούς του προστατευτισμού το πρόσθετο πλεονέκτημα να μιλούν και να γράφουν για τις αλλαγές στο αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα σαν αυτές να ταυτίζονται με αλλαγές στο αμερικανικό χρέος.

Με εκτίμηση,

Donald J. Boudreaux”

Να και η εισαγωγή αυτής της ανάρτησής μου στο Facebook:

“Ο Joe φτιάχνει μια καλύτερη ποντικοπαγίδα. Χρησιμοποιεί τα κέρδη του για να αγοράσει τοις μετρητοίς, με αμερικανικά δολάρια, ένα σπίτι στο Buffalo της Νέας Υόρκης. Αν ο Joe ζει στο Buffalo - ή στο Butte, ή στο Maui, ή οπουδήποτε στις ΗΠΑ, κανείς δεν υποθέτει ότι η αγορά αυτού του σπιτιού στο Buffalo από τον Joe θα χρεώσει περισσότερο κάποιον Αμερικανό. Αλλά αν ο Joe ζει στο Τορόντο, τότε ο κόσμος θα πει ότι το χρέος των Αμερικανών αυξήθηκε κατά το ποσό της αγοραστικής τιμής του σπιτιού. Η συνήθεια να περιγράφουμε τις αλλαγές στο εμπορικό έλλειμμα μιας χώρας ως ταυτόσημες με αλλαγές στο χρέος των πολιτών αυτής της χώρας είναι πολύ διαδεδομένη - και πολύ λάθος”.

Αναδημοσίευση από το Cafe Hayek.

--

*Ο Donald Boudreaux είναι senior fellow στο Hayek Program for Advanced Study in Philosophy, Politics, and Economics στο Κέντρο Mercatus στο Πανεπιστήμιο George Mason. Είναι μέλος του Συμβουλίου του Κέντρου Mercatus, καθηγητής οικονομικών και πρώην πρόεδρος τμήματος στο Πανεπιστήμιο George Mason, καθώς και πρώην πρόεδρος του FEE.

**To αρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 31 Μαρτίου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.