Καθώς οι Καναδοί συσπειρώνονται γύρω από την εθνική ενότητα ως απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς και τις απειλές προσάρτησης, πυροδοτώντας μια ανανεωμένη αίσθηση καναδικού εθνικισμού, το Κεμπέκ στέκεται αλληλέγγυο με τον υπόλοιπο Καναδά.
Μια έρευνα της Angus Reidτου Φεβρουαρίου υποδηλώνει μια αξιοσημείωτη αύξηση της συναισθηματικής προσήλωσης των κατοίκων του Κεμπέκ στον Καναδά και της υπερηφάνειάς τους για το γεγονός ότι είναι Καναδοί. Τα ποσοστά αυτά αυξήθηκαν κατά 15 και 13 ποσοστιαίες μονάδες σε 45 και 58%, αντίστοιχα, σε σύγκριση με τα ευρήματα παρόμοιας δημοσκόπησης που διεξήχθη τον Δεκέμβριο του 2024.
Μια πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της Angus Reid διαπίστωσε ότι το Κεμπέκ είναι η πιο αντι-Ντόναλντ Τραμπ επαρχία στον Καναδά.
Το Κεμπέκ έχει ενωθεί με τον υπόλοιπο Καναδά για να δώσει ισχυρή οικονομική απάντηση στον εμπορικό πόλεμο. Ο πρωθυπουργός François Legault έχει υποστηρίξει το μποϊκοτάζ των αμερικανικών προϊόντων και την αγορά τοπικών προϊόντων, τη διαφοροποίηση των εξαγωγών και τη μείωση των εμποδίων στο διακρατικό εμπόριο.
Με το 41% των κατοίκων του Κεμπέκ να απαντούν ότι είναι λιγότερο πιθανό να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ, η επαρχία υπολείπεται ελάχιστα από το 48% των Καναδών που έχουν την ίδια πρόθεση, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Leger.
Η ξεχωριστή ταυτότητα του Κεμπέκ
Υπό το πρίσμα αυτών των εκφράσεων ενότητας, ο ισχυρισμός του απερχόμενου πρωθυπουργού Justin Trudeau ότι οι Καναδοί «είναι πιο ενωμένοι από ποτέ» βρίσκει ανταπόκριση σε πολλούς στον Καναδά και όχι μόνο. Ο αντικαταστάτης του στην ηγεσία, Μαρκ Κάρνεϊ, είπε στους Καναδούς στη νικητήρια ομιλία του ότι ο Τραμπ «επιτίθεται στους Καναδούς εργαζόμενους, τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις και δεν μπορούμε να τον αφήσουμε να πετύχει... Όταν είμαστε ενωμένοι, είμαστε ο Καναδάς ισχυρός».
Το Κεμπέκ, ωστόσο, με την ξεχωριστή ταυτότητά του εντός του Καναδά που εδράζεται στη γαλλική γλώσσα και σε έναν μοναδικό πολιτισμό, αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις και προτεραιότητες εν μέσω της τρέχουσας κρίσης.
Ως κοινωνιογλωσσολόγος και αναλυτής λόγου με ευρεία εμπειρία στις σπουδές του Κεμπέκ, εστιάζω στην ταυτότητα του Κεμπέκ και την ιδιαιτερότητά του εντός του Καναδά. Ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζεται και εκφράζεται στο δημόσιο λόγο, ιδίως στα μέσα ενημέρωσης και στην πολιτική σφαίρα.
Η καναδική ταυτότητα δεν αποτελούσε σημαντικό θέμα εθνικής συζήτησης για αρκετό καιρό. Αντίθετα, η ταυτότητα του Κεμπέκ αποτελεί εδώ και καιρό βασικό θέμα του δημόσιου λόγου, το οποίο συντηρείται και τροφοδοτείται από τα μέσα ενημέρωσης της επαρχίας.
Καθώς η καναδική κοινωνία ασχολείται εκ νέου με τον καθορισμό της συλλογικής της ταυτότητας, είναι ιδιαίτερα επίκαιρο να αποσαφηνιστεί τι ορίζει την ταυτότητα του Κεμπέκ και πώς η επαρχία αντιμετωπίζει την τρέχουσα κρίση.
Το έργο μου που αναλύει τον δημόσιο λόγο που σχετίζεται με την ταυτότητα έχει δείξει σταθερά ότι το Κεμπέκ παραμένει προσηλωμένο στο δικό του όραμα για την ταυτότητα και το ανήκειν. Το όραμα αυτό διαφέρει από την καναδική προσέγγιση, η οποία βασίζεται στην πολυπολιτισμικότητα και τη διγλωσσία.
Διαπολιτισμικότητα
Σε αντίθεση με την καναδική πολυπολιτισμικότητα, η οποία δεν αναγνωρίζει μια εθνική ή πλειοψηφική κουλτούρα, το Κεμπέκ ακολουθεί ένα μοντέλο διαχείρισης της πολιτισμικής ποικιλομορφίας γνωστό ως διαπολιτισμικότητα. Ο πρωταρχικός του στόχος είναι να συμβιβάσει την ποικιλομορφία με έναν εθνικό πολιτισμό που έχει τις ρίζες του στη γαλλική γλώσσα.
Το κρίσιμο είναι ότι, στο πλαίσιο της διαπολιτισμικότητας, η κουλτούρα της γαλλοκαναδικής πλειοψηφίας δεν θεωρείται πλέον το καθοριστικό στοιχείο της ταυτότητας του Κεμπέκ. Αντιθέτως, οι Κεμπέκοι όλων των καταβολών καλούνται να συμμετάσχουν σε μια κοινή πολιτική κουλτούρα. Σε αυτό το μοντέλο, η γαλλική γλώσσα χρησιμεύει ως η κοινή δημόσια γλώσσα της συμμετοχής των πολιτών.
Όταν η εθνική ταυτότητα εδράζεται σε μια κοινή κουλτούρα, ο δεσμός μεταξύ τους καθίσταται ζωτικής σημασίας. Όταν απειλείται το ένα, απειλείται και το άλλο. Αντίθετα, η ενίσχυση της μίας είναι πιθανό να ενισχύσει την άλλη.
Το κράτος του Κεμπέκ υποστηρίζει και προωθεί τη γαλλική γλώσσα και τον πολιτισμό του Κεμπέκ ως πυλώνες της ταυτότητας του Κεμπέκ.
Αλλά τόσο ο αγγλόφωνος Καναδάς όσο και ο γαλλόφωνος Καναδάς μοιράζονται τη μακρόχρονη πρόκληση της αντίστασης στην αγγλοαμερικανική πολιτιστική κυριαρχία προκειμένου να διατηρήσουν μια ξεχωριστή πολιτιστική ταυτότητα.
Στο Κεμπέκ, όπου η γλώσσα και ο πολιτισμός είναι κεντρικά στοιχεία της ταυτότητας, ο κίνδυνος προσάρτησης στην αγγλοαμερικανική πολιτιστική σφαίρα, ή περισσότερες δασμολογικές περικοπές στον ήδη υποχρηματοδοτούμενο πολιτιστικό τομέα, θέτει την ταυτότητα του Κεμπέκ σε σοβαρό κίνδυνο.
Δεσμοί μεταξύ πολιτισμού και οικονομίας
Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί, κατά την αντιμετώπιση της διαφαινόμενης οικονομικής κρίσης, ο Legault έχει ορκιστεί να προστατεύσει τη γλώσσα, τις αξίες και την ταυτότητα του Κεμπέκ .
Η οικονομία και ο πολιτισμός είναι βαθιά συνδεδεμένοι στην επαρχία - ένας συνασπισμός περιφερειακών καλλιτεχνικών φεστιβάλ, για παράδειγμα, έχει ζητήσει να σταματήσει η διοχέτευση κονδυλίων προς εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ που συμμετέχουν στη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων στην επαρχία.
Η πρόσφατη νίκη της καναδικής ομάδας χόκεϊ στο 4 Nations Face-off ενέπνευσε μια ενθουσιώδη επίδειξη εθνικής υπερηφάνειαςαπό οπαδούς σε όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένου του Κεμπέκ.
Η κυβέρνηση του Κεμπέκ επεξεργάζεται μάλιστα νομοθεσία που θα αναγνωρίζει το χόκεϊ επί πάγου ως επίσημο άθλημα της επαρχίας, άλλη μια επίδειξη των κοινών παθών μεταξύ του Κεμπέκ και της υπόλοιπης χώρας.
Η συσπείρωση γύρω από την καναδική ταυτότητα, που προκλήθηκε από την απειλή των δασμών και της προσάρτησης του Τραμπ, φαίνεται να φέρνει το Κεμπέκ και τον υπόλοιπο Καναδά πιο κοντά. Αν είναι έτσι, αυτή η προσέγγιση προέρχεται από μια αυξημένη συνειδητοποίηση των κοινών προτεραιοτήτων ή από έναν αυξανόμενο αμοιβαίο σεβασμό για τις ξεχωριστές προτεραιότητες; Οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα δώσουν τις απαντήσεις.
* Η Yulia Bosworth είναι Αναπληρώτρια καθηγήτρια Γαλλικής Γλώσσας και Γλωσσολογίας, Πανεπιστήμιο Binghamton, Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Το άρθρο της αναδημοσιεύεται αυτούσιο στο Liberal μέσω άδειας Creative Commons από τον ιστότοπο TheConversation.
